Σήμερα, ὅπως και την προηγούμενη Κυριακή, ὁ Κύριος προετοίμασε τούς Μαθητές για το Πάθος και την Ἀνάστασή Του, λέγοντας: «Ὁ Υἱός τοῦ ἀνθρώπου παραδίδεται σέ χέρια ἀνθρώπων, οἱ ὁποῖοι θα τον θανατώσουν και ἀφοῦ πεθάνει την τρίτη ἡμέρα θα ἀναστηθεῖ». Διευκρίνισε, πώς οἱ Ἀρχιερεῖς και οἱ Γραμματεῖς θα παραδώσουν τον Υἱό τοῦ ἀνθρώπου στα ἔθνη, δηλαδή στους Ῥωμαίους κατακτητές, οἱ ὁποῖοι θα Τον ἐμπαίξουν, θα Τον μαστιγώσουν, θα Τον φτύσουν κι ἐν τέλει θα Τον θανατώσουν, ἀλλά ὅμως την τρίτη ἡμέρα θα ἀναστηθεῖ.
Αὐτές οἱ ἐν εἴδει προφητείας ἀναφορές τοῦ Κυρίου στο σταυρικό Πάθος και την Ἀνάστασή Του φανερώνουν ἀπό την μια μεριά, ὅτι εἶναι ἀληθινός Θεός και γνωρίζει τά πάντα κι ἀπό την ἄλλη, ὅτι το πάθος Του εἶναι ἑκούσιο, δηλαδή με τη θέλησή Του καταδέχεται να σταυρωθεῖ για τη σωτηρία μας και ὡς Θεός να ἀναστηθεῖ. Ἐνῶ γνωρίζει τί Τόν περιμένει στα Ἱεροσόλυμα, ἐντούτοις ὄχι μόνο δεν ἀποφεύγει να κατευθυνθεῖ προς τά ἐκεῖ, ἀλλά ἐπισημαίνει λεπτομερῶς καί την ἔκβαση τῶν γεγονότων.
Κοινό σημεῖο και στις δύο ἀναφορές εἶναι ἡ ἔκφαση πού χρησιμοποιεῖ ὁ Κύριος, ἀποκαλώντας τον ἑαυτό Του ὡς τονΥἱό τοῦ ἀνθρώπου. Αὐτό ἀρχικῶς δηλώνει, ὅτι ὁ Χριστός προέρχεται μόνο ἀπό ἕνα ἄνθρωπο, την Παναγία μας, ἡ Ὁποία συνέλαβε ἐκ Πνεύματος Ἁγίου, χωρίς δηλαδή την διαμεσολάβηση ἀνδρός, λόγος για τον ὁποῖον ὅλοι ἐμεῖς χαρακτηριζόμαστε ὡς υἱοί ἀνθρώπων, ἀφοῦ προερχόμαστε ἀπό την ἕνωση ἀνδρός και γυναικός. Ὅμως σημαντικό ρόλο ἔχουν και τά ἄρθρα. Δεν αὐτοαποκαλεῖται Υἱός ἀνθρώπου, ἀλλά ὁ Υἱός τοῦ ἀνθρώπου, ὡστε να δηλωθεῖ ἡ ἀναδημιουργία τοῦ ἀνθρώπου με την ἐνανθρώπηση τοῦ Θεοῦ. Ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός θεωρεῖται ὁ κατ’ ἐξοχήν Ἄνθρωπος,ἀφοῦ προσέλαβε την ἀνθρώπινη φύση χωρίς την ἁμαρτία, ὅπως ἀκριβῶς δημιουργήθηκε ὁ πρῶτος Ἀδάμ, γι’αὐτό ὀνομάζεται και νέος Ἀδάμ.
Ὁ ἀπόστολος Παῦλος ἐπίσης στό σημερινό ἀποστολικό ἀνάγνωσμα, ἀπό τό ἕνατο κεφάλαιο τῆς Πρός Ἑβραίους Ἐπιστολῆς, ὁμιλεῖ για την μοναδική σπουδαιότητα τῆς σταυρικῆς θυσίας τοῦ Χριστοῦ. Μάλιστα κάνει μία σύγκριση τῶν ἀρχιερέων τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης μέ τόν μόνο ἀληθινό Ἀρχιερέα, τόν Κύριό μας Ἰησοῦ Χριστό.
