ΙΕΡΑ ΣΥΝΟΔΟΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ - ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ 25ης ΜΑΡΤΙΟΥ 2021

Συντάχθηκε στις 23 Μαρτίου 2021.

Τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά,

«Εὐαγγελίζου γῆ, χαράν μεγάλην» ψάλλουμε σήμερα οἱ Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί στούς Ναούς μας, γιά νά τιμήσουμε τόν Εὐαγγελισμό τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου. Καί ταυτοχρόνως, σέ κοινή ἑορτή, ὁ Ἑλληνισμός πανηγυρίζει τήν Ἐπέτειο τοῦ 1821. Τήν ἔναρξη τῆς Μεγάλης Ἑλληνικῆς Ἐπαναστάσεως. Τοῦ ἱεροῦ Ἀγώνα τῆς ἀπροσμέτρητης ἀποφασιστικότητας, τόλμης, θάρρους καί θυσίας γιά τήν ἐλευθερία.

Οἱ πρόγονοί μας, οἱ γενναῖοι Φιλικοί, οἱ πρωταγωνιστές τοῦ Ἀγώνα, οἱ μαχητές τῆς ἀπελευθερώσεως, εἶχαν ἀπό τήν προηγούμενη χρονιά, ἤδη ἀπό τό 1820, ὁρίσει τήν ἡμέρα τοῦ Εὐαγγελισμοῦ, ὡς ἡμέρα τοῦ ἀπελευθερωτικοῦ ξεσηκωμοῦ. Ἤθελαν ἔτσι νά ἐκφράσουν μέ τόν πιό δυνατό καί συμβολικό τρόπο τούς ἄρρηκτους δεσμούς μεταξύ τῆς Ὀρθοδοξίας καί τοῦ Γένους. Οἱ Ἕλληνες πολέμησαν γιά τήν Πίστη καί τήν Πατρίδα.

Ἡ Ἑλληνική Ἐπανάσταση δέν μοιάζει μέ καμμία ἄλλη ἐπανάσταση τῆς ἐποχῆς. Ἀξιοποιεῖ μέν ἰδέες ἀπό ἄλλα ἐπαναστατικά κινήματα τῶν χρόνων ἐκείνων, ἀλλά δέν εἶναι ἀντίγραφο καμμιᾶς. Εἶναι ἐπανάσταση μέ ἐθνικό καί θρησκευτικό χαρακτήρα. Ἔχει ὡς κίνητρο τήν ἀπελευθέρωση τῶν Ἑλλήνων ἀπό τούς Ὀθωμανούς. Ἔχει ὡς πνευματικό στήριγμα τήν πίστη στήν θεία Πρόνοια καί τόν σεβασμό πρός τούς πολυάριθμους Νεομάρτυρες, πού βρῆκαν θάνατο ὁμολογώντας τήν πίστη τους στόν Χριστό.

«Μάχου ὑπέρ Πίστεως καί Πατρίδος», ἔγραφε στήν Προκήρυξη τῆς 24ης Φεβρουαρίου τοῦ 1821 ὁ Ἀλέξανδρος Ὑψηλάντης. Τό φρόνημα καί ἡ πίστη τῶν Ἀγωνιστῶν τοῦ ‘21 ὑπάρχει μέσα στόν λόγο καί στίς πράξεις τους. Ὁ Θεόδωρος Κολοκοτρώνης ἔβαλε τόν Σταυρό στήν πρώτη σημαία πού πρόχειρα κατασκεύασε. Χαρακτηριστικά ὁ ἴδιος εἶπε, μετά τήν ἀπελευθέρωση, στούς μαθητές τοῦ πρώτου Γυμνασίου τῆς Ἀθήνας: «Ὅταν πήραμε τά ὅπλα, πρῶτα εἴπαμε ὑπέρ Πίστεως καί ὕστερα ὑπέρ Πατρίδος». Καί ὁ Σαμιώτης λόγιος Γεώργιος Κλεάνθης, κατέγραψε μέ στίχους τά ἰδανικά τῶν Ἀγωνιστῶν: «Γιά τοῦ Χριστοῦ τήν Πίστη τήν Ἁγία καί τῆς Πατρίδος τήν Ἐλευθερία». Στά Συντάγματα τῶν Ἐθνικῶν Συνελεύσεων τοῦ Ἀγώνα, ὑπάρχει στό Προοίμιο ἡ φράση ἡ ὁποία καί σήμερα διατηρεῖται στό Σύνταγμά μας: «Εἰς τό ὄνομα τῆς Ἁγίας καί Ὁμοουσίου καί Ἀδιαιρέτου Τριάδος!».

