Συντάχθηκε στις 21 Δεκεμβρίου 2024 .
+ Β Α Ρ Θ Ο Λ Ο Μ Α Ι Ο Σ
ΕΛΕῼ ΘΕΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ – ΝΕΑΣ ΡΩΜΗΣ
ΚΑΙ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ
ΠΑΝΤΙ Τῼ ΠΛΗΡΩΜΑΤΙ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ
ΧΑΡΙΝ, ΕΛΕΟΣ ΚΑΙ ΕΙΡΗΝΗΝ
ΠΑΡΑ ΤΟΥ ΕΝ ΒΗΘΛΕΕΜ ΓΕΝΝΗΘΕΝΤΟΣ ΣΩΤΗΡΟΣ ΧΡΙΣΤΟΥ
Τιμιώτατοι ἀδελφοί Ἱεράρχαι καί τέκνα ἐν Κυρίῳ εὐλογημένα,
Ἄνωθεν εὐδοκίᾳ ἐφθάσαμεν καί ἐφέτος εἰς τήν πανέορτον ἡμέραν τῆς κατά σάρκα Γεννήσεως τοῦ Θεοῦ Λόγου, τοῦ ἐλθόντος εἰς τήν γῆν καί συναναστραφέντος ἡμῖν «δι᾿ ἄφατον φιλανθρωπίαν». Τιμῶμεν ἐν ψαλμοῖς καί ὕμνοις καί ἐν χαρᾷ ἀνεκλαλήτῳ τό μέγα μυστήριον τῆς Ἐνανθρωπήσεως, τό «πάντων καινῶν καινότατον, τό μόνον καινόν ὑπό τόν ἥλιον»[1], διά τοῦ ὁποίου διανοίγεται εἰς τόν ἄνθρωπον ἡ ὁδός τῆς κατά χάριν θεώσεως καί ἀνακαινίζεται ἡ σύμπασα κτίσις. Τά Χριστούγεννα δέν εἶναι βίωσις συναισθηματισμῶν, οἱ ὁποῖοι «γρήγορα ἔρχονται καί ἀκόμη ταχύτερα παρέρχονται». Εἶναι ὑπαρξιακή μετοχή εἰς τό ὅλον γεγονός τῆς Θείας Οἰκονομίας. Καθώς μαρτυρεῖ ὁ Εὐαγγελιστής Ματθαῖος[2], ἡ ἡγεσία τοῦ κόσμου ἠθέλησεν ἐξ ἀρχῆς νά ἀφανίσῃ τό Θεῖον Βρέφος. Διά τούς πιστούς, ὁμοῦ μέ τό «Χριστός γεννᾶται» τῆς ἑορτῆς τῆς Σαρκώσεως τοῦ Υἱοῦ καί Λόγου τοῦ Θεοῦ Πατρός καί τούς πενθίμους κώδωνας τοῦ Πάθους, συνηχεῖ πάντοτε τό «Χριστός Ἀνέστη», τό εὐάγ-γελον μήνυμα τῆς νίκης κατά τοῦ θανάτου καί τῆς προσδοκίας τῆς κοινῆς ἀναστάσεως.
Τό «Δόξα ἐν ὑψίστοις Θεῷ καί ἐπί γῆς εἰρήνη» ἀκούεται καί πάλιν εἰς ἕνα πλήρη βιαιοτήτων, κοινωνικῆς ἀδικίας καί καταρρακώσεως τῆς ἀνθρωπίνης ἀξιοπρεπείας κόσμον. Ἡ ἐκπληκτική πρόοδος τῆς ἐπιστήμης καί τῆς τεχνολογίας δέν φθάνει εἰς τό βάθος τῆς ἀνθρωπίνης ψυχῆς, ἀφοῦ ὁ ἄνθρωπος εἶναι πάντοτε περισσότερον ἀπό αὐτό πού δύναται νά συλλάβῃ ἡ ἐπιστήμη καί ἀπό αὐτό εἰς τό ὁποῖον ἀποβλέπει ἡ πρόοδος τῆς τεχνολογίας. Δέν γεφυρώνεται ἐπιστημονικῶς τό χάσμα μεταξύ οὐρανοῦ καί γῆς εἰς τό εἶναι τοῦ ἀνθρώπου.
Σήμερον ἠχεῖ ὁ λόγος περί τοῦ «μετανθρώπου» καί ἐγκωμιάζεται ἡ τεχνητή νοημοσύνη. Βεβαίως, τό ὄνειρον ἑνός «ὑπερανθρώπου» δέν εἶναι καινοφανές. Ἡ ἰδέα τοῦ «μετανθρώπου» στηρίζεται εἰς τήν τεχνολογικήν πρόοδον καί εἰς τόν ἐξοπλισμόν του μέ πρωτοφανῆ εἰς τήν ἀνθρωπίνην ἐμπειρίαν καί ἱστορίαν μέσα, διά τῶν ὁποίων θά δυνηθῇ νά ὑπερβῇ τό μέχρι σήμερον ἰσχύον ἀνθρώπινον μέτρον. Ἡ Ἐκκλησία δέν εἶναι τεχνοφοβική. Προσεγγίζει τήν ἐπιστημονικήν γνῶσιν ὡς «θεόσδοτον δῶρον εἰς τόν ἄνθρωπον», χωρίς ὅμως νά ἀγνοῇ ἤ νά ἀποσιωπᾷ τούς κινδύνους τοῦ ἐπιστημονισμοῦ. Εἰς τήν Ἐγκύκλιον τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας (Κρήτη, 2016), τονίζεται ἡ συμβολή τοῦ Χριστιανισμοῦ καί «εἰς τήν ὑγιᾶ ἀνάπτυξιν τοῦ θύραθεν πολιτισμοῦ», ἀφοῦ ὁ Θεός «ἔθεσε τόν ἄνθρωπον οἰκονόμον τῆς θείας δημιουργίας καί συνεργόν Αὐτοῦ ἐν τῷ κόσμῳ». Ἐν συνεχείᾳ, σημειοῦται μετ᾿ ἐμφάσεως: «Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία, ἔναντι τοῦ συγχρόνου ῾ἀνθρωποθεοῦ᾽, προβάλλει τόν ῾Θεάνθρωπον᾽ ὡς ἔσχατον μέτρον πάντων: ῾Οὐκ ἄνθρωπον ἀποθεωθέντα λέγομεν, ἀλλά Θεόν ἐνανθρωπήσαντα᾽(Ἰωάννου Δαμασκηνοῦ, Ἔκδοσις ἀκριβής τῆς ὀρθοδόξου πίστεως , Γ΄, 2 PG 94, 988)»[3].