Στη διάρκεια τοῦ Μυστικοῦ Δείπνου ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός τέλεσε την πρώτη θεία Λειτουργία, προτυπώνοντας τη σταυρική Του θυσία. Εὐλογώντας μετέβαλε τον ἄρτο και τον οἶνο σέ Σῶμα και Αἷμα Του και Τά μετέδωσε στους Μαθητές, καθώς ἐπρόκειτο μετά ἀπό λίγο, το μέν Σῶμα να καρφωθεῖ στον τίμιο Σταυρό, το δε Αἷμα να χυθεῖ για τίς ἁμαρτίες μας. Κι ἐπειδή τούς ἔδωσε την ἐντολή να ἐπιτελοῦν την ἴδια θεία Λειτουργία για να ἔχουν την ἀνάμνησή Του, ἔτσι κι ἐμεῖς ἀκολουθώντας αὐτήν την ἐντολή, τελοῦμε συνεχῶς τη θεία Λειτουργία για να κοινωνοῦμε τοῦ Σώματος και τοῦ Αἵματος τοῦ Χριστοῦ και να ἔχουμε ζωηρή την ἀνάμνησή Του.
Ἡ θεία Κοινωνία για τον Ὀρθόδοξο Χριστιανό εἶναι ἡ σπουδαιότερη ἔκφραση τῆς ζωῆς του. Το πιο σημαντικό πράγμα πού ἔχουμε να κάνουμε, εἶναι να προετοιμαστοῦμε για να σταθοῦμε μπροστά στην Ὡραῖα Πύλη και να μεταλάβουμε τοῦ ἀχράντου Σώματος και τοῦ τιμίου Αἷματος τοῦ Χριστοῦ, γιά να ἔχουμε ζωή και σωτηρία.
Διότι ὁ ἄνθρωπος μόνο ὅταν εἶναι ἑνωμένος μέ τον Χριστό, ἔχει τη δύναμη να παλέψει με τον διάβολο και να νικήσει. Ἡ θεία Κοινωνία καταστέλλει την ἁμαρτία καί εἶναι το ἀντίδοτο τοῦ πνευματικοῦ θανάτου. Κάθε φορά πού μεταλαμβάνουμε τῶν ἀχράντων Μυστηρίων, ἐπισφραγίζεται ἡ ἄφεση τῶν ἁμαρτιῶν, πού ἐξομολογηθήκαμε, ἐπαληθεύεται ὁ πνευματικός ἀγῶνας, πού ἐπιχειροῦμε κι ἐφοδιαζόμαστε για τη συνέχισή του, με σκοπό την αἰώνια παρουσία μας στη Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν.
Ἀγαπητοί μου Ἀδελφοί,
Ὁ Κύριος θυσιάστηκε μια για πάντα πάνω στον τίμιο Σταυρό αἱματηρῶς κι ἔκτοτε θυσιάζεται ἀναιμάκτως σέ κάθε θεία Λειτουργία. Αὐτό πού πρέπει ὁπωσδήποτε να κατανοήσουμε εἶναι ὁτι ἡ θεία Κοινωνία εἶναι ἡ ἀνάγκη τῆς ζωῆς μας και ὄχι το ἔθιμο τῶν Ἑορτῶν. Ὀφείλουμε να ἐκκλησιαζόμαστε ἀνυπερθέτως τίς Κυριακές και τίς Ἑορτές, προετοιμαζόμενοι να μεταλαμβάνουμε συνεχῶς τῶν Ἀχράντων Μυστηρίων.
Στη θεία Κοινωνία πρέπει να προσερχόμαστε με τη δέουσα προετοιμασία, ἡ ὁποία δεν εἶναι ἡ νηστεία. Λένε πολλοί: να νηστεύσω λίγες μέρες για να κοινωνήσω. Αὐτό εἶναι λάθος. Καλό εἶναι ἡ νηστεία να συνοδεύει την προετοιμασία μας και την προσέλευσή μας στη θεία Κοινωνία. Ἡ ἀπαραίτητη ὅμως προϋπόθεση για να κοινωνήσουμε αὐτές τίς ἡμέρες, ἀλλά και συνεχῶς στη ζωή μας εἶναι ἡ ἐξομολόγηση, ἡ ὁποία καθαρίζει τήν καρδιά.
