Κυριακή 1η Δεκεμβρίου 2024
«ΙΗΣΟΥΣ ΧΡΙΣΤΟΣ, ὁ Κύριος καί Θεός, ὁ Γιαχβέ»
Ἀγαπητοί μου Ἀδελφοί,
Ὁ μῆνας Δεκέμβριος, ποὺ ξεκινᾶ σήμερα, εἶναι ὁ μῆνας τῶν Χριστουγέννων καί σίγουρα δέν εἶναι τυχαῖο, ὅτι οὶ τρεῖς πρῶτες ἡμέρες του εἶναι ἀφιερωμένες στούς Προφῆτες Ναούμ σήμερα, Ἀββακούμ αὔριο καί Σοφονία μεθαύριο, οἱ ὁποῖοι στις Προφητεῖες τους καί ἰδίως ὁ Ἀββακούμ, κάνουν σαφῆ λόγο καί προφητεύουν τήν θεία Ἐνανθρώπηση τοῦ Υἱοῦ καὶ Λόγου τοῦ Θεοῦ, μέ πολύ εὔγλωττο τρόπο.
Καθὼς λοιπόν ἤδη ἀτενίζουμε πρὸς τὴν Μητρόπολη τῶν Ἑορτῶν, ὅπως ὀνομάζει τὰ Χριστούγεννα ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος, ἄς ἀσχοληθοῦμε μὲ Προφητεῖες τοῦ Προφήτου Ἀββακούμ, καθώς ἀπό τό περιεχόμενό τους ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία ἔλαβε καί δημιούργησε τήν Δ΄ Ὠδή τῶν Κανόνων, ποὺ ψάλλονται στὴν ἱερὰ Ἀκολουθία τοῦ Ὄρθρου. Δηλαδή οἱ εἱρμοὶ τῶν τροπαρίων τῆς Δ΄κατά σειράν ὠδῆς μαζὶ μὲ τὴν καταβασία, ποὺ κλείνει τὴν Δ' ὠδὴ εἶναι ἐπηρεασμένα ἀπο τὶς Προφητεῖες τοῡ Προφήτου Ἀββακούμ καί ψάλλονται πρός τιμήν του.
Στὸ τρίτο καὶ τελευταῖο λοιπὸν κεφάλαιο τοῦ προφητικοῦ του Βιβλίου, ὁ Ἀββακούμ ἐκφράζει τὸν θεῖο φόβο, ποὺ πλημμύρισε τὴν καρδιά του, καθὼς, ὅπως γράφει, ὁ Θεὸς τὸν πληροφόρησε γιὰ τὴν θεία Του Ἐνανθρώπηση. Ἐξομολογεῖται τὴν μεγάλη ἔκπληξη ποὺ δοκίμασε, ὅταν ἀκούγοντας μὲ προσοχὴ τὸ θεϊκὸ ἔργο γιὰ τὴν σωτηρία μας, ἀντιλήφθηκε ὅτι ὁ Θεάνθρωπος Κύριος θὰ ἔρθει μὲ τρόπο ὑπερφυσικὸ μέν, ἀλλὰ θὰ φανερωθεῖ στοὺς ἀνθρώπους, ἀνάμεσα σὲ δύο ζῶα! «Κύριε, κατάλαβα τὰ ἔργα σου καὶ θαύμασα. Ἀνάμεσα σὲ δυὸ ζῶα θὰ γίνεις γνωστὸς στοὺς ἀνθρώπους, ὅταν θὰ φθάσει ὁ καιρός, ποῦ θὰ ἐπικρατήσει τὸ θέλημά σου. Ὅτὰν φθάσει ἐκεῖνος ὁ καιρὸς θὰ φανεῖ ἡ δύναμή Σου».