Οἱ πρωτεργάτες τοῦ 1821, ἦσαν Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί. Εἶχαν συνείδηση τῆς διαχρονικῆς συνέχειας τοῦ Ἑλληνισμοῦ. Τό ὁμολογοῦν ἀπερίφραστα οἱ ἴδιοι. Τό λόγο τους ἀκοῦμε καί σήμερα νά ἀντηχεῖ. «Γι’ αὐτά πολεμήσαμε», ἔλεγε ὁ Μακρυγιάννης, δείχνοντας σπασμένες ἀρχαῖες κολῶνες. Καί ὁ πρῶτος Κυβερνήτης τῆς ἐλεύθερης Ἑλλάδος, ὁ Ἰωάννης Καποδίστριας, ἤθελε τά ἑλληνόπουλα νά λαμβάνουν παιδεία ἑλληνορθόδοξη μέ κείμενα Χριστιανικά καί Ἀρχαῖα Ἑλληνικά.

Τιμοῦμε σήμερα ὅλους αὐτούς, γνωστούς καί ἀγνώστους ἥρωες πού μέ αὐτοθυσία ἀγωνίσθηκαν καί ἔπεσαν γιά τήν Ἐλευθερία μας. Κληρικούς καί λαϊκούς, ἄνδρες καί γυναῖκες, ὁπλαρχηγούς στήν στεριά, ναυτικούς στήν θάλασσα. Τιμοῦμε σήμερα, Ἕλληνες καί Φιλέλληνες.

Στούς πρωτεργάτες καί τούς ὁραματιστές, σέ ἐκείνους οἱ ὁποῖοι σχεδίασαν καί σέ ἐκείνους οἱ ὁποῖοι πραγματοποίησαν τό ἔπος τοῦ 1821, δέν ὀφείλουμε μόνο πολλά, ὀφείλουμε τά πάντα· τήν μετέπειτα ἱστορική καί ἐθνική ὕπαρξή μας.

Σέ ἕνα χρόνο συμπληρώνονται 200 ἔτη ἀπό τήν Ἐπανάσταση. Ἐν ὄψει τοῦ 2021, ἡ Ἐκκλησία μας προετοιμάζεται γιά νά τιμήσει μέ τόν τρόπο πού ἁρμόζει τήν μεγάλη αὐτή Ἐπέτειο. Γιά νά ξαναφέρουμε στήν μνήμη τά γεγονότα. Γιά νά συναντηθοῦμε μέ τίς ἀξίες πού τροφοδότησαν τό ἐπαναστατικό φρόνημα, τήν μαχητικότητα, τόν πατριωτισμό καί τά δημοκρατικά ἰδανικά τῶν Ἀγωνιστῶν.

Ἡ Ἱερά Σύνοδος τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, ἀπό τό 2012, ἔχει ξεκινήσει τήν διοργάνωση δέκα ἐπιστημονικῶν συνεδρίων γιά τήν περίοδο τῆς Τουρκοκρατίας καί τό 1821. Στό τέλος τοῦ 2021 θά κυκλοφορηθοῦν οἱ δέκα τόμοι τῶν Πρακτικῶν μέ ὅλες τίς εἰσηγήσεις καί θά εἶναι στήν διάθεση κάθε ἀναγνώστη.

Σέ συνεργασία μέ τό Ὑπουργεῖο Παιδείας, ἔχει προγραμματισθεῖ, καί ἤδη ὑλοποιεῖται, ἡ διοργάνωση μαθητικῶν διαγωνισμῶν γιά τήν προετοιμασία βίντεο μικρῆς διαρκείας ἀπό μαθητές καί μαθήτριες Γυμνασίων. Τά θέματα ἀφοροῦν στήν ζωή καί στήν δράση μεγάλων μορφῶν τῆς προεπαναστατικῆς, τῆς ἐπαναστατικῆς καί τῆς μετεπαναστατικῆς περιόδου. Προσφέρονται δέ νέα κατηχητικά βοηθήματα σέ γονεῖς καί κατηχητές, ὥστε νά μαθαίνουν τά παιδιά μας μέ κατανοητό καί εὐχάριστο μαζί τρόπο, τήν Ἑλληνική Ἱστορία ἀπό τήν ἀρχαιότητα μέχρι σήμερα.

