«Προσοχή στά πνευματικῶς ἐπιζήμια ἔθιμα» Κυριακή 27 Αὐγούστου 2023 – Τοῦ Ἁγίου ἐνδόξου Μεγαλομάρτυρος Φανουρίου

Συντάχθηκε στις 24 Αυγούστου 2023.

Ἀγαπητοί μου Ἀδελφοί,

Ὁ Ἅγιος Φανούριος τοῦ ὁποίου σήμερα τιμᾶται ἡ μνήμη παρέμενε ἄγνωστος γιά πολλούς αἰῶνες, ἄν καί εἶναι ἀπό τούς πιό ἀγαπητούς Ἁγίους σέ ὅλο τόν ἑλληνικό Λαό.

Ἔγινε γνωστός ἀπό τήν εὕρεση τῆς εἰκόνας του τόν 14ο αἰώνα μ.Χ. στή Ρόδο, κατά τίς ἀνασκαφές στό νότιο μέρος τοῦ παλαιοῦ τείχους. Ἐκεῖ βρέθηκε ἀρχαῖος ναός μέ πολλές κατεστραμμένες εἰκόνες καί μεταξύ αὐτῶν καί ἡ καλά διατηρημένη εἰκόνα ἐπί τῆς ὁποίας ὁ τότε μητροπολίτης Ρόδου Νεῖλος, προσπαθώντας νά διαβάσει τό ὄνομα τοῦ Ἁγίου ἀντιλήφθηκε ἐπειδή ἦταν φθαρμένη ἡ γραφή πώς ἐπρόκειτο γιά ἕνα νέο Ἅγιο κι ἀπέδωσε τό ὄνομα Φανούριος, ἀφοῦ κι ὁ Ἅγιος φανερώθηκε μέ τρόπο θαυμαστό κάνοντας μέχρι σήμερα πολλά θαύματα.

Ὁ Ἅγιος Φανούριος μέσα στήν λαϊκή μας παράδοση μπλέχτηκε μέ τήν πίττα, πού φτιάχνουν πρός τιμήν του, ἡ ὁποία εἶναι μιά εὐλαβής συνήθεια, ἀλλά παρεισέφρησε λίγο ἄκομψα στή ζωή τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας τά τελευταῖα χρόνια. Προσέλαβε διαστάσεις, οἱ ὁποῖες ξεφεύγουν ἀπό τήν ὀρθόδοξη πνευματικότητα, ὥστε μέ τόν τρόπο πού ὑπάρχει, μᾶλλον βλάπτει, παρά ὠφελεῖ. Καί τοῦτο διότι ἀπό τήν μιά ὑποβαθμίζει τήν ὀρθόδοξη ζωή στήν πράξη κι ἀπό τήν ἄλλη ἐμβάλλει τόν πιστό σέ μιά σχέση "μαγική" μέ τόν Ἅγιο Φανούριο καί μέσῳ ἐκείνου μέ τόν Θεό.

Ὁ τρόπος μέ τόν ὁποῖο δίνονται οἱ ὁδηγίες νά παρασκευαστεῖ (7 ὑλικά κλπ) καί ὁ λόγος, πού εἶναι, ἤ γιά νά βρεθοῦν ἀπωλεσθέντα ἀντικείμενα ἤ τό χειρότερο, γιά νά συγχωρεθεῖ δῆθεν ἡ ἁμαρτωλή μητέρα τοῦ Ἁγίου Φανουρίου, ἀποδεικνύουν ἀπερίφραστα τόν ἀνωτέρω ἰσχυρισμό. Ὅτι πρόκειται δηλαδή περί μιᾶς εὐλαβοῦς ἐνδεχομένως συνήθειας, ἡ ὁποία ὅμως εἰσβάλλει στήν πνευματική ζωή τοῦ Ὀρθοδόξου Χριστιανοῦ καί καταστέλλει τήν προσπάθεια τοῦ πνευματικοῦ του ἀγώνα σέ διάφορα ἐπίπεδα. Χωρίς νά τό καταλαβαίνουμε ἴσως, περιθωριοποιεῖ τόν ἀγῶνα τῆς πνευματικῆς ζωῆς καί τόν ἀντικαθιστᾶ μέ τόν ἐφησυχασμό μιᾶς "μαγικῆς", ὅπως προαναφέρθηκε ἐπέμβασης τοῦ Ἁγίου ἤ τοῦ Θεοῦ στή ζωή μας, κάτι πού εἶναι χαρακτηριστικό θρησκείας, ἀλλά ὄχι τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας. Στίς θρησκεῖες τοῦ κόσμου συναντᾶς ὁδηγίες τοῦ τύπου: "κάνε αὐτό, γιά νά γίνει ἐκεῖνο", "δῶσε αὐτό γιά νά πάρεις ἐκεῖνο". Στήν ὀρθόδοξη πνευματικότητα διδασκόμαστε νά προσευχόμαστε καί νά περιμένουμε τήν ἀπάντηση τοῦ Θεοῦ. Ὁ Θεός πάντα μας ἀκούει, ἀλλά δέν ἀπαντάει πάντα, ὅταν κι ὅπως θέλουμε ἐμεῖς, διότι μέ βάση τήν ἄπειρη ἀγάπη Του γιά ὅλους ἔχει κριτήριο τήν σωτηρία μας καί ὄχι τήν ἐπιθυμία μας.