Ἡ ἀπάντησις εἰς τό κρίσιμον ἐρώτημα, πῶς ἄχρι τῆς ἐσχάτης «ὀγδόης ἡμέρας», μέ τόν τιτανισμόν καί τόν προμηθεϊσμόν τοῦ τεχνολογικοῦ πολιτισμοῦ, τῶν μετεξελίξεων καί τῶν μεταπτώσεών του, ἐν μέσῳ ἀνθρωποθεϊστικῶν μετανθρωπισμῶν ἤ ὑπερανθρωπισμῶν, θά διασωθῇ ὁ «πολιτισμός τοῦ προσώπου», ὁ σεβασμός τῆς ἱερότητος καί ἡ ἀνάδειξις τῆς ὡραιότητός του, ἐδόθη ἅπαξ καί διά παντός ἐν τῷ μυστηρίῳ τῆς Θεανθρωπινότητος. Ὁ Θεός Λόγος ἐγένετο σάρξ, ἡ «ἀλήθεια ἦλθε» καί «παρέδραμεν ἡ σκιά. Εἰς τό διηνεκές τό ἀληθεύειν διά τόν ἄνθρωπον θά συνδέεται μέ τήν σχέσιν του μέ τόν Θεόν, ὡς ἀπάντησις εἰς τήν κάθοδον τοῦ Θεοῦ πρός αὐτόν καί ὡς ἀναμονή καί ὑπάντησις τοῦ ἐρχομένου Κυρίου τῆς δόξης. Ἡ ζῶσα αὐτή πίστις στηρίζει τόν ἀγῶνα τοῦ ἀνθρώπου νά ἀνταποκριθῇ εἰς τάς ἀντιφάσεις καί τάς προκλήσεις τοῦ ἐπιγείου βίου του, εἰς τήν «ἐπ᾿ ἄρτῳ» ζωήν[4], εἰς τήν ἐπιβίωσιν καί τήν κοινωνικήν καί πολιτισμικήν ἀνάπτυξιν. Τίποτε ὅμως εἰς τήν ζωήν μας δέν εὐδοκιμεῖ ἄνευ ἀναφορᾶς εἰς τόν Θεόν, μέ ὁρίζοντα τήν «πληρότητα ζωῆς, τήν πληρότητα χαρᾶς καί τήν πληρότητα γνώσεως» τῆς Βασιλείας Του[5].
Τά Χριστούγεννα εἶναι εὐκαιρία διά νά συνειδητοποιήσωμεν τό μυστήριον τῆς ἐλευθερίας τοῦ Θεοῦ καί τό μέγα θαῦμα τῆς ἐλευθερίας τοῦ ἀνθρώπου. Ὁ Χριστός κρούει τήν θύραν τῆς ἀνθρωπίνης καρδίας, ὅμως μόνον ὁ ἴδιος ὁ ἐλευθερίᾳ τετιμημένος ἄνθρωπος δύναται νά τήν ἀνοίξῃ. «Ἀσφαλῶς, χωρίς Αὐτόν, χωρίς τόν Χριστόν», γράφει ὁ μακαριστός π. Γεώργιος Φλωρόφσκυ, «ὁ ἄνθρωπος δέν μπορεῖ νά κάνει τίποτε. Κι ὅμως, ὑπάρχει κάτι πού μόνο ἀπό τόν ἄνθρωπο μπορεῖ νά γίνει – τό νά ἀνταποκριθεῖ στήν κλήση τοῦ Θεοῦ καί νά ῾δεχθεῖ᾽ τόν Χριστόν»[6].
Διά τοῦ «Ναί» εἰς τήν ἄνωθεν κλῆσιν ὁ Χριστός ἀποκαλύπτεται ὡς «τό φῶς τό ἀληθινόν»[7], ὡς «ἡ ὁδός, ἡ ἀλήθεια καί ἡ ζωή»[8], ὡς ἡ ἀπάντησις εἰς τά ἔσχατα ἐρωτήματα καί τάς ἀναζητήσεις τοῦ νοός, εἰς τούς καρδιακούς πόθους καί τάς ἐλπίδας τοῦ ἀνθρώπου, ἀλλά καί εἰς τό πόθεν καί πρός τί τῆς δημιουργίας. Εἰς τόν Χριστόν ἀνήκομεν, ἐν Αὐτῷ εἶναι ἡνωμένα τά πάντα. Ὁ Χριστός εἶναι «τό Α καί τό Ω, ὁ πρῶτος καί ὁ ἔσχατος, ἀρχή καί τέλος»[9]. Ἐν τῇ ἑκουσίᾳ σαρκώσει Του «δι᾿ ἡμᾶς τούς ἀνθρώπους καί διά τήν ἡμετέραν σωτηρίαν», ὁ τοῦ Θεοῦ Λόγος «οὐκ ἀνθρώπων ᾤκησεν ἕνα, ἀλλ᾿ ἀνθρώπου φύσιν τῇ ἑαυτοῦ περιέθηκεν ὑποστάσει»[10], θεμελιώσας τοιουτοτρόπως τόν κοινόν αἰώνιον προορισμόν καί τήν ἑνότητα τῆς ἀνθρωπότητος. Δέν ἀπελευθερώνει ἕνα λαόν, ἀλλά σύμπαν τό γένος τῶν ἀνθρώπων, δέν τέμνει σωστικῶς μόνον τήν ἱστορίαν, ἀλλά καινοποιεῖ τήν κτίσιν πᾶσαν. Ὁμοῦ μετά τῆς ἱστορίας, ἰσχύει καί διά τά σύμπαντα ὁριστικῶς καί καθοριστικῶς τό «πρό Χριστοῦ» καί τό «μετά Χριστόν». Καθ᾿ ὅλην τήν ἐν τῷ κόσμῳ, ἐν τῇ ἱστορίᾳ καί δι᾿ αὐτῆς πρός τά Ἔσχατα, πρός τήν ἀνέσπερον ἡμέραν τῆς ἐπουρανίου Βασιλείας τοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος πορείαν της, ἡ «οὐκ ἐκ τοῦ κόσμου» Ἐκκλησία μαρτυρεῖ περί τῆς ἀληθείας, ἐπιτελοῦσα τό ἁγιαστικόν καί πνευματικόν αὐτῆς ἔργον «ὑπέρ τῆς τοῦ κόσμου ζωῆς».
