Η ΑΡΙΣΤΕΙΑ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΖΩΗ
Ἐρχόμαστε σήμερα, ἀγαπητά μου παιδιά, νά βραβεύσουμε τούς κόπους καί τούς μόχθους πού καταβάλλετε νυχθημερόν στό μαθητικό σας αὐτό ταξίδι. Οἱ κόποι σας αὐτοί ἔρχονται νά ἀνταμειφθοῦν δικαίως μέ τήν ἀριστεία στούς βαθμούς σας, οἱ ὁποῖοι ἀποτυπώνουν κατά τό ἐφικτό τήν ἀπόδοσή σας στά μαθήματα. Ἡ ἀριστεία βεβαίως δέν πρέπει νά ἀποτελεῖ ἀπλῶς μία διάκριση, ἀλλά εἶναι περισσότερο ἕνας τρόπος ζωῆς πού ἀπαιτεῖ κόπο, ὑπομονή καί ἐπιμονή καί πάνω ἀπ’ ὅλα ἦθος. Εἶναι κάτι τό ὁποῖο ἔρχεται νά ἀνταμείψει πολλές φορές ἀτέλειωτες ὥρες διαβάσματος. Γιατί ὅταν κάποιος μαθητής κοπιάζει μελετῶντας, κάποτε ἔρχεται ἡ στιγμή κατά τήν ὁποία ἀνταμείβεται, καί φυσικά ἡ ἀνταμοιβή αὐτή εἶναι κάτι παραπάνω ἀπό ἕναν ἀπλό βαθμό καθῶς ἡ γνώση εἶναι κάτι πού τόν συνοδεύει σέ ὅλη του τή ζωή καί τόν καθιστᾶ χρήσιμο μέλος τῆς κοινωνίας. Παρόλο πού ἡ προσπάθεια και ὁ κόπος εἶναι πάντοτε δικός σας, ὅμως πολλές φορές οἱ ἀνθρώπινες δυνάμεις εἶναι περιορισμένες, καί κατά ἕναν παράδοξο τρόπο πάνω στήν ἄνθρώπινη αὐτή ἀδυναμία ἔρχεται ἡ χάρη τοῦ Θεοῦ ἡ ὁποία δίδει φώτιση καί εὐλογία στόν μαθητή ἐκεῖνο πού κοπιᾶ μέ φιλότιμο καί ἐργατικότητα. Βλέπουμε γιά παράδειγμα στό βιβλίο τῶν Βασιλειῶν Γ΄ στήν Παλαιά Διαθήκη ὅπου ὁ Θεός εἶχε ἐμφανιστεῖ σέ ὄνειρο στόν Βασιλέα Σολομώντα, ὁ ὁποῖος ἄν καί νεώτατος, μόλις εἶχε καταστεῖ βασιλιᾶς τοῦ Ἰσραήλ διαδεχόμενος τόν πατέρα του τόν Δαυΐδ, καί τοῦ εἶπε ὁ Θεός «ζήτησέ μου ὅτι θέλεις καί ἐγώ θά σού τό δώσω» καί τότε ζητᾶ ἀπό τον Θεό οὔτε πλοῦτο καί δόξα ἤ μακροημέρευση, ἀλλά νά του δώσει σοφία καί σύνεση γιά νά κυβερνᾶ τόν λαό του ὅπως ἔπρεπε. Καί πραγματικά μέ τή Σοφία του ὁ Σολομῶν μᾶς ἄφησε τά βιβλία τῶν Παροιμιῶν καί τῆς Σοφίας Σολομῶντος αὐτά τά μνημεῖα παγκοσμίου λογοτεχνικῆς ἀξίας. Ἑπομένως ὅταν ἀνθρωπίνως κάποιες φορές δυσκολεύεστε νά κατανοήσετε κάτι τό ὁποῖο διαβάζετε, νά μήν διστάζετε νά ζητεῖτε τήν φώτιση ἀπό τόν Θεό, ὁ ὁποῖος πλουσιοπάροχα θά σᾶς τήν δίδει.