Ἡ θεία Λειτουργία ἐπίσης ἀποτελεῖ την πραγματική ἀναπαράσταση τῆς ζωῆς τοῦ Χριστοῦ με κορύφωση τη θεία Κοινωνία. Γι’ αὐτό δεν πρέπει να κοινωνοῦμε χωρίς πρῶτα να ἐκκλησιασθοῦμε. Ὅπως οἱ Μαθητές παρακάθισαν σέ ὅλο τον Μυστικό Δεῖπνο και στο τέλος κοινώνησαν, ἔτσι κι ἐμεῖς ὀφείλουμε να κοινωνοῦμε τακτικά συμμετέχοντας πρῶτα στην τέλεση τῆς θείας Λειτουργίας. Ἡ κακή συνήθεια, πού ἔχουν ὁρισμένοι αὐτές τίς ἡμέρες να ἀπαιτοῦν να κοινωνήσουν ἀπό τη θεία Κοινωνία, πού φυλάσσεται ὅλο το χρόνο στο ἅγιο Ἀρτοφόριο και προορίζεται για ἔκτακτες ἀνάγκες ἀσθενῶν ἤ ἐτοιμοθάνατων ἤ το χειρότερο να ψάχνουν να βροῦν ποιά Ἐκκλησία θα ἀρχίσει ἀξημέρωτα, ὥστε να μεταβοῦν να κοινωνήσουν καί να φύγουν εἶναι μεγάλο λάθος και ἀδικαιολόγητο σφάλμα. Καλύτερο εἶναι να μην κοινωνήσουν, ἄν εἶναι να προσέλθουν με τον ἴδιο τρόπο, πού θα πᾶνε στην ἀγορά να ψωνίσουν. Κι ἄς θυμηθοῦν πώς κι ὁ Ἰούδας βιαστικά κοινώνησε κι ἔφυγε, με ἀποτέλεσμα να προδώσει τον Χριστό!
Ἄς ἔχουμε ὑπ’ ὅψη μας δε, ὅτι ὅταν ὁ Θεάνθρωπος Κύριος στην ἀγωνιώδη προσευχή Του στον κῆπο τῆς Γεθσημανῆ εἶπε: «εἰ δυνατόν ἐστίν παρελθέτω ἀπ’ ἐμοῦ το ποτήριον τοῦτο» (βλ. Ματθ. κστ΄39), δεν το εἶπε, ἐπειδή δείλιασε μπροστά στον θάνατο. Διότι ὅπως προαναφέραμε, ὁ Κύριος θυσιάσθηκε με την συνείδηση ὅτι θυσιάζεται για τη σωτηρία τῶν ἀνθρώπων, ἐκπληρώνοντας με τη θέλησή Του, τον σκοπό τῆς θείας Ἐνανθρωπήσεως. Ὁ λόγος αὐτός ὅμως τῆς ἀγωνιώδους προσευχῆς ἐξῆλθε ἀπό το θεῖο στόμα τοῦ Χριστοῦ ἐπειδή ὡς Θεός γνώριζε, ὅτι δυστυχῶς ἕνα μεγάλο μέρος τῶν ἀνθρώπων δεν θα ἀξιοποιήσει την ἐπί τοῦ Τιμίου Σταυροῦ αἱματηρή Του θυσία, ὅπως αὐτή παρατείνεται στους αἰῶνες μέσα ἀπό τη θεία Λειτουργία για τη σωτηρία τους!
Ἄς μην μείνουμε λοιπόν ἐμεῖς τουλάχιστον ἀδιάφοροι μπροστά στη θυσία τοῦ Χριστοῦ. Ἄς μάθουμε ἐπιτέλους νά κοινωνοῦμε «μετά φόβου Θεοῦ, πίστεως καί ἀγάπης». Κι ἄς παρακαλοῦμε τόν Χριστό νά μᾶς ἀξιώνει νά συμμετέχουμε στόν Μυστικό Του Δεῖπνο μέχρι τήν τελευταία μας ἀναπνοή, ἔχοντας στά χείλη καί τήν καρδιά μας τήν παρακλητική ὁμολογία τοῦ ληστοῦ: «Μνήσθητί μου, Κύριε, ἐν τῇ Βασιλείᾳ Σου.»Ἀμήν.