Ἀδελφοί καί τέκνα ἐν Κυρίῳ,
Κλίνοντες εὐσεβοφρόνως τό γόνυ ἐνώπιον τῆς βρεφοκρατούσης Θεομήτορος καί προσκυνοῦντες ἐν ταπεινώσει τόν τήν ἡμετέραν μορφήν ἀναλαβόντα «ἐν ἀρχῇ Λόγον», εὐχόμεθα πᾶσιν ὑμῖν εὐλογημένον Ἅγιον Δωδεκαήμερον, αἴσιον δέ, ὑγιηνόν, εἰρηνικόν, εὔκαρπον ἐν ἔργοις ἀγαθοῖς, πλήρη πνευματικῆς εὐφροσύνης καί θείων δωρημάτων τόν νέον ἐνιαυτόν τῆς χρηστότητος τοῦ Κυρίου, κατά τόν ὁποῖον σύμπας ὁ χριστιανικός κόσμος συνεορτάζει καί τιμᾷ τήν 1700ήν ἐπέτειον τῆς Α’ ἐν Νικαίᾳ Οἰκουμενικῆς Συνόδου.
Χριστούγεννα 2024
† Ὁ Κωνσταντινουπόλεως
διάπυρος πρός Θεόν εὐχέτης πάντων ὑμῶν
Συντάχθηκε στις 20 Δεκεμβρίου 2024 .
ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ
Κυριακή 22 Δεκεμβρίου 2024
Πρό Χριστοῦ Γεννήσεως
07.30-10.30π.μ. Ὄρθρος καί θεία Λειτουργία εἰς τόν Ἱερόν Ναόν Μεταμορφώσεως τοῦ Σωτῆρος Πυθαγορείου
Δευτέρα 24 Δεκεμβρίου 2024
Παραμονή Χριστουγέννων.
18.00μ.μ.-20.00 Μέγας Πανηγυρικός Ἑσπερινός τῶν Χριστουγέννων εἰς τόν Ἱερόν Μητροπολιτικόν Ναόν τοῦ Ἁγίου Νικολάου Βαθέος Σάμου.
Τετάρτη 25 Δεκεμβρίου 2025
Χριστούγεννα.
05.30-9.00π.μ. Πανηγυρικός Ὄρθρος τῶν Χριστουγέννων καί θεία Λειτουργία τοῦ ἱεροῦ Χρυσοστόμου, εἰς τόν Ἱερόν Μητροπολιτικόν Ναόν τοῦ Ἁγίου Νικολάου Βαθέος Σάμου.
Πέμπτη 26 Δεκεμβρίου 2024
Σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου.
07.30-10.30π.μ. Ὄρθρος καί θεία Λειτουργία εἰς τόν Ἱερό Ναό Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου Καρλοβάσου (αἴθουσα Πνευματικοῦ Κέντρου ἔναντι Δημαρχείου) .
Παρασκευή 27 Δεκεμβρίου 2024
12.00 π.μ. Ἐκδήλωσις διά τά παιδιά τῶν Ἱερέων τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως
ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑ
Κυριακή 29 Δεκεμβρίου 2024
Μετά Χριστοῦ Γέννησιν.
07.30-10.30π.μ. Ὄρθρος καί θεία Λειτουργία ἐπί τῆ μνήμη τοῦ Ὁσίου Νήφωνος, εἰς τήν Ἱερά Μονή Ὑπεραγίας Θεοτόκου Μαραθοκάμπου. Μονοκκλησία.
Παραμονή Πρωτοχρονιᾶς.
18.00-20.00μ.μ. Μέγας Πανηγυρικός Ἑσπερινός τῆς ἑορτῆς τῆς Περιτομῆς τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ καί τῆς ἱερᾶς μνήμης τοῦ ἐν Ἁγίοις Πατρός ἡμῶν Βασιλείου τοῦ Μεγάλου, Ἀρχιεπισκόπου Καισαρείας τῆς Καππαδοκίας εἰς τόν Ἱερό Μητροπολιτικό Ναό Ἁγίου Νικολάου Βαθέος Σάμου. Θά εὐλογηθοῦν καί οἱ ἁγιοβασιλόπιττες τῶν πιστῶν.
Τετάρτη 1 Ἰανουαρίου 2025
Πρωτοχρονιά.
08.00-10.30π.μ. Πανηγυρικός Ὄρθρος καί θεία Λειτουργία Μεγάλου Βασιλείου εἰς τόν Ἱερό Μητροπολιτικό Ναό Ἁγίου Νικολάου Βαθέος Σάμου.
10.30π.μ. Δοξολογία ἐπί τῶ νέω ἔτει εἰς τόν Ἱερό Μητροπολιτικό Ναό Ἅγίου Νικολάου Βαθέος Σάμου.
ΑΓΙΑ ΘΕΟΦΑΝΕΙΑ
Κυριακή 5 Ἰανουαρίου 2025
Παραμονή τῶν Θεοφανείων
07.00-10.30π.μ. Ὄρθρος καί θεία Λειτουργία τοῦ ἱεροῦ Χρυσοστόμου καί Ἀκολουθία Μεγάλου Ἁγιασμοῦ εἰς τήν Ἱερά Μονή Ζωοδόχου Πηγῆς.