Ἡ Εἰδική Συνοδική Ἐπιτροπή Πολιτιστικῆς Ταυτότητος σέ συνεργασία μέ τίς κατά τόπους Ἱερές Μητροπόλεις ἔχει προγραμματίσει σειρά λατρευτικῶν, ἐπιστημονικῶν, πολιτιστικῶν καί καλλιτεχνικῶν ἐκδηλώσεων γιά τό ἔτος 2021, ὥστε νά διαδοθεῖ στίς τοπικές κοινωνίες τό Χριστιανικό καί πατριωτικό μήνυμα τοῦ 1821, μέσα στήν πληρότητά του.

Ὁ κόσμος ἐξελίσσεται. Ἀλλάζει. Οἱ κοινωνίες μεταβάλλονται. Ἡ Ἑλλάδα προχωράει. Ἐμεῖς, ὡς ἀπόγονοι τῶν Ἑλλήνων πού ἀπελευθέρωσαν «μιά χώρα μικρή· ἕνα πέτρινο ἀκρωτήρι στήν Μεσόγειο» (Γ. Σεφέρης), ἔχουμε πάντα τήν ἀνάγκη νά κοινωνοῦμε τό «ἀθάνατο κρασί τοῦ ‘21».

Προχωροῦμε μέ ἐπίγνωση τῶν ἐξελίξεων, τῶν ἀπαιτήσεων καί τῶν ἀναγκῶν τῆς ἐποχῆς μας. Στήν πορεία αὐτή, κρατοῦμε στήν ψυχή μας ζωντανό τόν σεβασμό τῶν προγόνων μας πρός τόν Χριστό καί τήν Ἑλλάδα.

Σήμερα ἡ πατρίδα μας καί ἡ ἀνθρωπότητα ὁλόκληρη ἀντιμετωπίζει τήν πανδημία τοῦ κορωνοϊοῦ. Στούς Ἱερούς Ναούς μας πρός ἀποφυγή τῶν συναθροίσεων καί τῆς μεταδόσεως τῆς νόσου δέν τελοῦνται τά Ἱερά καί Ζωηφόρα Μυστήρια. Ἡ ἑνότητά μας ἀποκτᾶ τήν χάρη τῶν Ἁγίων Νεομαρτύρων μέσα ἀπό τήν θερμουργό πίστη μας, τήν προσευχή μας, τήν μελέτη τοῦ Εὐαγγελίου, τήν ὑπομονή καί τήν ἀγάπη μας. Οἱ Ὀρθόδοξοι Ἕλληνες στεκόμαστε ὄρθιοι μέ ὑπευθυνότητα, ἔχοντας τήν ἐλπίδα μας στόν Θεό. Ὅπως τό Γένος μας ἄντεξε τήν καταπίεση τῆς μακρᾶς δουλείας μέ πίστη καί μέ προσευχή καί ἀνέστη, ἔτσι καί σήμερα θά ἀντιμετωπίσουμε τόν κίνδυνο γιά τήν ὑγεία μας μέ σταθερή τήν πίστη μας, εὐαγγελιζόμενοι τό φῶς τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου μας.

Τό 1821 μᾶς ἐμπνέει. Ὡς ἀνεξάντλητη πηγή καί πρόσκληση ἐγρηγόρσεως. Ἔχουμε χρέος ποτέ νά μή λησμονοῦμε…

Αἰωνία ἡ μνήμη τῶν ὑπέρ Πίστεως καί Πατρίδος εὐκλεῶς ἀγωνισαμένων καί ἡρωικῶς πεσόντων!

† Ὁ Ἀθηνῶν Ι Ε Ρ Ω Ν Υ Μ Ο Σ, Πρόεδρος
† Ὁ Θεσσαλονίκης Ἄνθιμος
† Ὁ Παραμυθίας, Φιλιατῶν καί Γηρομερίου Τίτος
† Ὁ Μηθύμνης Χρυσόστομος
† Ὁ Τριφυλίας καί Ὀλυμπίας Χρυσόστομος
† Ὁ Μεσσηνίας Χρυσόστομος
† Ὁ Λευκάδος καί Ἰθάκης Θεόφιλος
† Ὁ Θηβῶν καί Λεβαδείας Γεώργιος
† Ὁ Παροναξίας Καλλίνικος
† Ὁ Φωκίδος Θεόκτιστος
† Ὁ Νέας Κρήνης καί Καλαμαριᾶς Ἰουστῖνος
† Ὁ Φιλίππων, Νεαπόλεως καί Θάσου Στέφανος
† Ὁ Σισανίου καί Σιατίστης Ἀθανάσιος
Ὁ Ἀρχιγραμματεύς
† Ὁ Ὠρεῶν Φιλόθεος

Εκτύπωση Email

Α΄ Κυριακή τῶν Νηστειῶν, Τῆς Ὀρθοδοξίας

Συντάχθηκε στις 20 Μαρτίου 2021.