Οὔτε βοηθεῖ στήν ὀρθόδοξη πορεία μας ἡ ἐξάρτηση τῆς πίστης καί τῆς ζωῆς μας ἀπό προσφορά καί εὐλογία ὑλικῶν ἀγαθῶν, μέ σκοπό τήν ἄνευ κόπου ἀπόλαυση τῶν δωρεῶν τοῦ Θεοῦ. Ἀφ' ἧς στιγμῆς μάλιστα ἡ προετοιμασία καί προσφορά μιᾶς πίττας, ἔστω καί πρός τιμήν τοῦ Ἁγίου Φανουρίου προέχει, ὑποβαθμίζοντας παράλληλα τήν πνευματική προετοιμασία γιά τήν συμμετοχή στήν θεία Λειτουργία, ὥστε νά τιμηθεῖ ὁ Ἅγιος μέ τόν τρόπο τῆς Ἐκκλησίας καί μέ κέντρο τήν θεία Κοινωνία, τότε δέν μᾶς χρειάζεται! Δυστυχῶς στό σύγχρονο πλήρωμα τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας μᾶς τά ἄλλοτε δεδομένα τῆς πνευματικῆς ζωῆς, ὅπως ἡ νηστεία, ἡ προσευχή, ἡ προσμονή τῆς θείας κοινωνίας, εἶναι ζητούμενα καί ἐν πολλοῖς ἔχουν ἀντικατασταθεῖ ἀπό μιά ἐπιφανειακή καί ἀχαρτογράφητη εὐσέβεια. Γι' αὐτό ὅταν μιά ἔστω εὐλαβής συνήθεια ὑπερακοντίζει τόν ἐγγυημένο δρόμο τῆς σωτηρίας μας, τότε βάλλει ἐναντίον μας καί δέν μᾶς ὠφελεῖ.

Γιά τόν Ἅγιο Φανούριο δέν γνωρίζουμε τίποτε ἀπολύτως κι ἄν κάτι ξέρουμε αὐτό εἶναι ἀπό τόν 14ο αἰώνα καί μετά. Ἐπίσης γιά τά ἀπωλεσθέντα ἀντικείμενα ἡ Ἐκκλησία ἀπό τούς πρώτους χριστιανικούς αἰῶνες προστρέχει στόν Ἅγιο Μηνᾶ, ἐξαιτίας τέτοιων θαυμαστῶν περιστατικῶν στόν βίο του. Ἀπό τήν ἄλλη μεριά, πῶς εἶναι δυνατόν, ὅταν δέν γνωρίζουμε ἔστω κάποια βασικά στοιχεῖα γιά τόν Ἅγιο, ἐντούτοις νά γνωρίζουμε τήν ἁμαρτωλή ζωή τῆς μητέρας του! Καί μέ ποιό θράσος προσευχόμαστε ἐμεῖς γιά τήν συγχώρησή της, ἀφοῦ ὅπως ἀναιδῶς λέγεται, στέργουμε στίς προσπάθειες τοῦ υἱοῦ της. Καί ποιός ἀλήθεια μᾶς εἶπε, πῶς συγχωροῦνται οἱ ἁμαρτίες μέ προσφορά πίττας; Μόνο ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος μιλώντας γιά τήν ἐλεημοσύνη, κηρύττει ὅτι ἡ φιλανθρωπία ἔχει τήν δύναμη νά ἑλκύσει τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ καί νά νά φανεῖ ἵλεως στούς ἁμαρτωλούς. Δυστυχῶς, ἀλλά μᾶς ταιριάζει ἡ προσφώνηση τοῦ Κυρίου στούς δύο Μαθητές στήν πορεία πρός Ἐμμαούς: «Ὠ ἀνόητοι καί βραδεῖς τῇ καρδία»!

Στάσου Χριστιανέ μέ εὐλάβεια καί προσοχή καί σκέψου: τί σχέση ἔχουν ὅλα αὐτά μέ τήν ὀρθόδοξη πνευματικότητα;

Πότε ὁ Χριστός ἤ οἱ Ἅγιοι Ἀπόστολοι ἤ οἱ Ἅγιοι καί οἱ Μάρτυρες ἤ οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας δίδαξαν τέτοια πράγματα ἤ προέτρεψαν σέ τέτοιες συνήθειες ζωῆς;

Ὅταν ὁ Κύριός μας Ἰησοῦς Χριστός χόρτασε τά πλήθη τῶν πέντε χιλιάδων, μέ τούς πέντε ἄρτους, τούς ἐπέστησε τήν προσοχή νά μήν εἶναι προσκολλημένοι στόν ὑλικό, ἀλλά στόν οὐράνιο Ἄρτο, δηλαδή τόν Ἴδιο, λέγοντας: «Νά ἐργάζεστε ὄχι γιά τήν τροφή πού καταστρέφεται, ἀλλά γιά τήν τροφή πού μένει γιά ζωή αἰώνια, τήν ὁποία ὁ Υἱός τοῦ ἀνθρώπου θά σᾶς δώσει.» (Βλ. Ἰω. στ΄ 27). 

Καί ἀμέσως μετά συμπλήρωσε: «Ἀλήθεια, ἀλήθεια σᾶς λέω, ἄν δέ φᾶτε τη σάρκα του Υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου καί δέν πιεῖτε τό αἷμα του, δέν ἔχετε ζωή μέσα σας. Εκείνος πού μου τρώει τη σάρκα καί μοῦ πίνει τό αἷμα ἔχει ζωή αἰώνια, κι ἐγώ θά τόν ἀναστήσω τήν ἔσχατη ἡμέρα. Γιατί ἠ σάρκα μου εἶναι ἀληθινή τροφή καί τό αἷμα μου εἶναι ἀληθινό ποτό. Όποιος μοῦ τρώει τη σάρκα καί μοῦ πίνει τό αἷμα, μένει μέσα μου κι ἐγώ μέσα του.» (Βλ. Ἰω. στ΄ 53-56)

Ἀγαπητοί μου Ἀδελφοί,

Ἄς κρατήσουμε ἀποστάσεις ἀσφαλείας ἀπό τέτοιου εἴδους θρησκοληψίες καί φαινομενικά ἀκίνδυνα, ἀλλά κατ'οὐσίαν ἐπιζήμια ἔθιμα!