Το σημερινό εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα φέρει ἐνώπιόν μας τό δράμα ἑνός πατέρα, ὁ ὁποῖος μετά ἀπό ἀπεγνωσμένες προσπάθειες γιά τήν θεραπεία τοῦ δαιμονιζομένου υἱοῦ του, προστρέχει πλέον στόν Χριστό καί λαμβάνει τήν ἐλπιζόμενη θεραπεία. Ἐπαληθεύεται πλήρως ὁ λόγος τοῦ Ἀποστόλου Παύλου, ὅπως σήμερα τόν ἀκούσαμε ἀπό τήν πρός Ἑβραίους ἐπιστολή του, ὅτι «ἔχουμε τήν ἐλπίδα μας ὡς ἄγκυρα στηριγμένη μέ ἀσφάλεια πάνω στόν Χριστό». Ἐν συνεχείᾳ δε, ὁ Κύριος φροντίζει νά μᾶς διαβεβαιώσει πώς ἡ δύναμη τοῦ διαβόλου καταστέλλεται, ὅταν τήν γενναία πίστη μας, τήν συνοδεύουν ἀπαραιτήτως ἡ προσευχή καί ἡ νηστεία.
Ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία σήμερα ἐπιχειρεῖ νά μᾶς ὠθήσει σέ ἕνα πιό φιλότιμο πνευματικό ἀγῶνα, πού θά διακρίνεται ἀπό τήν πίστη μας στόν Χριστό καί θά χαρακτηρίζεται ἀπό τήν ἄσκηση τῆς προσευχῆς καί τῆς νηστείας. Μᾶς ὑπενθυμίζει ἐπίσης ὅτι ἡ προσευχή και ἡ νηστεία, ὡς τά κύρια χαρακτηριστικά γνωρίσματα τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, στοιχειοθετοῦν τον πνευματικό μας ἀγῶνα κι ἐγγυῶνται την νίκη μας ἐπί τοῦ διαβόλου, στον ἀόρατο πόλεμο, τον ὁποῖον διεξάγουμε ἐναντίον του.
Για να ἀνταποκριθοῦμε βέβαια στις ἀπαιτήσεις τοῦ πνευματικοῦ ἀγῶνα τῆς ζωῆς μας πρέπει να ἐμβαθύνουμε στην ἔννοια τῶν ὅρων: προσευχή και νηστεία.
Ὡς προσευχή δεν πρέπει να ἐννοήσουμε μόνο την προσωπική μας κατ’ ἰδίαν ἔντευξη προς τον Θεό, ἀλλά ὅλη την λατρευτική ζωή τῆς Ἐκκλησίας, ἡ ὁποία την περίοδο αὐτή εἶναι πλουσιώτερη. Καθημερινά ἀπό Δευτέρα ὡς Παρασκευή, ἐκτός ἀπό τίς συνήθεις πρωϊνές και ἀπογευματινές ἱερές Ἀκολουθίες τοῦ Ὄρθρου και τοῦ Ἑσπερινοῦ, τελεῖται τίς ἀπογευματικές ὧρες το Μεγάλο Ἀπόδειπνο. Κάθε Τετάρτη και Παρασκευή τελεῖται ἡ θεία Λειτουργία τῶν Προηγιασμένων Δώρων, για να ἔχουμε την δυνατότητα να κοινωνοῦμε συχνά κι ἑνωμένοι με τον Χριστό να διασωζόμαστε ἀπό τίς μεθοδεῖες τοῦ διαβόλου. Τά ἀπογεύματα τῶν 5 Παρασκευῶν κοσμοῦνται ἀπό την Ἀκολουθία τοῦ Μικροῦ Ἀποδείπνου με τούς Χαιρετισμούς τῆς Παναγίας μας. Τά Σάββατα και οἱ Κυριακές εἶναι τά λιμάνια στα ὁποία προσορμιζόμαστε ἀπό το ἑβδομαδιαῖο ταξίδι μας στο πέλαγος τῆς Ἁγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, για να λειτουργηθοῦμε και να κοινωνήσουμε, ἀλλά και να διδαχθοῦμε ἀπό το λειτουργικό περιεχόμενό τους, το ὁποῖο σήμερα ἀφορᾶ στον Ὅσιο Ἰωάννη τον Σιναϊτη. Ὁ Ὅσιος Ἰωάννης συνέγραψε ἕνα ὡραῖο πνευματικό βιβλίο, μέσα ἀπό το ὁποῖο μᾶς ἐξηγεῖ πως μποροῦμε σιγά σιγά να ἀνελιχθοῦμε στην πνευματική ζωή και να προοδεύσουμε βαθμηδόν, ὅπως δηλαδή ἀνεβαίνουμε τίς βαθμίδες μιᾶς σκάλας, ἀφοῦ μέ πνευματική σκάλα παρομοιάζει την πνευματική μας ζωή.