Ὁ Χριστός ὅμως καλεῖ διαρκῶς τόν κάθε ἄνθρωπο νά ἐπιδιώκει τήν ἀριστεία ὄχι μόνο στά γράμματα, ἀλλά καί στήν πνευματική του ζωή. Τόν καλεῖ νά διαπρέψει ὄχι μόνο στήν κοσμική σοφία ἀλλά νά ἐπιτύχει καί τήν «κατά Θεόν σοφία». Ἔτσι λοιπόν ὅπως εἴστε ἄριστοι καί στά μαθήματά σας, ἐπειδή μελετᾶτε καί ἀγωνίζεσθε ἔτσι κατά τόν ἴδιο τρόπο καί ἡ πνευματική ζωή θέλει ἐπιμονή, κόπο καί συνεχή ἀγώνα. Ὁ Χριστός διαρκῶς μᾶς καλεῖ νά εἴμαστε τέλειοι, ὄχι πάντα μέ τήν ἔννοια τῶν κοσμικῶν ἐπιτευγμάτων, ἀλλά προσπαθῶντας διαρκῶς γιά τήν ἀληθινή ἀριστεία, δηλαδή τήν βιοτή μας σύμφωνα μέ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ. Χαρακτηριστικό παράδειγμα εἶναι οἱ Ἅγιοί μας οἱ ὁποῖοι δέν ἀρίστευσαν μόνο στήν ἀνθρώπινη γνώση, ἀλλά καί στήν πνευματική ζωή.
Οἱ Ἅγιοι Τρεῖς Ἱεράρχες Μέγας Βασίλειος, Γρηγόριος ὁ Θεολόγος καί ὁ Ἱερός Χρυσόστομος, οἱ προστάτες τῆς παιδείας καί τῶν γραμμάτων, γιά παράδειγμα συνδύαζαν μέ ἄριστο τρόπο τήν κοσμική σοφία μέ τήν κατά Θεόν σοφία. Εἶχαν σπουδάσει οἱ μέν Βασίλειος καί Γρηγόριος στήν Ἀθήνα, τή γενέτειρα τῆς Φιλοσοφίας ἐνῶ ὁ Χρυσόστομος εἶχε διδαχθεῖ τήν τέχνη τῆς ρητορικῆς στήν Ἀντιόχεια. Εἶχαν ὅλα τά ἐφόδια γιά μία λαμπρή σταδιοδρομία. Κι ὅμως δέν ἔμειναν μόνο στά ἐπιτεύγματά τους αὐτά, ἀλλά ἀγωνίστηκαν κυρίως γιά τήν κατά Θεόν πρόοδό τους. Διότι ὁ στόχος τοῦ Χριστιανοῦ δέν εἶναι μόνο οἱ κοσμικές ἐπιτυχίες, ἀλλά ἡ ἐν Χριστῷ τελείωση. Αὐτή εἶναι ἡ πραγματική ἀριστεία καί ὅταν μάλιστα τή συνδυάζουμε μέ τήν ἀριστεία καί στούς ἄλλους τομεῖς τῆς ζωῆς μας τότε γινόμαστε χρήσιμα μέλη τῆς κοινωνίας διότι ἀκτινοβολεῖ καί ἡ χριστιανική βιοτή μας ἐκτός ἀπό τίς γνώσεις μας.
Ἀξίζουν πραγματικά θερμά συγχαρητήρια τόσο σέ ἐσᾶς ὅσο καί στίς οἰκογένειές σας πού σας ἀνέθρεψαν μέ ἀξίες καί ἀρχές γιά νά φτάσετε στό σημεῖο αὐτό πού βρίσκεστε σήμερα. Νά πορεύεστε πάντοτε μέ γνώμονα τό Χριστιανικό ἦθος καί νά χρησιμοποιεῖτε τίς ὅποιες γνώσεις σας γιά τήν κοινή ὡφέλεια ὅλων τῶν ἀνθρώπων καί να ἐπιδιώκετε ταυτόχρονα τήν ἀριστεία καί στήν πνευματική ζωή, καί να θυμάστε ὅτι ἡ μεγαλύτερη διάκριση δεν θα εἶναι να ἀκούσουμε τούς ἐπαίνους ἀπό τούς ἀνθρώπους ἀλλά θα εἶναι νά ἀκούσουμε τό εὔγε ἀπό τον Χριστό, ὁ ὁποῖος σίγουρα χαίρεται τόσο με την ἐπιμονή σας καί τήν ἀφοσίωση στά γράμματα, κυρίως ὅμως χαίρεται μέ τήν πνευματική σας πρόοδο.
Τοῦ Σεβασμιωτάτου Ποιμενάρχου μας κ. κ. Εὐσεβίου
Εκφωνηθείς στίς ἐκδηλώσεις
τῶν Πρωτευσάντων και Ἀριστευσάντων Μαθητῶν
Φεβρουάριος 2025