Ἀγαπητοί μου Ἀδελφοί,

Πρῶτος μεγάλος σταθμός τοῦ πνευματικοῦ μας ταξιδιοῦ στό πέλαγος τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς εἶναι ἡ σημερινή Κυριακή τῆς Ὀρθοδοξίας, κατά τήν ὁποία ἑορτάζουμε τήν ἀναστύλωση τῶν Ἱερῶν Εἰκόνων. Μέ τήν τελική ἐπικράτηση τῆς ὀρθῆς πίστης, πού ἐκφράστηκε στήν Ἑβδόμη Οἰκουμενική Σύνοδο τό 787, σέ συνδυασμό μέ τήν ὀρθή πράξη τό 843 μ.Χ., σχεδόν ἑξῆντα χρόνια δηλαδή μετά, κατέπαυσε ἡ διαμάχη, πού ταλαιπώρησε τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία γιά περισσότερο ἀπό ἕνα αἰῶνα.

Δυστυχῶς οἱ ἔριδες καί οἱ διαμάχες, πού πολλές φορές εἶχαν αἱματηρή κατάληξη, δέν ἔλειψαν ἀπό τούς κόλπους τῆς Ἐκκλησίας. Ἡ ἐκκλησιαστική Ἱστορία διδάσκει ὅτι ἀκρότητες καί ἐγωϊσμοί, θρησκόληπτες ἐμμονές καί προσωπικές ἐμπάθειες, ὅσο κι ἄν διεκδικοῦν τό δίκαιο καί τό θεολογικῶς ὀρθόν, ἐντούτοις ἐξελίσσονται ἀρνητικά καί πληγώνουν τό σῶμα τῆς Ἐκκλησίας. Διότι οἱ ἄνθρωποι συχνά ξεχνᾶμε ὅτι ὁ Χριστός μᾶς ἀνέχεται καί μᾶς συγχωρεῖ, κι ἐμεῖς ἀντί νά πράττουμε ἀναλόγως τῆς εὐγνωμοσύνης μας πρός Ἐκεῖνον, συχνά ἀναλωνόμαστε σέ πράγματα καί ὑποθέσεις, πού μπορεῖ φαινομενικά νά κραδαίνουν τό λαβαρο τῆς Ὀρθοδοξίας, ὅμως ἐπί τῆς οὐσίας βάλουν κατ’ αὐτῆς, διότι ἀπειλοῦν «τήν ἑνότητα τῆς πίστεως καί τήν κοινωνία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος», γιά τά ὁποῖα προσευχόμαστε ἐναγωνίως μέσα στή θεία Λειτουργία, λίγο πρίν κοινωνήσουμε μάλιστα τῶν ἀχράντων Μυστηρίων.

Ἴσως γιά τόν λόγο αὐτό ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία σήμερα, μέσα ἀπό τό πρῶτο κεφάλαιο τοῦ Εὐαγγελίου τοῦ Ἰωάννου, ὁμιλεῖ γιά τήν συνάντηση τῶν πρώτων Μαθητῶν μέ τόν Χριστό. Ὁ Ἰωάννης ἀφήνει νά φανεῖ ὁ διαφορετικός τρόπος προσέγγισης τοῦ καθενός, ἀνάλογα μέ αὐτό πού πίστευε καί περίμενε γιά τόν Μεσσία, ἀνάλογα μέ αὐτό πού ἀναζητοῦσε καί εὐχόταν νά βρεῖ. Ὁ Θεάνθρωπος Κύριος εἶναι ὁ Ἴδιος γιά ὅλους καί γιά τόν καθένα ἀποτελεῖ τό πλήρωμα τῆς δικῆς του ἀναζήτησης, πού ὅμως ὀφείλει νά κινεῖται μεταξύ τῆς ἐνθουσιώδους φράσεως «Εὑρήκαμεν τόν Μεσσίαν» καί τῆς πρόσκλησης «ἔρχου καί ἴδε». Δηλαδή μεταξύ τῆς διακήρυξης, ὅτι ὁ Θεός βρίσκεται μεταξύ τῶν ἀνθρώπων μέ τήν θεανδρική Του ὑπόσταση καί πώς αὐτό διακριβώνεται μέ τήν προσωπική βιωματική ἐμπειρία τοῦ καθενός, πού τόν προσεγγίζει.