Ἄς κοιτάξουμε τό πνευματικό μας συμφέρον φροντίζοντας γιά τήν πνευματική μας συγκρότηση κι ἀκολουθώντας τόν ἐγγυημένο δρόμο τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας μας.

Τόν δρόμο τῆς βιωματικῆς ἐμπειρίας τῆς πραγματικῆς παρουσίας τοῦ Θεοῦ καί τῶν Ἁγίων μας καί ὄχι μιᾶς αὐτόματης "μαγικῆς" ἐπέμβασής τους. Τόν δρόμο, πού ἔχει ἐξομολόγηση καί μετάνοια, ταπείνωση καί φιλανθρωπία, πόθο γιά θεία κοινωνία Χριστοῦ καί ζωή σύμφωνη μέ τό θέλημά Του.

Ἡ φανουρόπιτα καί κάθε ἄλλη εὐλαβική συνήθεια ἔχει τήν θέση της στά ἔθιμα, τά ὁποία ἀκόμη κι ἄν δέν τηρηθοῦν δέν ὑπάρχει πρόβλημα καί στά ἔθιμα πρέπει νά παραμείνει, χωρίς τήν παραμικρή ὑπερεκτίμηση ἤ ὑπεραξία στήν πνευματική μας ζωή. Νά παρακαλοῦμε τόν Ἅγιο Φανούριο νά μᾶς φανερώνει τούς τρόπους τῆς σωτηρίας μας κι ὄχι νά προσφέρουμε πίττες.

Γιά τόν Ὀρθόδοξο Χριστιανό ἀρκεῖ, νά ἀφήνεται στήν πρόνοια τοῦ Θεοῦ καί νά περιμένει κάθε μέρα νά ἀναγνωρίσει τό ἄγνωστο σέ ἐκεῖνον θέλημά Του μέ πίστη, πώς ὅ,τι τοῦ ἐπιτρέπει εἶναι γιά νά ἀγωνίζεται γιά τήν σωτηρία του. Ὁ πνευματικός ἀγῶνας γιά τήν φανέρωση τοῦ θείου θελήματος, συντηρεῖ τόν ὀρθόδοξο Χριστιανό σταθερά προσανατολισμένο στήν αἰώνια ζωή, στή Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν. Ἀμήν.

Εκτύπωση Email

«Γιά τήν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ! » Κυριακή 20 Αὐγούστου 2023 – Α΄ Κορ. θ΄ 2-12

Συντάχθηκε στις 17 Αυγούστου 2023.

Ἀγαπητοί μου Ἀδελφοί,

Ὅπως ἡ σφραγίδα καθιστᾶ γνήσιο ἕνα ἔγγραφο καί ἐπικυρώνει τό περιεχόμενό του, κατά τόν ἴδιο τρόπο ὁ ἀπόστολος Παῦλος θεωρεῖ, πώς καί οἱ Χριστιανοί τῆς Κορίνθου, ὡς ἄλλη σφραγίδα ἐπικυρώνουν τήν ἰδιότητά του ὡς Ἀποστόλου τοῦ Χριστοῦ καί ἀποτελοῦν τήν αὐθεντική μαρτυρία γιά τό ἀποστολικό του ἔργο.

Χωρίς ἀμφιβολία ὁ ἀπόστολος Παῦλος ἐπιχειρεῖ ἀπό τή μιά μεριά νά ἐνισχύσει τήν θέση του ἔναντι ὅσων τόν ἀμφισβητοῦσαν, ἐπειδή δέν συγκατελέγετο ἐξ ἀρχῆς μετά τῶν Ἁγίων 12 Ἀποστόλων. Ἀπό τήν ἄλλη μεριά φαίνεται, πῶς ἐπιθυμεῖ νά φιλοτιμήσει τούς Κορινθίους, ὥστε μέ τή σειρά τους νά οἰκειοποιηθοῦν τό ὑψηλό πρότυπο τοῦ ἀγωνιζομένου Χριστιανοῦ, πού παλεύει ἐνάντια στή νοοτροπία τοῦ κόσμου, γιά νά ἀρέσει στόν Χριστό. Μνημειώδης ἐξάλλου ὑπάρχει ὁ παύλειος λόγος: «Ἐάν ἐπεδίωκα νά ἀρέσω στούς ἀνθρώπους, δέν θά ἤμουν δοῦλος τοῦ Χριστοῦ» (Βλ. Γαλ. α΄10)

Προτρέπει λοιπόν τούς Κορινθίους καί ὅλους ἐμᾶς νά ἀκολουθήσουμε τό δικό του παράδειγμα, ὥστε καί τήν ἐν Χριστῷ ζωή νά ζοῦμε, ἀλλά καί νά μήν δίνουμε ἀφορμές σκανδαλισμοῦ, κυρίως σέ ὅσους τὶς ἀναζητοῦν γιά νά ἐπικρίνουν τούς Χριστιανούς καί στό πρόσωπό τους τήν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ, ἀλλά καί αὐτόν ἀκόμη τόν Ἴδιο τόν Χριστό.