Ἀξίζει νά γνωρίζουμε ὅτι παρομοίως προφητεύει κι ὁ Προφήτης Ἠσαϊας, ὁ ὁποῖος εἶναι ἀρχαιότερος τοῦ Ἀββακούμ καί ὁ ὁποῖος στὸν τρίτο στίχο τοῦ πρώτου κεφαλαίου τοῦ ὀγκώδους βιβλίου τῶν Προφητειῶν του ἀναφέρεται στὸ ἴδιο γεγονός, ὅτι δηλαδή ἡ ἄλογη κτίση κατανόησε καὶ περιέθαλψε μὲ τὸν τρόπο της τὸν ἐνανθρωπήσαντα Θεὸ σὲ ἀντίθεση μὲ τοὺς ἀνθρώπους, ποῦ δὲν κατάλαβαν τὸν ἐρχομό του καί σημειώνει χαρακτηριστικά «Τὸ βόδι γνωρίζει τον ἰδιοκτήτη του καὶ ὁ ὄνος τὴν φάτνην τοῦ Κυρίου του, ὁ Ἰσραηλιτικὸς ὅμως λαὸς δὲν μὲ ἀναγνωρίζει, αὐτὸς ὁ λαὸς δὲν μὲ ἀντιλαμβάνεται»
Γιὰ τὴν ἐπαλήθευση αὐτῆς τῆς λεπτομέρειας ἀμφοτέρων τῶν Προφητειῶν, ἀρκεῖ νὰ σκεφθοῦμε ὅτι δὲν ὑπάρχει εἰκόνα τῆς Γεννήσεως τοῦ Χριστοῦ, ἡ ὁποία νὰ μὴν ἀπεικονίζει πίσω ἀπὸ τὸν νεογέννητο Κύριο καὶ τὴν Θεομήτορα, τὰ δύο ζῶα τῆς φάτνης: τὸ βόδι καὶ τὸ γαϊδούρι, τὰ ὁποῖα προορᾶ τόσο ὁ Ἀββακοὺμ τοὐλάχιστον 650 χρόνια πρίν, ὅσο καί ὁ Ἠσαϊας 800 χρόνια πρίν.
Ὁ Προδήτης Ἀββακούμ ὅμως γιά νά ἐπανέλθουμε στις Προφητεῖες του, συνεχίζει λέγοντας, πῶς ὁ Θεὸς θὰ ἔρθει στοὺς ἀνθρώπους ἀπό τήν Θαιμάν «Κύριος ἀπό Θαιμάν ἥξει καί ἀπό ὄρους κατασκίου δασέος», φράση τὴν ὁποία ἀκοῦμε συνεχῶς ὡς στίχο σὲ τροπάρια τῶν Χριστουγέννων.
Ἡ Θαιμὰν σύμφωνα μὲ τρεῖς Πατέρες ποὺ ἑρμηνεύουν τὸν προφήτη Ἀββακοὺμ καὶ συγκεκριμένα σύμφωνα μὲ τὸν Κύριλλο Ἀλεξανδρείας (βλ. PG 71,904), τὸν Θεοδώρητο Κύρου (βλ. PG 81,1825) καὶ τὸν Θεοφύλακτο Βουλγαρίας (PG 126,880) ταυτίζεται μὲ τὴν Βηθλεέμ, καθὼς ἡ ὀνομασία Θαιμὰν προσδιορίζει τὴν νότια πλευρὰ τῆς περιφέρειας τῆς Ἰδουμαίας, στὴν ὁποία γεωγραφικῶς ἀνήκει ἡ Βηθλεέμ. Σὲ αὐτὸ συμφωνεῖ κι ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος ἀναφερόμενος στὸν τόπο τῆς Γεννήσεως τοῦ Χριστοῦ.