Δευτέρα 6 Ἰανουαρίου 2025
Ἅγια Θεοφάνεια.
07.00-10.00π.μ. Πανηγυρικός Ὄρθρος τῶν Θεοφανείων καί θεία Λειτουργία, τοῦ Μεγάλου Βασιλείου εἰς τόν Ἱερό Ναό Ἁγίου Ἀντωνίου Ἄνω Βαθέος.
10.00-11.00π.μ. Ἀκολουθία Μεγάλου Ἁγιασμοῦ εἰς τόν Ἱερό Ναό Ἁγίου Ἀντωνίου Ἄνω Βαθέος.
11.00π.μ. Λιτάνευσις τιμίου Σταυροῦ πρός τόν Λιμένα Σάμου.
11.30π.μ. Τελετή Ἁγιασμοῦ τῶν Ὑδάτων στόν Λιμένα Σάμου.
18.30-20.00μ.μ. Πανηγυρικός Ἑσπερινός Ἁγίου Ἰωάννου Προδρόμου καί Βαπτιστοῦ εἰς τόν Ἱερό Ναό Γεννήσεως Χριστοῦ Παγώνδα.
Συντάχθηκε στις 18 Δεκεμβρίου 2024 .
Η Ι. Μ. Σάμου και Ικαρίας , σας προσκαλεί στη Χριστουγεννιάτικη εκδήλωση που διοργανώνει εν όψει των εορτών των Χριστουγέννων, όπου θα παρουσιάσει τη μουσικο-θεατρική παράσταση με τίτλο: «Η Φαρμακοποιός» , με την Παιδική & Νεανική Χορωδία της, «Ευ ΩΔΗ α».
Μέσα από μια συγκινητική και τρυφερή ιστορία, η «φαρμακοποιός» καλείται να ανακαλύψει πως η πίστη, η ανιδιοτελής αγάπη και η προσφορά στον συνάνθρωπο μπορούν να μεταμορφώσουν την καθημερινότητα και να γεμίσουν τις ψυχές μας με ζεστασιά.
Οι ξεχωριστές μελωδίες και οι ερμηνείες των παιδιών, πρόκειται να μας οδηγήσουν σε ένα συγκινητικό ταξίδι, όπου το μήνυμα της Γέννησης του Χριστού γίνεται ένας φάρος ελπίδας σε έναν κόσμο που πραγματικά το έχει ανάγκη.
Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 21 Δεκεμβρίου 2024 , στις 19:30 μμ. , στο Επικούρειο Πολιτιστικό Κέντρο Σάμου.
Συντάχθηκε στις 18 Δεκεμβρίου 2024 .
Κυριακή 22 Δεκεμβρίου 2024 – Πρό τῆς Χριστοῦ Γεννήσεως (Ματθ. α΄ 1-25)
Ἀγαπητοί μου Ἀδελφοί,
Κυριακή πρίν τά Χριστούγεννα σήμερα κι ἀκούσαμε στό Εὐαγγελικό Ἀνάγνωσμα τῆς Θείας Λειτουργίας, ὁλόκληρο τό πρῶτο κεφάλαιο ἀπό τό κατά Ματθαῖον Εὐαγγέλιο, τό ὁποῖο περιγράφει τήν γενεαλογία τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ, δηλαδή ὅλους τούς κατά σάρκα προγόνους Του ἀπὸ τὸν προπάτορα Ἀβραάμ ἕως τὀν Ἰωσήφ τόν μνήστορα «τόν ἄνδρα Μαρίας ἐξ ἧς ἐγεννήθη Ἰησοῦς ὁ λεγόμενος Χριστός».
Ἴσως δημιουργηθεῖ ἡ ἀπορία σέ κάποιους, γιατί γενεαλογεῖται ὁ Ἰωσήφ καί ὄχι ἡ Παναγία. Ὁ Ἰωσήφ ἦταν προστάτης καί «μνήστωρ» τῆς Θεοτόκου, καί δέν εἶχε συγγένεια εξ αἵματος μέ τόν Κύριό μας, καθότι ὁ Χριστός εἶναι χωρίς μητέρα ὡς Θεός καί χωρίς πατέρα ὡς Ἄνθρωπος, ὅπως διατυπώνεται καί στήν ὑμνολογία τῆς Ἐκκλησίας.
Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος, ἀκολουθώντας τούς Ἀποστολικούς καί τούς λοιπούς πρό ἐκείνου Πατέρες, ἑρμηνεύοντας λέει ὅτι γιά δύο κυρίως λόγους ὁ Ματθαῖος δέν ἀναφέρει τήν Παναγία, στήν γενεαλογία του. Πρῶτον , ἐπειδή σύμφωνα μέ τό ἰουδαϊκό ἐθιμικό δίκαιο δέν γενεαλογοῦντο ποτέ οἱ γυναῖκες καί εἰδικά μόνες τους καί αὐτό φαίνεται ἀφοῦ καί στήν ὅλη γενεαλογία, ὅπου ἀναφέρεται γυναίκα, ἀναφέρεται σέ συνδυασμό μέ τό σύζυγό της. Δεύτερον ἐπειδή ὁ Ἰωσήφ παρίστατο σάν πατέρας τοῦ Χριστοῦ, χωρίς νά εἶναι βέβαια, διότι δέν ἔπρεπε ἐξ ἀρχῆς οἱ Ἰουδαῖοι νά μάθουν, γιά τήν ἄνευ σπορᾶς κυοφορία τῆς Παρθένου, ἐπειδή θά θεωροῦσαν τήν ἐγκυμοσύνη Της προϊόν μοιχείας καί θά τήν λιθοβολοῦσαν ἕως θανάτου, σύμφωνα μέ τίς σχετικές διατάξεις τοῦ Μωσαϊκοῦ Νόμου.