Ὁ ἀπόστολος Παῦλος φανέρωνε μέ τό λόγο του τήν σωτηρία, πού προσφέρει ὁ Χριστός^. καί ἐπαλήθευε αὐτόν τὸν λόγο μέ τήν πράξη τῆς ζωῆς του, παραιτούμενος ἀπό τά δικαιώματά του ὡς Ἀποστόλου, δικαιώματα πού ἀφοροῦσαν στήν κάλυψη τῶν ὑλικῶν του ἀναγκῶν. Κι ἐνῶ κανείς δέν θά τόν παρεξηγοῦσε, ἐάν ἔκανε χρήση αὐτῶν τῶν δικαιωμάτων, ἐντούτοις ἐκεῖνος παραιτήθηκε ἀπό αὐτά, μόνον καί μόνον γιά νά μήν δώσει ἀφορμή σκανδαλισμοῦ καί ἔτσι ἀπαξιωθεῖ τό μήνυμα τῆς ἐν Χριστῷ σωτηρίας. Ἀπόδειξη τῶν λόγων του εἶναι ὅσα ὁμολόγησε στή Μίλητο ἐνώπιον τῶν  Πρεσβυτέρων τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἐφέσου: «Ἐσεῖς οἱ ἴδιοι γνωρίζετε, ὅτι στίς ἀνάγκες μου καί στίς ἀνάγκες ἐκείνων πού ἦταν μαζί μου, ὑπηρέτησαν τά χέρια αὐτά» (Βλ. Πραξ. κ΄ 34) 

Ἀντιλαμβανόμαστε λοιπόν, πώς εἶναι μεγάλη χριστιανική ἀρετή νά μπορεῖς νά ἐκχωρεῖς τά δικαιώματά σου μέ θυσιαστικό τρόπο, γιά τήν εἰρήνευση τῶν καρδιῶν τῶν ἀνθρώπων καί γιά ἐντιμώτερη πνευματική ζωή. Καί κυρίως γιά νά μήν ἀπαξιώνεται τό εὐαγγελικό κήρυγμα καί ὁ τρόπος τῆς ἀληθινῆς χριστιανικῆς βιοτῆς μεταξύ τῶν ἀνθρώπων. Διότι σήμερα πολλοί ἀπό ἐμᾶς γινόμαστε ἀνακόλουθοι, καθώς ἄλλα πιστεύουμε καί λέμε, κι ἄλλα δυστυχῶς κάνουμε!

Ἀρκετοί ὅμως καὶ γενναῖοι στό διάβα τῶν εἴκοσι αἰώνων τῆς ἱστορικῆς πορείας τῆς Ἐκκλησίας στόν κόσμο οἰκειοποιήθηκαν τό ἀποστολικό χρέος, ποὺ δίδαξε ὁ ἀπόστολος Παύλος. Ἐνσυνείδητοι Χριστιανοί, ἐπώνυμοι καί ἀνώνυμοι, ἐκχώρησαν τά δικαιώματά τους χάριν τῶν ἀδελφῶν τους! Προτίμησαν ἐν γνώσει τους νά διέλθουν ἀπό τήν στενή πύλη καί νά ἀκολουθήσουν τήν τεθλιμμένη ὁδό, ἡ ὁποία ὅμως ὁδηγεῖ στήν Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν κατά τήν ἀψευδῆ ἐπαγγελία τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ. (βλ. Ματθ. ζ΄ 14).

Πρῶτο λαμπρό παράδειγμα ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος, ὁ ὁποῖος ὡς Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, εἶχε προσφέρει τά μέγιστα στήν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ ἀπό τῆς θέσεως τοῦ Προέδρου τῆς Β΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου. Ἐντούτοις, ὅταν ἀμφισβητήθηκε ἀπό μερίδα Ἐπισκόπων τῆς Αἰγύπτου, παραιτήθηκε ἀμέσως ἀπό τόν θρόνο καί τήν προεδρία τῆς συνόδου, ἡ ὁποία ἐν τῷ μεταξύ εἶχε ὁλοκληρώσει τίς ἐργασίες της.

Παρά τήν ἀντίθετη ἄποψη τῶν περισσοτέρων Πατέρων, πού συγκρότησαν τήν Β΄ Οἰκουμενική Σύνοδο καί αὐτοῦ ἀκόμη τοῦ αὐτοκράτορα Θεοδοσίου τοῦ Μεγάλου, οἱ ὁποῖοι ὁμοθυμαδόν τόν παρακαλοῦσαν νά παραμείνει, δέν ἐπανέκαμψε.

Ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος διεφύλαξε τή ζωή τῆς Ἐκκλησίας στήν Κωνσταντινούπολη, ἐνῶ εὑρισκόταν στά χέρια τῶν αἱρετικῶν, πνευματομάχων καί ἀρειανῶν. Ἐκεῖνος, ὁ ὁποῖος ἔσωσε στήν κυριολεξία τήν ὀρθόδοξη πίστη μέ τούς πέντε θεολογικούς του Λόγους, μεταστρέφοντας στήν ὀρθόδοξη πίστη τό πλανεμένο πλήρωμα τῆς Πρωτεύσουσας πόλης.  Ἐκεῖνος, ὁ ὁποῖος δέν διεκδίκησε τίποτε προσωπικό, ἐκεῖνος προτίμησε νά ἀδικήσει τόν ἑαυτό του γιά νά μήν ἀδικηθεῖ ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ. «Ἀφίημι ὑμίν τήν πόλιν καί τά βασίλεια» εἶπε ἀνάμεσα στά ἄλλα στόν συντακτήριο, τόν τελευταῖο λόγο του στήν Κωνσταντινούπολη, ἐκδηλώνοντας μέσα αὐτή την λιτή φράση τό μεγαλεῖο τῆς ψυχῆς του καί το ἀγωνιστικό φρόνημά του μέσα σέ ἄκρα ταπείνωση, γνωρίζοντας πώς ὁ Χριστός ἐπιβραβεύει αὐτήν τήν ἀξιοπρέπεια.