Ὅμως μαζὶ μὲ τὴν Θαιμὰν ἀναφέρεται καὶ σὲ ἐνα ὅρος μὲ πολὺ πυκνὸ δασος καὶ πολὺ σκιερό. Αὐτὸ τὸ ὅρος μὲ τὸ παρθένο δάσος εἶναι ἡ Θεοτόκος, ὅπως γλαφυρὰ ἑρμηνεύει ὁ ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης στὸ Ἑορτοδρόμιο (ἔργο στὸ ὁποῖο ἑρμηνεύει τὰ τροπάρια τῶν κανόνων τῶν δεσποτικῶν καὶ θεομητορικῶν ἑορτῶν). Ἐκεῖ λοιπόν γράφει: «Λέγεται μὲν βουνὸ ἡ Θεοτόκος, διότι ὅπως τὸ βουνὸ καὶ ὁ λόφος οὔτε ὀργώνεται, οὔτε καλλιεργεῖται, οὔτε σπέρνεται ἀπὸ ἀνθρώπους, ἀλλὰ ἀπὸ μόνο του καὶ χωρὶς καλλιέργεια βλαστάνει τὰ ὑψηλὰ δέντρα καὶ τὰ χαμόκλαδα καὶ τὸ χορτάρι, ἔτσι κι Ἐκείνη δηλαδὴ ἡ Θεοτόκος χωρὶς σπορὰ καὶ καλλιέργεια βλάστησε τὸν Κύριον μᾶς Ἰησοῦ Χριστό, σὰν δέντρο μὲν ψηλὸ γιὰ τὸ ὕψος τῆς Θεότητος καὶ σὰν χαμόκλαδο γιὰ τὴν ταπεινότητα τῆς ἀνθρωπίνης φύσεως καὶ σὰν χόρτο γιατί τρέφει αὐτοὺς ποὺ πιστεύουν σὲ Αὐτόν. Καὶ τό ὄρος αὐτό λέγεται πυκνόδεντρο, διότι σιδερένιο τσεκούρι, δηλαδὴ κάποιος πονηρὸς λογισμὸς, δὲν ἦρθε ποτὲ στήν Παναγία, καὶ οὔτε ἔκοψε ποτὲ ξύλο, δηλαδὴ ἀνθρώπινο χέρι δὲν Τὴν ἄγγιξε, ὥστε νὰ κόψει τὴν Παρθενία Της, ἀλλὰ οὔτε Τὴν μόλυνε τὸ σαρκικὸ πάθος, ὅπως μολύνει ἡ σκουριὰ τὸ σίδερο.»
Καὶ κλείνει κατόπιν ὁ προφήτης Ἀββακοὺμ θεωρῶντας τὴν ἄπειρη ἀρετὴ τοῦ Χριστοῦ νὰ καλύπτει ἐμφανῶς ἀπὸ τὴν Γέννησή Του, ἀκόμη καὶ τοὺς Οὐρανούς, ἐνῷ βλέπει ὅλη την Γῆ, δηλαδὴ ὅλους τοὺς ἀνθρώπους νὰ Τὸν δοξάζουν.
Αὐτὴ ἡ τελευταία φράση ἔχει φανερὰ ἐσχατολογικὴ προοπτική, ἀφορᾶ δηλαδὴ ὄχι μόνο στήν Γέννηση, ἀλλά καὶ στὴν Δευτέρα Παρουσία τοῦ Κυρίου. Παράλληλα ἀποτελεῖ καὶ ἐνα χαρακτηριστικὸ γνώρισμα τῆς ζωῆς τῆς Ἐκκλησίας καὶ δὴ τῆς θείας Λειτουργίας, διὰ τῆς ὁποίας ἡ Χάρη τοῦ Κυρίου ὑπερκαλύπτει τὰ πάντα. Γιά τόν λόγο αὐτὸ, ὅταν ὁ Ἱερουργὸς ἔρχεται στὴν Ἁγία Πρόθεση γιὰ νὰ καλύψει τὰ τίμια Δῶρα, πρίν τὴν Μεγάλη Εἴσοδο, κατά τήν ὁποία τά μεταφέρει λιτανευτικῶς ἀπό τήν Ἁγία Πρόθεση στήν Ἁγία Τράπεζα, λαμβάνει τὰ ὑφασμάτινα καλύμματα γιὰ τὸ Ἅγιο Δισκάριο καὶ τὸ Ἅγιο Ποτήριο, τὰ ὁποῖα συμβολικὰ ἐπέχουν τὴν θέση τῶν σπαργάνων τοῦ νεογέννητου Χριστοῦ καὶ καλύπτοντας τὸ Ἅγιο Ποτήριο ἐπιλέγει αὐτὴ τὴν φράση τοῦ προφήτη Ἀββακούμ: «Ἔκαλυψεν οὐρανοὺς ἡ ἀρετή σου (Χριστὲ) καὶ τῆς αἰνεσεώς σου πλήρης ἡ Γῆ.»