Ἐξάλλου κατά τό Ἰουδαϊκό ἔθος τά ζεύγη ἀπαραιτήτως ἔπρεπε νά προέρχονται ἀπό τήν ἴδια φυλή καί ἐν προκειμένῳ κι ὁ Ἰωσήφ καί ἡ Παρθένος Μαριάμ προέρχονταν ἀπό τη φυλή τοῦ Ἰούδα καί ἀπό τη γενιά τοῦ Δαβίδ, πού σημαίνει ὅτι εἶχαν κοινούς τούς προγόνους. Γιά τό λόγο αὐτό πήγαιναν νά ἀπογραφοῦν στή Βηθλεέμ, τόπο καταγωγῆς τους σύμφωνα μέ τό διάταγμα τοῦ Καίσαρα τῆς Ρωμαϊκῆς Αὐτοκρατορίας.
Ὁ Εὐαγγελιστής Ματθαῖος, ἐπειδή ἀπευθύνεται στους ἐξ Ἰουδαίων Χριστιανούς, γενεαλογεῖ τόν Κύριο ἀπό τόν Ἀβραάμ, γιά νά ἀποδείξει, ὅτι ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός, ὡς πρός τήν ἀνθρώπινη φύση Του εἶναι «κατά σάρκα» Ἰουδαῖος καί ὅτι στό πρόσωπό Του κατ΄ ἐπέκτασιν ἐκπληρώνονται οἱ περί τοῦ Μεσσία ἐπαγγελίες τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, τίς ὁποῖες οἹ συμπατριῶτες του Ἰουδαῖοι γνώριζαν καί προσδοκοῦσαν.
Σημειωτέον δέ, ὅτι καί ὁ εὐαγγελιστής Λουκᾶς παραθέτει παρόμοια γενεαλογία, ἡ ὁποία ὅμως ξεκινᾶ ἀντιστρόφως τοῦ Ματθαίου. Ἀρχίζοντας ἀπό τόν Χριστό καταλήγει στόν Ἀδάμ, διότι ἀπευθύνεται σέ ἕνα ἀκροατήριο μέ ἐθνικές καταβολές. Γι’αὐτό φτάνει ἀπό τόν Χριστό στόν Ἀδάμ, ὥστε νά καταδειχθεῖ ἡ ἀλήθεια ὅτι ὁ Μεσσίας δέν θά σώσει ἀποκλειστικά καί μόνο τούς Ἰουδαίους, ἀλλά θά εἶναι «φῶς εἰς ἀποκάλυψιν Ἐθνῶν» (Λουκ. β΄32). Καί αὐτό τό φῶς πλέον δέν θά περιορίζεται μόνο σέ ἕνα ἐκλεκτό ἔθνος ἤ λαό, ἀλλά θά ἀπευθύνεται στους πάντες γιά νά τούς φωτίσει καί νά τούς ἁγιάσει, χωρίς καμμία ἀπολύτως διάκριση φυλετική ἤ κοινωνική, ἐνσωματώνοντάς τους στό μυστικό Σῶμα τοῦ Χριστοῦ, τήν Ἁγία μας Ἐκκλησία.
Ἀκούσαμε τόν Εὐαγγελιστή Ματθαῖο σέ ἕνα σημεῖο τῆς γενεαλογίας νά ἀναφέρεται στήν Ρούθ. Ὅπως διαβάζουμε στό ὁμώνυμο βιβλίο τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, ἡ Ρούθ ἦταν Μωαβίτισσα, δηλαδή προερχόταν ἀπό ἕνα εἰδωλολατρικό ἔθνος τό ὁποῖο παραδοσιακά ἦταν ἀντίπαλος τοῦ Ἰσραήλ. Ζοῦσε στήν ἐποχή τῶν Κριτῶν καί εἶχε παντρευτεῖ Ἰσραηλίτη. Μέ μεγάλη προθυμία καί ἀφοσίωση (κυρίως μετά τη χηρεία της) συμπεριφερόταν στήν συνετή πεθερά της Νωεμίν, τήν ἀκολούθησε στήν Βηθλεέμ, ἀφοῦ ἐγκατέλειψε τήν εἰδωλολατρία καί πίστεψε στόν ἀληθινό Θεό, ἐνώ ἀξιώθηκε νά γίνει σύζυγος τοῦ Βοόζ, ἀπό τόν ὁποῖον γέννησε τόν Ὠβήδ, πατέρα τοῦ Ἰεσσαί, ἀπό τόν ὁποῖο γεννήθηκε ὁ Βασιλεύς Δαυίδ, κατά σάρκα πρόγονος τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ. Γενεαλογικός κατάλογος παρατίθεται καί στό τέλος τοῦ βιβλιου τῆς Ρούθ ὅπου γενεαλογεῖται ὁ βασιλιάς Δαϋίδ. Οὐσιαστικά μπαίνει στό τέλος τοῦ βιβλίου ὡς προεισαγωγή γιά τά βιβλία τῶν Βασιλειῶν τά ὁποία κατατάσσονται στά ἱστορικά βιβλία τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης καί ἀναφέρονται στήν ἱστορία τῶν Ἰουδαίων βασιλέων Σαούλ καί Δαϋίδ.
Ἡ Ρούθ συμβολίζει καί προεικονίζει τήν εἰσδοχή τῶν ἐθνικῶν στήν Ἁγία μας Ἐκκλησία. Μία εἰδωλολάτρισσα καί μάλιστα ἀπό ἐχθρικό ἔθνος καθίσταται κατά σάρκα πρόγονος τοῦ Χριστοῦ! Ἀλλά ἐκτός αὐτοῦ παρατηροῦμε, ὅτι διακινδυνεύει καί λέει στήν πεθερά της, πώς θά τήν ἀκολουθήσει στή Βηθλεέμ καί ὅτι στό ἐξῆς «ἡ γῆ σου θά εἶναι γῆ μου καί ὁ Θεός σου, Θεός μου».