Πολλούς αἰῶνες μετά ὁ ἅγιος Νεκτάριος, θῦμα συκοφαντικῆς δυσφήμισης, δυστυχῶς ἀπό μέρους κυρίως ἐκκλησιαστικῶν ἀνθρώπων, ὑπέμεινε καρτερικά μέ ὑποδειγματική ταπείνωση καί γενναιότητα. Σήκωσε τόν σταυρό του, ἀποποιούμενος τῶν δικαιωμάτων του γιά νά μήν δοθῇ ἡ παραμικρή ἀφορμή νά σπιλωθῇ τό Σῶμα τοῦ Χριστοῦ, ἀφήνοντας παράλληλα τή ζωή του στήν πρόνοια τοῦ Θεοῦ. Ὁ Θεός, ὄχι μόνο τόν δικαίωσε, ἀλλά τόν ἀνέδειξε ὅσο λίγους.

Ἀλλά καί στά Νησιά μας, στά μέσα τοῦ 18^ου αἰῶνα, οἱ Ἅγιοι Κολλυβᾶδες Πατέρες, πού ἀναγέννησαν πνευματικά τό ὑπόδουλο Γένος μας, προτίμησαν τήν φυγή ἀπό τό Ἅγιον Ὄρος, γιά χάρη τῆς εἰρήνης καί τῆς ὁμαλῆς συνέχισης τῆς ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς. Δέν ὑπερμάχησαν τοῦ δικαίου, οὔτε τῶν δικαιωμάτων τους, παρά τό ὅτι εἶχαν ὅλο τό δίκαιο μέ τό μέρος τους. Καί ὁ Χριστός εὐλόγησε τήν ἐπιλογή τους. Τούς κατέστησε πνευματικούς ὁδηγούς τῶν ἀνθρώπων, ὁδοδεῖκτες τῆς Βασιλείας Του, συνεργούς στή σωτηρία τῶν πιστῶν. Γιά ἐμᾶς δέ τούς Ὀρθοδόξους Ἕλληνες, τούς κατέστησε πνευματικούς Πατέρες, οἱ ὁποῖοι μέ διακεκριμένη παρρησία προετοίμασαν μυστικά, μέσα ἀπό τήν ζωή τῆς Ἐκκλησίας τήν ἐθνική μας παλιγγενεσία καί ἔτσι ἐπετεύχθη ἐν τέλει ἡ ἀπελευθέρωσή μας ἀπό τόν Τουρκικό ζυγό.

Ἀγαπητοί μου Ἀδελφοί,

«Πολλοί Χριστιανοί, λέει ἕνας σύγρονος Ἅγιος, θέλουν νά εἶναι μαζί μέ τόν Χριστό δοξασμένοι, ἀλλά δέν θέλουν νά εἶναι μαζί Του στήν ἀτίμωση καί τόν Σταυρό. Προσεύχονται νά κληρονομήσουν τήν Βασιλεία Του, ἀλλά δέν θέλουν νά ὑποφέρουν μαζί Του. Ἔτσι ὅμως φανερώνουν, ὅτι δέν εἶναι εἰλικρινεῖς κι ὅτι δέν ἀγαποῦν τόν Χριστό ἀληθινά. Μᾶλλον δέ τόν ἑαυτό τους ἀγαποῦν περισσότερο κι ὄχι τόν Χριστό.» (ἅγιος Τύχων Ἐπίσκοπος Ζαντόσκ)

Ἐκεῖνος, ὁ ὁποῖος ἀγαπᾶ τόν Χριστό καί τήν Ἐκκλησία Του, τό ἐκφράζει μέσα ἀπό τή ζωή του. Ὁμιλεῖ εὐκαίρως ἀκαίρως(βλ. Β΄Τιμ. δ 2) μέ λόγια καί ἔργα, γιά τήν ἐν Χριστῷ βιοτή, ἀλλά γνωρίζει κιόλας νά ἀποσύρεται διακριτικά ἀπό τό κέντρο, ὥστε μέ εὐχέρεια νά διακρίνεται ὁ Χριστός καί ἡ Ἐκκλησία Του πίσω ἀπό αὐτόν. Προσβλέπει στόν Χριστό ὡς τό μοναδικό πρότυπο ζωῆς καί παράδειγμα πρός μίμηση (Βλ. Ἑβρ. ιβ 2). Ὅταν ἀδικεῖται, γνωρίζει πώς, ὁ Χριστός, εἶναι ὁ μόνος ἀναμάρτητος καί ὁ μόνος Δίκαιος, ὁ Ὁποῖος ἄδικα καταδικάσθηκε σέ μία ἄδικη δίκη (βλ. Δοξαστικό τῆς Ὑψώσεως τοῦ Τιμίου Σταυροῦ). Καί τότε ἔχοντας γνώση τῆς ἁμαρτωλότητός του, ὄχι μόνο ὑπομένει μέ ταπείνωση, ἀλλά, ὅπως ὅλοι οἱ Ἅγιοι, ἀκολουθεῖ τήν μαρτυρική ὁδό τῆς παραιτήσεως ἀπό τό δίκαιό του, χωρίς νά δίνει στόν διάβολο ἀφορμή νά τόν ἐξαρτᾶ ἀπό αὐτό καί νά τόν σύρει στήν ἀπώλεια.