Ὡς νηστεία τώρα πρέπει να ἐννοήσουμε την σύνολη προσπάθεια τοῦ ἀνθρώπου, ἡ ὁποία δέν ἀφορᾶ μόνο στα φαγητά, ἀλλά ἐκτείνεται και στην πνευματική του ὑπόσταση και ἔχει σχέση με αὐτά πού σκέπτεται, λέει, πράττει ἤ ἐπιθυμεῖ. Κατά συνέπεια λοιπόν ἡ σωστή νηστεία ἐκτός ἀπό την ἐπιλογή τῶν τροφῶν, πού για κάποιους ὁρίζεται κι ἀνάλογα με τον τρόπο τῆς ζωῆς τους, την ὑγεία και την ἡλικία τους, πρέπει ὁπωσδήποτε να ἀφορᾶ στην ἐγκράτεια τῆς σάρκας, την ἀποχή ἀπό ἐφάμαρτς πράξεις, τον θυμό, την κατάκριση, το ψέμμα, τίς ψευδεῖς ὑποσχέσεις και τούς ὅρκους και ὅλα ὅσα θεωρεῖ ἡ Ἐκκλησία ὡς ἁμαρτία. Ἄς προσέξουμε ἐδῶ, διότι ὁ κόσμος ἔχει ἄλλο κριτήριο κι ἀμνηστεύει πολλά ἀπό αὐτά πού ἐπιτιμῶνται ἀπό την Ἐκκλησία μας, θεωρώντας τα μάλιστα ὡς πρόοδο κι ἐλευθερία, ἐνώ κατ’ οὐσίαν εἶναι σκλαβιά στην ἁμαρτία και ὑποδούλωση στα πάθη.
Ὁ πιστός κι ἐνσυνείδητος Χριστιανός με την προσευχή θα ἀντιληφθεῖ πώς ἔχει ἀνάγκη ἀπό την χάρη και το ἔλεος τοῦ Θεοῦ, τά ὁποῖα πλουσιοπάροχα παρέχονται μέσα ἀπό αὐτήν και κυρίως μέσα ἀπό την θεία Κοινωνία, ἡ ὁποία τον ἑνώνει με τον Χριστό.
Με τη νηστεία θα ταπεινώνει τον ἑαυτό του, γιατί θα κόψει το θέλημά του για χάρη τοῦ Χριστοῦ. Ὑπακούοντας στους ὅρους τῆς νηστείας, δεν θα φάει αὐτό πού ἐπιθυμεῖ, δεν θα εἰπεῖ αὐτό πού θέλει, δεν θα κάνει αὐτό πού σκέπτεται, ἀλλά ἐπειδή νηστεύει θα εὐθυγραμμίσει τη ζωή και τίς ἐπιλογές τους με αὐτό, πού λέει ὁ Χριστός μέσα ἀπό την Ἐκκλησία Του. Με αὐτόν τον τρόπο ταπεινώνεται και λαμβάνει χάρη, ἀφοῦ ὅπως λέει ὁ σοφός Σολομώντας στις Παροιμίες: «Κύριος ὑπερηφάνοις ἀντιτάσσεται, ταπεινοίς δε δίδωσι χάριν» (βλ. Γ΄34).
Προσευχόμενος καί νηστεύοντας ὁ Χριστιανός ἀπό την μια μεριά ἀπορρίπτει τον διάβολο, πού τοῦ εἰσηγεῖται να μην προσευχηθεῖ και να μην νηστεύσει κι ἀπό την ἄλλη ἀποκομίζει πλούσια την χάρη και την εὐλογία τοῦ Θεοῦ, ὡς ἀντίδωρο τῆς ταπείνωσης και τῆς ὑπακοῆς του στις θεῖες ἐντολές τῆς νηστείας και τῆς προσευχῆς και ἔτσι ἐνισχύεται για την αἴσια ἔκβαση τῶν πνευματικῶν του ἀγώνων.