Ἀγαπητοί μου Ἀδελφοί,
Περαίνοντας τη σημερινή ὁμιλία, ἄς ἐπισημάνουμε ὅτι τόσο ὁ Προφήτης Ἀββακοὺμ, ὅσο καί οἱ ἄλλοι Προφῆτες ἀποκαλοῦν τὸν Χριστό μέ τήν ὀνομασία Γιαχβὲ, ἡ ὁποία στὰ ἑβραϊκὰ σημαίνει Κύριος. Τοῦτο ἀποτελεῖ ἀπάντηση σὲ ὅσους ἀμφισβητοῦν τὴν θεότητα τοῦ Χριστοῦ, ὅπως οἱ Χιλιαστές «Μάρτυρες τοῦ Ἰεχωβᾶ». ΠΡΟΣΟΧΗ! Ἐκεῖνοι δὲν πιστεύουν, πῶς ὁ Χριστὸς εἶναι Κύριος, Θεός, Σωτῆρας καὶ Λυτρωτής. ΚΥΡΙΟ ἐπίσης Τόν ὀνομάζουν ὅλοι οἱ Προφῆτες, ἀλλά καί ὅλοι οἱ ὑπόλοιποι συγγραφεῖς τῆ Παλαιᾶς καί τῆς Καινῆς Διαθήκης. ΚΥΡΙΟ ἐπίσης ἀπεκάλεσε τόν Χριστό καί ὁ τυφλός τοῦ σημερινοῦ εὐαγγελικοῦ ἀναγνώσματος, ὁ ὁποῖος ἐξω ἀπό τά τείχη τῆς Ἰεριχοῦς ἔλαβε τήν θεραπεία, καθώς ὁ ΚΥΡΙΟΣ τόν ἐλέησε.
Στήν πορεία μας πρός τά Χριστούγεννα, ἀλλά καί σέ ὅλη τη διάρκεια τῆς ζωῆς μας, ἄς μήν λείπει ἀπό τά χείλη καί τήν καρδιά μας ἡ ἐπίκληση τοῦ ὀνόματος τοῦ Χριστοῦ: «Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησόν με». Ὁ Χριστός εἶναι ὁ Κύριος καί Θεός μας! Ἄν κι ἡ ἐπίκληση τοῦ ὀνοματός Του ἀποτελεῖται ἀπό πέντε μόνο λέξεις, ἐντούτοις εἶναι ἡ πλέον δυνατή κι ἀποτελεσματική προσευχή. Γι’ αὐτό κι ἡ Ἐκκλησία, μέ τη συνοδεία τοῦ κομποσχοινιοῦ, πού δέν εἶναι φυλαχτό ἤ διακοσμητικό στοιχεῖο, ἀλλά ὄργανο προσευχῆς, ἀλλά καί μέ τήν ἰδιαίτερη προσοχή τοῦ νοῦ, μᾶς προτρέπει νά ἐπαναλαμβάνουμε συνεχῶς αὐτή τη σύντομη προσευχή, ὡστε τό ἔλεος τοῦ Κυρίου νά μας συνοδεύει, γιά νά μποροῦμε νά συγκροτοῦμε τήν πνευματική μας ζωή καί μέ τρόπο ἀποτελεσματικό νά προετοιμάζουμε τήν καρδιά μας νά δέχεται καί νά φιλοξενεῖ τόν Σωτῆρα Κύριο Ἰησοῦ Χριστό. Ἀμήν.