Ἡ ἐκχώρηση τῶν δικαιωμάτων γιά τήν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ καί συνεκδοχικῶς γιά τήν ἀγάπη τῶν Ἀδελφῶν, εἶναι εὐαγγελική ἀρετή καί μᾶς ὁδηγεῖ ἀνυπερθέτως στή σωτηρία. Ἀμήν. 

Εκτύπωση Email

«ΚΥΡΙΟΣ ΙΗΣΟΥΣ ΧΡΙΣΤΟΣ, Ο ΩΝ, Ο ΜΟΝΟΣ ΑΛΗΘΙΝΟΣ ΘΕΟΣ» Κυριακή 13 Αὐγούστου 2023 – Ἀπόδοση τῆς Μεταμορφώσεως τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ

Συντάχθηκε στις 10 Αυγούστου 2023.

Ἀγαπητοί μου Ἀδελφοί,

Ὅπως ὅλες οἱ Δεσποτικές καί Θεομητορικές ἑορτές, (μέ ἐξαίρεση μόνον τήν ἑορτή τοῦ Εὐαγγελισμοῦ, ἡ ὁποία συμπίπτει νά ἑορτάζεται στή διάρκεια τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς) ἔτσι κι ἡ ἑορτή τῆς θείας Μεταμορφώσεως ἀκολουθεῖται ἀπό μία μεθέορτη περίοδο ὀκτώ ἡμερῶν, ἡ ὁποία ὁλοκληρώνεται σήμερα, γι’ αὐτό καί ἀποδίδεται ἡ ἑορτή, δηλαδή ψάλλονται γιά τελευταία φορά οἱ ὕμνοι τῆς ἑορτῆς.

Καί τό σημερινό εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα ὅμως μᾶς μεταφέρει ἀκριβῶς στήν μετά τήν Μεταμόρφωση τοῦ Κυρίου χρονική περίοδο.

Ὁ Κόσμος, ὅπως μᾶς διηγεῖται ὁ εὐαγγελιστής Ματθαῖος, στό πρόσωπο τοῦ τραγικοῦ πατέρα τοῦ ἀρρώστου παιδιοῦ, περιμένει τόν Μεσσία γιὰ νά τόν λυτρώσει ἀπό τὴν ἁμαρτία καὶ τὸ θάνατο, τὴν πολύμορφη ἀσθένεια καὶ τίς σατανικές μεθοδεῖες. Ἡ ἐλλιπής ὅμως πίστη στόν Χριστό ὡς Σωτῆρα και Λυτρωτή ταλαιπωρεῖ τὸ ἀνθρώπινο γένος. Αὐτή τὴν ἔλλειψη θὰ ἀναγνωρίσουν καί οἱ Μαθητές  ζητώντας ἀπό τὸν Κύριο νά τούς προσθέσει ρωμαλέα πίστη (βλ. Λουκ. ιζ,5). 

Ἡ ἐνίσχυση τῆς πίστης τους ἦταν καί ὁ λόγος, γιά τόν ὁποῖον ὁ Χριστός ἔδωσε τήν δυνατότητα στούς τρεῖς Μαθητές, τόν Πέτρο τόν Ἰάκωβο καί τόν Ἰωάννη νά Τόν δοῦν ὅπως εἶναι στή φυσική Του κατάσταση, ἀφοῦ τό ἄκτιστο Φῶς, πού τούς περιάστραψε ἀποτελεῖ φυσική Ἰδιότητα καί φυσικό γνώρισμα τῆς ὑπάρξεως τοῦ Κυρίου. Τοῦτο σημαίνει, ὅπως ἑρμηνεύουν οἱ Πατέρες, ὅτι κατ’ οὐσίαν δέν μεταμορφώθηκε ὁ Χριστός, ἀλλά τά μάτια τῶν Μαθητῶν. Ἔδωσε δηλαδή τή δυνατότητα στούς Μαθητές ἔστω γιά λίγο νά Τόν δοῦν ὅπως εἶναι στή φυσική Του κατάσταση καί ἐκεῖνοι δέν ἄντεξαν τήν θέα τῆς ἄκτιστης φωτοχυσίας.

Αὐτό ἔγινε γιά νά συνειδητοποιήσουν οἱ Μαθητές, ὅτι ὁ Χριστός εἶναι ὁ ἀληθινός Θεός, ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ τοῦ ζῶντος, ὅπως ὁ Πέτρος εἶχε ὁμολογήσει μέ αὐθόρμητη ἀγάπη ἕξι ἡμέρες πρίν. Ἀξίζει νά θυμηθοῦμε, ὅτι ἕξι ἡμέρες πρίν τήν Μεταμόρφωσή Του ὁ Κύριος κι ἐνῶ εὑρισκόταν στά μέρη τῆς πόλης Καισαρείας τοῦ Φιλίππου, καθ' ὁδόν πρός τό ὄρος Θαβώρ, ὑπέβαλε ἕνα ἐρώτημα στούς Μαθητές: «Ποιός λένε οἱ ἄνθρωποι, ὅτι εἶμαι ἐγώ, ὁ υἱός τοῦ ἀνθρώπου;» Καί ἐκεῖνοι τοῦ ἀπάντησαν: «Ἄλλοι λένε πῶς εἶσαι ὁ Ἰωάννης ὁ Βαπτιστής, ἄλλοι ὁ Ἠλίας, ἄλλοι ὁ Ἱερεμίας ἤ ἕνας ἀπό τούς Προφῆτες».  Καί τούς ξαναρωτᾶ: «Ἐσεῖς ποιός λέτε ὅτι εἶμαι;» Τότε ὁ Πέτρος ἀναφώνησε αὐθόρμητα: «Ἐσύ εἶσαι ὁ Χριστός, ὁ υἱός τοῦ Θεοῦ τοῦ ζῶντος». Ὁ Χριστός ἀκολούθως τούς διαβεβαίωσε, πώς ἡ ὁμολογία ὅτι εἶναι ὁ ἀληθινός Θεός ἀποτελεῖ τήν πέτρα πάνω στήν ὁποία θεμελιώνεται τήν Ἐκκλησία, καί οὔτε ὁ θάνατος μπορεῖ πλέον νά τήν ὑπερνικήσει. (Βλ. Ματθ. ιστ΄ 13-19).