Ἡ Ρούθ ἀποτελεῖ πρότυπο θυσιαστικῆς ἀγάπης. Ἡ ἄνευ ὅρων ἀγάπη αὐτή τῆς Ρούθ ἔρχεται σέ ἀντίθεση μέ τήν περιορισμένη καί συμφεροντολογική ἀγάπη τήν ὁποία εἶχαν οἱ Ἰουδαῖοι, καθότι ἔχει τό στοιχεῖο τῆς θυσιαστικότητας, αὐτό πού ἀργότερα εὐαγγελίσθηκε ὁ Χριστός. Αὐτή τή θυσιαστική ἀγάπη ἔρχεται νά μᾶς ὑπενθυμίσει τό πρόσωπο τῆς Ρούθ τίς ἡμέρες αὐτές, ὅπου ναί μέν μπορεῖ ὅλα νά μᾶς θυμίζουν ὅτι ἐτοιμαζόμαστε να ἑορτάσουμε τήν Γέννηση τοῦ Χριστοῦ, πλήν ὅμως πολλές φορές συμπνιγόμαστε ἀπό το κοσμικό πνεῦμα, πού μας περιβάλλει καί ξεχνοῦμε μέσα σέ ὅλα αὐτά τό κύριο πρόσωπο τῆς ἑορτῆς, τόν Ἰησοῦ Χριστό.
Ἀγαπητοί μου Ἀδελφοί,
Ἔχουμε ἀναρωτηθεῖ ἄν παραδιδόμαστε ἄραγε ἄνευ ὅρων στό πανάγιο θέλημα τοῦ Θεοῦ ἤ μήπως προσπαθοῦμε νά ἱκανοποιήσουμε ἀκόμα καί τίς ἡμέρες αὐτές τή φιλαυτία μας καί τόν ἐγωϊσμό μας, ἑορτάζοντας οὐσιαστικά Χριστούγεννα χωρίς Χριστό;
Πώς ὅμως θά ἑορτάσουμε ἀληθινά Χριστούγεννα; Φυσικά ὄχι μέ τά ἐφήμερα φῶτα και τίς λάμψεις ἀπό τό ψεύτικο ἠλεκτρικό φῶς πού ἀφθονεῖ τίς ἡμέρες αὐτές, ἀλλά μέ τό ἀληθινό φῶς το ὁποῖο φωτίζει καί ἁγιάζει «πάντα ἄνθρωπον ἐρχόμενον εἰς τόν κόσμον» (Ἰω. α΄9), δηλαδή τόν Ἰησοῦ Χριστό. Καί αὐτό θά τό ἐπιτύχουμε ὅταν θά ἀγαπήσουμε ἀληθινά τόν Χριστό, δηλαδή ὅταν συμφιλιωθοῦμε μέ ὅσους τυχόν βλάψαμε ἤ ἀκόμη κι ἄν μας ἔβλαψαν, ὅταν προσέλθουμε μέ συντριβή καί μετάνοια στό Ἱερό Μυστήριο τῆς Ἐξομολογήσεως γιά νά ἀποθέσουμε τά ἁμαρτήματά μας, προκειμένου νά προσέλθουμε μέ καθαρή καρδιά καί συνείδηση στό Μυστήριο τῶν Μυστηρίων, τήν Θεία Εὐχαριστία, ὅπου λαμβάνοντας τό ἀληθινό Σῶμα καί Αἷμα τοῦ Χριστοῦ θά γίνουμε πλέον σύσσωμοι καί σύναιμοι μέ Αὑτόν.
Τότε μόνο θά ζήσουμε ἀληθινά Χριστούγεννα διότι ὁ Χριστός θά ἔχει ἔρθει γιά νά κατοικήσει ὄχι προσωρινά, ἀλλά μόνιμα στίς καρδιές μας, θά Του ἔχουμε ἀνοίξει τή θύρα τῆς ψυχῆς μας γιά νά δειπνήσει μαζί μας, ὅπως περιγράφει καί ὁ Εὐαγγελιστής Ἰωάννης στήν Ἀποκάλυψη: «Ἰδού, στέκομαι στή θύρα καί κρούω, ἄν κάποιος ἀκούσει τή ψωνή μου, καί ἀνοίξει τή θύρα, θά μπῶ μέσα σ’ αὐτόν, καί θα δειπνήσω μαζί του καί αὐτός μαζί μου». Ἀμήν!
Συντάχθηκε στις 10 Δεκεμβρίου 2024 .
«Ἡ ἐν Χριστῷ ἐλευθερία μας»
Ἀγαπητοί μου Ἀδελφοί,
Στό σημερινό ἀποστολικό ἀνάγνωσμα, τμῆμα ἀπό τήν δεύτερη ἐπιστολή τοῦ Ἀποστόλου Παύλου πρός τόν Τιμόθεο, ἀκούσαμε νά γίνεται λόγος γιά τήν ἐλευθερία, πού μᾶς χάρισε ὁ Χριστός. Ἡ ἐλευθερία αὐτή εἶναι συνέπεια τοῦ σταυρικοῦ θανάτου καί τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ καί βιώνεται ἔντονα ἀπό τόν Χριστιανό, ὅταν πιστεύει, χωρίς νά ντρέπεται ἤ νά θλίβεται γιά τίς κακοπάθειες ἤ τίς φυλακίσεις ἤ τούς διωγμούς, ὅπως συνέβαινε καί μέ τόν Ἀπόστολο Παῡλο, πού βρισκόταν φυλακισμένος στή Ρώμη, λίγο πρίν τόν τέλος του.
Ἡ σημερινή μάλιστα ἑορτή τοῦ ἁγίου ἐνδόξου ἱερομάρτυρος Ἐλευθερίου, πρός τιμήν τοῦ ὁποίου διαβάζεται τό συγκεκριμένο ἀνάγνωσμα, ἐπιτείνει αὐτήν τήν ἔννοια τὴς ἐλευθερίας. Ὅταν μάλιστα σκεφθοῦμε, πώς ὁ ἅγιος Ἐλευθέριος ὁ ὁποῖος ἦταν Ἐπίσκοπος Ἰλλυρικοῦ τόν δεύτερο αἰῶνα μ.Χ, ἔβαψε σέ πολύ νεαρή ἡλικία τά ἀρχιερατικά του ἄμφια με τό μαρτυρικό του αἷμα, ἀντιλαμβανόμαστε, ὅτι πρόκειται γιά μιά ἰδιαίτερη βιωματική ἐμπειρία, πού στό τέλος ἐκτός ἀπό τόν ἅγιο μάρτυρα, δοξάζει τόν Χριστό καί τήν Ἐκκλησία Του.