Καλό εἶναι ὅμως ὅλα αὐτά να γίνονται με τρόπο οὐσιαστικό και ὄχι τυπικά. Πρέπει να καταλάβουμε, ὅτι δεν θρησκεύουμε ἁπλῶς, ἀλλά να ζοῦμε τη ζωή τοῦ Χριστοῦ. Οἱ Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί δεν εἴμαστε μέλη μιᾶς θρησκείας, ἀνάμεσα στις θρησκεῖες τοῦ κόσμου, ἀλλά μέλη τοῦ Σώματος τοῦ Χριστοῦ και ὀφείλουμε να ζοῦμε ἑνωμένοι με τον Χριστό. Γι’ αὐτό ἐπιβάλλεται ἡ συχνή θεία Κοινωνία, ἡ ὁποία ὡς προϋπόθεση ἔχει την καθαρή καρδιά και συνεπῶς την ἐξομολόγηση και την μετάνοιά μας. Ἡ νηστεία, ὡς θεϊκή ἐντολή εἶναι ἀπαραίτητο πνευματικό ἀγώνισμα, ἀλλά ὄχι προϋπόθεση τῆς θείας Κοινωνίας. Εἶναι ὄμορφο να συνοδεύει την προετοιμασία μας για να κοινωνήσουμε, ἀλλά δεν ἀποτελεῖ προϋπόθεση για να κοινωνήσουμε. Το τονίζουμε αὐτό διότι πολλοί, εὐσεβεῖς κατά τά ἄλλα Χριστιανοί, θεωροῦν την νηστεία και μάλιστα μόνο στα φαγητά, ὡς προϋπόθεση τῆς θείας Κοινωνίας, ἀλλά αὐτό εἶναι λάθος! Και αὐτό μποροῦμε να καταλάβουμε, ὅταν για παράδειγμα κάποιοι λόγῳ ἀσθενείας ἤ γήρατος ἤ οἱ γυναῖκες λόγῳ ἐγκυμοσύνης εἶναι ἐλεύθεροι ἀπό τον κανόνα τῆς νηστείας, ἐντούτοις ὅμως ἐπιβάλλεται να κοινωνοῦν συχνά, ὥστε ἑνωμένοι με τον Χριστό να προάγονται πνευματικά.
Ἀγαπητοί μου Ἀδελφοί,
Ἡ σημερινή Κυριακή ὑπογραμμίζει τό ἀσκητικό βίωμα καί ἰδεῶδες της Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς. Ἐξάλλου ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μας εἶναι κατά βάσιν ἀσκητική καί ἡ πίστη μας μέσα ἀπό τήν ἄσκηση φαίνεται. Γι’ αὐτὸ καὶ πολεμεῖται ἀπὸ τὸν κόσμο καί τὸ κοσμικὸ φρόνημα. Με θλίψη ἀντιλαμβανόμαστε ὅτι οἱ συγχρονοι Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί εἴμαστε λίγο δυσκίνητοι και ὡς προς την προσευχή και ὡς προς τη νηστεία. Κι ἐνῶ ἤδη περάσαμε το μέσον τῆς Ἁγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς πολλοί ἀκόμη ψάχνουν ἀφορμές για να προσευχηθοῦν λιγότερο και να νηστεύσουν ἐλάχιστα.
Ἐργασία, Ἐπαγγελματικές ἤ οἰκογενειακές ὑποχρεώσεις, ὑποτιθέμενα θέματα ὑγιείας, ταξίδια καί ὑποκριτικές εὐγένειες συνθέτουν το μωσαϊκό τῆς ἤσσονος προσπαθείας τοῦ συγχρόνου Ὀρθοδόξου Χριστιανοῦ, σέ βαθμό πού να μᾶς ταιριάζει ἡ ἀγωνιώδης ἱκεσία τοῦ Δαβίδ: «Μη ἐκκλίνῃς την καρδίαν μου εἰς λόγους πονηρίας, τοῦ προφασίζεσθαι προφάσεις ἐν ἁμαρτίαις». Ἄς προσέξουμε ὅμως διότι για τον ὑγιῆ ἄνθρωπο δεν ὑπάρχει δικαιολογία!
Ἄς ἐφοδιασθοῦμε μέ δυνατή πίστη, ταπεινή προσευχή, κατ’ ἰδίαν καί ἀπό κοινοῦ στή θεία Λατρεία. Ἄς ταπεινωθοῦμε με την ὑλική και πνευματική νηστεία. Ἄς βάλουμε καί τήν μετάνοια στή ζωή μας καί μέ τά μάτια τοῦ σώματος καί τῆς καρδιᾶς στραμμένα στόν Οὐρανό, θά καταφέρουμε νά ἀγωνισθοῦμε θεάρεστα καί ἀποτελεσματικά γιά τή σωτηρία μας. Ὁ Θεός δεν ἔχει ἀνάγκη ἀπό την ἄσκησή μας, ἀλλά ἐμεῖς, για να ἐλκύουμε τη Χάρη και το Ἔλεός Του και ἔτσι στην πάλη μέ τον διάβολο να ἀναδεικνυόμαστε νικητές. Ἀμήν.