Γιά νά τούς βοηθήσει ὅμως νά συνειδητοποιήσουν ἀπόλυτα αὐτήν τήν μεγάλη ἀλήθεια, ἔχει μαζί Του συνομιλοῦντας κατά τή θεία Μεταμόρφωση ἕνα ἀπό αἰώνων κεκοιμημένο νεκρό, τόν θεόπτη Μωϋσῆ καί ἕνα ζωντανό Προφήτη, τόν Ἠλία.

 Ὁ Πέτρος, ὁ Ἰάκωβος κι ὁ Ἰωάννης, οἱ ὁποῖοι ἀνδρώθηκαν ὡς παιδιά τοῦ Μωϋσῆ καί ἀνέμεναν τόν Μεσσία μέ τόν δυναμισμό τοῦ Ἠλία, τώρα ἀντιλαμβάνονται πλέον καί συνειδητοποιοῦν, πώς ἔχουν ἐνώπιόν τους τόν Θεό τῶν Πατέρων τους, νά συνομιλεῖ μέ τόν Μωϋσῆ καί τόν Ἠλία γιά τά περί τῆς σταυρικῆς θυσίας Του καί τῆς ἀναστάσεώς Του κι ἐκεῖνοι ν'’ἀκοῦν.

Ὁ Μωϋσῆς ἐμφανίσθηκε, διότι ἔπρεπε νά συνειδητοποιήσουν, ὅτι ὁ Χριστός εἶναι ὁ ἀναμενόμενος Μεσσίας καί δέν ἔρχεται σέ ἀντίθεση μέ τόν Μωϋσῆ, ὅπως ὑποστήριζε τό θρησκευτικό κατεστημένο τῆς ἐποχῆς. Ἐξάλλου ὁ Κύριος ἔδωσε τόν νόμο στόν Μωυσῆ. Καί μάλιστα τότε στό ὄρος Σινᾶ ὁ Μωϋσῆς ἀξιώθηκε νά δεῖ τό πίσω μέρος τῆς δόξας τοῦ Κυρίου, ὅπως περιγράφεται στό 24^ο κεφάλαιο τοῦ Βιβλίου τῆς Ἐξόδου, ἐνῶ τώρα, ἐάν καί κεκοιμημένος,  ὁ ὁποῖος ὅμως ζεῖ μέ τήν ψυχή του σέ μιά ἄλλη διάσταση ζωῆς, ὅπως ὅλοι οἱ κεκοιμημένοι, θεᾶται αὐτοψεί τήν ἄκτιστη δόξα τῆς θείας Μεταμορφώσεως.

Ὁ προφήτης Ἠλίας ἐμφανίσθηκε διότι ἔπρεπε νά ἐξαλειφθεῖ ἀπό τό μυαλό τους ἡ ταύτισή του μέ τόν Χριστό, ὅπως πολλοί πίστευαν τότε, γνωρίζοντας ὅτι ὁ προφήτης Ἠλίας δέν εἶχε πεθάνει καί ἦταν ζωντανός.

Ἡ ἑορτή τῆς Μεταμορφώσεως τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ διακηρύσσει μέ ἔμφαση, πώς ὁ Ἰησοῦς Χριστός εἶναι ὁ ἀληθινός Θεός, Θεός τῶν ζώντων (βλ. Ματθ. κβ 32). Ὁ Κύριος τῆς Ἱστορίας καί τοῦ κόσμου. «Ὁ Ὤν» τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, ὅπως ἀποκαλυπτόμενος αὐτοσυστήθηκε στόν Μωϋσῆ ἐνώπιον τῆς καιομένης βάτου (βλ. Ἔξοδ. Γ 14). Γι’ αὐτό πάντοτε στό φωτοστέφανο τοῦ Χριστοῦ ἁγιογραφεῖται ἡ συνεκφορά «Ὁ Ὤν», δηλαδή αὐτός ὁ Ὁποῖος εἶναι. Ἐκεῖνος ὡς ἄσαρκος Λόγος ὁμιλεῖ στήν ἐποχή τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης καί τώρα ὡς ἔνσαρκος Λόγος, ὁ ἐνανθρωπήσας Θεός, συνομιλεῖ μέ τόν Μωϋσῆ καί τόν Ἠλία. Μάταια οἱ αὐτοαποκαλούμενοι «Μάρτυρες τοῦ Ἰεχωβᾶ» ἐπιχειροῦν νά ἀποδείξουν, πώς ὁ Χριστός δέν εἶναι Θεός.