Ἡ ἱστορία τῆς ἐλευθερίας τοῦ ἀνθρώπου ξεκινᾶ ἀπό τήν στιγμή κατά τήν ὁποία, ὁ ἄνθρωπος δημιουργήθηκε κατ’ εἰκόνα καί καθ’ ὁμοίωσιν Θεοῦ, ἐλεύθερος. Ἐλεύθερος νά διαχειρισθεῖ τή ζωή καί τόν Παράδεισο, πού τοῦ ἐμπιστεύθηκε ὁ Θεός. Ἐλεύθερος ἀκόμη καί νά ἀρνηθεῖ τόν Δημιουργό του, ὅπως φάνηκε μετά. Διότι δέν κατάφερε νά ἀξιοποιήσει τό δῶρο αὐτό τῆς ἐλευθερίας γιά τήν ὠφέλεια καί τό συμφέρον του. Ἔκανε τό λάθος καί τήν διαπραγματεύθηκε μέ τόν διάβολο. Δέν ὑπερίσχυσε ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, οὔτε ἡ πρόσωπον πρός πρόσωπον κοινωνία μαζί Του, οὔτε ἀκόμη καί ὁ σεβασμός, πού ὁ Θεός ἔδειξε στόν ἄνθρωπο, νά μήν ἐπεμβαίνει στίς ἐπιλογές του. Οἱ Πρωτόπλαστοι, ἄν καί ἀποτελοῦσαν δημιούργημα τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ, γρήγορα πίστευσαν τό ψέμα τοῦ διαβόλου. Ἄν καί τόν ἔβλεπαν γιά πρώτη φορά, δέν προβληματίσθηκαν γιά τόν ρόλο καί τόν τρόπο ἑνός ἀγνώστου πού λαμβάνει τή μορφή τοῦ φιδιοῦ καί μέ θράσος κατηγορεῖ τόν Θεό καί ἐπεμβαίνει στή ζωή τους. Ἴσως νά θεώρησαν καί εὐτυχῆ συγκυρία τήν παρουσία του. Γι’ αὐτό εὔκολα ὑπάκουσαν στήν προτροπή του καί ἔφαγαν ἀπό τό δένδρο τῆς γνώσης τοῦ καλοῦ καί τοῦ κακοῦ. Ἀθέτησαν τήν μιά καί μοναδική ἐντολή τοῦ Θεοῦ, μέ ἀποτέλεσμα νά ὑποθηκεύσουν τήν ζωή τους στόν διάβολο. Ἡ ἐπιπόλαιη ἐπιλογή τους ἔφερε τόν πνευματικό θάνατο, δηλαδή τόν χωρισμό ἀπό τόν Θεό, τήν ἀπώλεια τοῦ παραδείσου καί ἐν τέλει τή στέρηση τῆς ἐλευθερίας τους μέ τήν ταυτόχρονη ὑποδούλωσή τους στόν διάβολο.
Ὁ Θεός ὅμως ἀμέσως μετά τήν πτώση ἔδωσε τήν ὑπόσχεση της σωτηρίας μέσα ἀπό τήν σπορά τῆς γυναίκας, ὅπως χαρακτηριστικά γράφει, ὁμιλώντας ξεκάθαρα γιά τήν ἐνανθρώπηση τοῦ Υἱοῦ καί Λόγου τοῦ Θεοῦ χωρίς τήν διαμεσολάβηση ἄνδρα στήν γέννηση αὐτή. Ὅταν ἦλθε τό πλήρωμα τοῦ χρόνου, ὅπως ὁμολογοῦμε καί στό Σύμβολο τῆς Πίστεως ὁ Θεός ἔγινε καί ἄνθρωπος, «ἐκ Πνεύματος Ἁγίου καί Μαρίας τῆς Παρθένου» γιά τή σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου, δηλαδή τήν ἐπαναπόκτηση τῆς ἐ λευθερίας του.
Ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός, ὁ μόνος Ἀναμάρτητος, ἀναδέχεται τήν ἁμαρτία ὅλων τῶν ἀνθρώπων καί πάνω στόν Τίμιο Σταυρό θυσιάζει τόν ἑαυτό του γιά νά λυτρώσει τόν ἄνθρωπο ἀπό τόν διάβολο. Τό αἷμα τοῦ Χριστοῦ ἔρρευσε γιά τήν λύτρωση τοῦ ἀνθρώπου. Ὁ Χριστός μέ τή σταυρική θυσία καί τήν Ἀνάστασή Του ἐλευθέρωσε τόν ἄνθρωπο καί δέσμευσε τόν διάβολο. Ἔκτοτε ὁ διάβολος μπορεῖ νά πειράξει τόν ἄνθρωπο, ὅταν ἐκεῖνος τοῦ δίνει ἀφορμή κάνοντας κακή χρήση ἤ κατάχρηση τῆς ἐλευθερίας, πού τοῦ χάρισε ὁ Χριστός, ἐπαναλαμβάνοντας τήν ἁμαρτία τῶν Πρωτοπλάστων καί μάλιστα διπλά. Διότι ὅταν ἁμαρτάνουμε δέν ἀθετοῦμε ἁπλά τόν λόγο καί τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, ἀλλά περιφρονοῦμε τήν θυσία Του γιά τή σωτηρία μας. Διότι ὅπως λέει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Θεολόγος στό Εὐαγγέλιό του: «τόσο πολύ μᾶς ἀγάπησε ὁ Θεός, ὥστε ἔστειλε τόν Υἱό Του τόν μονογενῆ να θυσιαστεῖ γιά τή σωτηρία μας». (βλ. Ἰω. γ 16)
Ὁ τρόπος σκέψης καί ἡ βιοθεωρία τοῦ σύγχρονου κόσμου μᾶς ὠθοῦν νά θεωροῦμε ὡς ἐλευθερία, ὄχι αὐτό πού μᾶς ἑνώνει μέ τόν Θεό, ἀλλά αὐτό πού μᾶς χωρίζει, δηλαδή τήν ἁμαρτία. Δέν ἀρέσει ἡ ἔκφραση δοῦλος ἤ δούλη τοῦ Θεοῦ, ὡς ὑποτίμηση τάχα τῆς ἀνθρώπινης ἀξίας. Ἀντιθέτως πάλι ἡ ὑποδούλωση στά ἀνθρώπινα πάθη καί τις ἀδυναμίες ὄχι μόνο δέν ἐνοχλεῖ, ἀλλά δυστυχῶς προάγεται, διαφημίζεται καί προκαλεῖ.