Ἡ Μεταμόρφωση ὅμως, πέρα ἀπό ἱστορικό γεγονός μέ βαθύτατη θεολογική σημασία, προβάλλεται καί ὡς πρόταση γιά ἐμπειρία ζωῆς.  Ὡς ἕνα ἀποφασιστικό βῆμα στήν πνευματική μας ἀνέλιξη. Ὡς ἀπάντηση στα ὑπαρξιακά μας ἑρωτήματα.

Μεταμορφούμενος ὁ Χριστός ἀπεκάλυψε τό ἀληθινό Του Πρόσωπο, τό μυστήριο τῆς παρουσίας Του. Δέν εἶναι μόνο ἄνθρωπος, εἶναι καί Θεός, Θεανδρικό Πρόσωπο. Προσέλαβε τήν κτιστή ἀνθρώπινη φύση^. στή Μεταμόρφωση ὅμως φανερώνει τήν ἄκτιστη θεία λαμπρότητα καί δόξα Του. Τό ἄκτιστο συναντᾶ καί προσλαμβάνει τόν κτιστό ἄνθρωπο καί τόν θεώνει.

Ὁ θαβώρειος, ἀστραφτερός Χριστός θέλγει τίς ψυχές τῶν Μαθητῶν, ὥστε  ἐκφράζουν τη σφοδρή ἐπιθυμία τους νά μείνουν γιά πάντα ἐκεῖ, μαζί Του! Νὰ μεταμορφωθεῖ ἡ ἐμπειρία καί ὁ χρόνος σέ αἰωνιότητα. Αὐτό ἀκριβῶς ἐκφράζει ἡ πρότασή τους νά φτιάξουν σκηνές καί νά παραμείνουν στό Θαβώρ, βιώνοντας ἀδιάκοπα τήν ἐμπειρία τῆς Μεταμόρφωσης. Ἐκεῖνος ὅμως τούς ἐπιστρέφει στόν κόσμο, θέλοντας νά κοινοποιήσουν στούς ἀνθρώπους αὐτήν τήν θεοειδῆ ἐμπειρία καί νά μήν τήν κρατήσουν ἐγωϊστικά γιά τόν ἑαυτό τους.

Ἀγαπητοί μου Ἀδελφοί,

Αὐτό εἶναι καί τό πνευματικό ἔργο τοῦ καθενός ἀπό ἐμᾶς, καθώς ὡς Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί, τό σπουδαιότερο ἔργο πού ἔχουμε νά κάνουμε εἶναι νά ὁδηγοῦμε τά βήματά  μας στόν Ἱερό Ναό, τουλάχιστον κάθε Κυριακή καί μεγάλη γιορτή. Διότι κάθε Ἱερός Ναός γίνεται γιά ἐμᾶς τό ὄρος Θαβώρ. Καθώς ἐντός τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ τελεῖται ἡ θεία Λειτουργία, κατά τήν ὁποία ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός προσφέρεται σέ ὅλους, ἡ πορεία μας πρός τόν Ναό, εἶναι πορεία ἀνάβασης στό Θαβώρ τῆς ζωῆς μας μέ σκοπό τήν προσωπική συνάντηση μέ τόν Χριστό. Μιά συνάντηση ἡ ὁποία δέν περιορίζεται στήν θέα μόνο τοῦ Χριστοῦ, ἀλλά στήν στήν βρώση τοῦ Χριστοῦ, ὡς τοῦ Οὐράνιου Ἄρτου, γιά νά ἔχουμε ζωή καί σωτηρία.

Ἄς πάρουμε ἀπό τόν Πέτρο τό θάρρος καί τόν ὑγιῆ αὐθορμητισμό του.

Ἀπό τόν Ἰάκωβο τή σταθερή καί γενναία πίστη.

Ἀπό τόν Ἰωάννη τήν προσμονή καί τήν καρδιακή του ἀγάπη.

Κι ἄς ἀνεβαίνουμε στό Ὄρος τῆς Μεταμορφώσεως, πού ὑψώνει ἡ ζωή τῆς Ἐκκλησίας μέσα στήν μεγαλειώδη Λατρεία Της, μέ τὴ λυτρωτική Μετάνοια καί τὴ σώζουσα Ἀγάπη. Ἀμήν.

Εκτύπωση Email

Πρόγραμμα τῶν Ἀρχιερατικῶν Χοροστασιῶν καί Θ. Λειτουργιῶν κατά τήν περίοδον ἀπό 29ης Ἰουλίου ἕως καί 31ης Αὐγούστου ἐἔ.

Συντάχθηκε στις 01 Αυγούστου 2023.

Εκτύπωση Email

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ

Συντάχθηκε στις 01 Αυγούστου 2023.

ΤΑ ΓΡΑΦΕΙΑ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΣΑΜΟΥ ΚΑΙ ΙΚΑΡΙΑΣ ΘΑ ΠΑΡΑΜΕΙΝΟΥΝ ΚΛΕΙΣΤΑ ΑΠΟ 02 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ ΕΩΣ ΚΑΙ 01 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2023.

ΤΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΓΑΜΩΝ ΘΑ ΕΞΥΠΗΡΕΤΕΙ ΤΟ ΚΟΙΝΟ ΜΟΝΟ ΚΑΤΑ ΤΙΣ ΕΞΗΣ ΗΜΕΡΕΣ:

* ΠΕΜΠΤΗ 10 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2023

* ΠΕΜΠΤΗ 17 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2023

* ΠΕΜΠΤΗ 24 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2023

ΩΡΑ  11:00 – 14:00

Εκτύπωση Email