Ἡ ἀπάντησή μας ὡς Ὀρθοδόξων Χριστιανῶν δέν βρίσκεται τόσο στήν προσπάθεια νά ἐπιχειρηματολογήσουμε ἐναντίον τῆς ἁμαρτίας, δεδομένου ὅτι δέν ὑπάρχει τέλος σέ αὐτή τή διαμάχη. Οὔτε πρόκειται νά πεισθεῖ ἐκεῖνος πού ἔχει πωρωμένη τή συνείδησή του. Ἀρκεῖ νά σκεφθοῦμε, πόσοι Ἅγιοι, πόσοι, Μάρτυρες, πόσοι Διδάσκαλοι καί Πατέρες, πέρασαν καί δίδαξαν στό διάβα τόσων αἰώνων καί ὅμως ὁ ἄνθρωπος συνεχίζει νά ἁμαρτάνει, παρασυρόμενος ἀπό τόν διάβολο καί μάλιστα μέ μιά καταπληκτική ὁμοιότητα καί ταύτιση στόν τρόπο τῆς ἁμαρτίας τῆς μιᾶς ἐποχῆς μέ τήν ἄλλη.
Ἡ ἀπάντησή μας βρίσκεται ἀποθησαυρισμένη μέσα στή ζωή τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας τἠν ὁποία ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος ὀνομάζει θεραπευτήριο. Ὅταν ο διάβολος καλεῖ στήν ἁμαρτία, τότε ὁ ἀγωνιζόμενος Ὀρθόδοξος Χριστιανός πρέπει νά ἀπαντήσει ἀνταποκρινόμενος στήν κλήση του ἀπό τόν Χριστό γιά νά ζήσει ἀληθινά. Δέν χρειάζεται νά ψάξει γιά τίποτε ἄλλο. Ὁ Χριστός μέσα ἀπό τή ζωή τῆς Ἐκκλησίας παρέχει ἁπλόχερα τόν τρόπο τῆς σωτηρίας μέ τήν προσευχή, μέ τή νηστεία, ὑλική καί πνευματική, μέ τήν μετάνοια, πού διορθώνει τά ἐσφαλμένα καί ἀσφαλίζει τήν πορεία καί πρῶτα καί πάνω ἀπ’ ὅλα τήν μετάληψη τῶν ἀχράντων Μυστηρίων. Ὅλα αὐτά συνιστοῦν τόν τρόπο τῆς ἐλευθερίας « ᾗ Χριστὸς ἡμᾶς ἠλευθέρωσε»
Εἶναι ἄσχημο τό γεγονός, ὅτι σήμερα στή ζωή τῶν περισσοτέρων Ὀρθοδόξων Χριστιανῶν λείπει ἡ δυναμική παρουσία ὅλων αὐτῶν τῶν ἀπαραίτητων στοιχείων γιά τήν νίκη ἐναντίον τοῦ διαβόλου. Εἶναι δυνατόν νά χλευάζεται ἡ νηστεία αὐτῶν τῶν ἡμερῶν; Ἤ νά περιφρονεῖται ἡ ἐξομολόγηση καί ἡ μυστηριακή ζωή καί νά πιστεύουμε, πώς, κάνοντας μιά ἐλάχιστη φιλανθρωπία μέσα στό πνεῦμα τῶν ἡμερῶν αὐτῶν, κάτι πού τίς περισσότερες φορές φαντάζει πολύ ὑποκριτικό, τακτοποιήσαμε τίς πνευματικές μας ἀνάγκες ἤ τίς ὀφειλές ἔναντι τοῦ Θεοῦ; Πῶς περιμένουμε ν΄ ἀλλάξει ἡ κατάσταση, ἄν δέν ἀλλάξουμε ἐμεῖς;
Ἀγαπητοί μου Ἀδελφοί,
Τά Χριστούγεννα που πλησιάζουν θά κληθοῦμε νά ἑορτάσουμε τήν γέννηση τοῦ ἐλευθερωτή μας Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ. Μή λησμονήσουμε ὅμως, ὅτι ἡ ἐλευθερία μας, ἀν καί χαρίσθηκε σέ ὅλους μας, ἅπαξ διά παντός πάνω στόν Σταυρό, βιώνεται ὡς ἐμπειρία μόνο ἀπό ἐκείνους, πού μέ πίστη καί εὐλάβεια ἀνταποκρίνονται στήν πρόσκληση τοῦ Χριστοῦ. Μιά πρόσκληση γιά ζωή ἀληθινή, ὅπως τήν ἀκούσαμε νά ἀπευθύνεται στο σημερινό εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα τοῦ μεγάλου Δείπνου, πού εἰκονίζει τή Θεία Λειτουργία. Διότι ὁ Χριστός σέ κάθε θεία λειτουργία στρώνει γιά χάρη μας τραπέζι γιορτινό καί προσφέρει γιά τροφή τό σῶμα Του καί τό αἷμα Του. Καί μᾶς καλεῖ ἐπισήμως νά συμμετάσχουμε μέ πρόσκληση ὑπογεγραμμένη μέ τό ἴδιο Του τό αἷμα. Ἄς μάθουμε λοιπόν νά εἴμαστε συνδαιτημόνες τοῦ Θεοῦ στό Τραπέζι αὐτό τῆς Βασιλείας Του καί τώρα καί αἰωνίως, ἄν θέλουμε νά εἴμαστε ἐλεύθεροι πραγματικά. Ἀμήν.