Αὐτό τό «ἔρχου καί ἴδε», πού ἀκούσαμε σήμερα εἶναι ἡ διαχρονική πρόταση τῆς Ἐκκλησίας πρός ὅλους τούς ἀνθρώπους. Εἶναι τό ἱεραποστολικό κάλεσμα στούς ἐκτός Ἐκκλησίας, ἀλλά και ἡ διαρκής ὑπόμνηση στούς βαπτισμένους Ὀρθοδόξους Χριστιανούς, νά ἐπαληθεύουν τόν δρόμο τῆς ζωῆς τους. Ἔλα νά δεῖς, μέσα ἀπό τήν Ἁγία Γραφή, μέσα ἀπό τήν Πατερική διδασκαλία, μέσα ἀπό τήν μυστηριακή ζωή τῆς Ἐκκλησίας, ἄν ζῶντας μέσα στήν Ἐκκλησία, γνωρίζεις πραγματικά τόν Χριστό καί ζεῖς τήν ζωή τοῦ Χριστοῦ! Γιά νά μή φανεῖ σκληρός ὁ λόγος αὐτός, ἄς σκεφθοῦμε μόνο, πόσοι καί πόσοι γνώρισαν τόν Χριστό, ἀλλά ἐπειδή δέν ἀνταποκρινόταν στήν ἀναζήτηση τοῦ Μεσσία, ὅπως ἐκεῖνοι εἶχαν στό μυαλό τους, Τόν ἀπέρριψαν. Καί ὄχι μόνο Τόν ἀπέρριψαν, ἀλλά καί ὅταν ἀκόμη Τόν ὑποδέχθηκαν μετά βαΐων καί κλάδων, ἄλλα περίμεναν ἀπό αὐτόν, γι’ αὐτό καί μετ’ ὀλίγον Τόν σταύρωσαν.

Εἶναι πολύ σημαντικό νά γνωρίζουμε, πώς ἐμεῖς οἱ Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί δέν εὑρήκαμε ἁπλῶς ἕνα ἱστορικό πρόσωπο, πού ποθοῦσε ἡ καρδιά μας, ἀλλά τό θεανδρικό ἐκεῖνο Πρόσωπο, τό Ὁποῖον ὄχι μόνο γεμίζει τήν καρδιά μας, ἀλλά καί σώζει τή ὕπαρξή μας.

Οἱ Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί ζοῦμε ἐν Χριστῷ, μέ τόν Χριστό καί γιά τόν Χριστό. Ὁ Χριστός εἶναι ἡ ζωή μας, ὅπως τονίζει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος στήν πρός Κολοσσαεῖς ἐπιστολή του (γ΄4). Ὁ Χριστός εἶναι γιά ἐμᾶς τά πάντα.

Ὁ Χριστός εἶναι ἡ ἐνυπόστατη πίστη μας, ὅπως μᾶς λέει ὁ ἅγιος Μάξιμος ὁ ὁμολογητής. Δηλαδή γνωρίζουμε βιωματικά Αὐτόν, τόν Ὁποῖον πιστεύουμε. Ὅπως Τόν γνωρίζουμε, Τόν ζοῦμε μέσα στή ζωή τῆς Ἐκκλησίας, ἡ ὁποία ὑπάρχει «στῦλος καί ἑδραίωμα τῆς ἀληθείας» (Α΄ Τιμ. γ΄ 15), αὐθεντικός ἑρμηνευτής καί πάροχος τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς. Μέσα ἀπό τή ζωή τῆς Ἐκκλησίας γνωρίζουμε τόν Χριστό. Ἐκεῖ Τόν ἀναγνωρίζουμε. Στήν Ἐκκλησία Τόν μεταλαμβάνουμε. Μέσα σέ Αὐτήν ἀπολαμβάνουμε τήν χάρη Του καί ἐτοιμάζουμε τή σωτηρία μας. Ὅλα στήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μας καί τήν ἱερά Της παράδοση μιλοῦν γιά τόν Χριστό, γι’ αὐτό καί ὁ ἀληθινός Χριστιανός παντοῦ ὀφείλει νά βλέπει τόν Χριστό καί νά ἐπαληθεύει τήν αὐθεντική ἐμπειρία τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς. «Οἱ προφῆται ὡς εἶδον, οἱ Ἀπόστολοι ὡς ἐκήρυξαν, ἡ Ἐκκλησία ὡς παρέλαβεν, ἡ Οἰκουμένη ὡς συμπεφρόνηκεν..., οὕτω κηρύσσομεν Χριστόν τόν ἀληθινόν Θεόν ἡμῶν.» (Συνοδικόν Ὀρθοδοξίας)

Τοῦτο ὅμως τό μυστήριο τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς, διότι περί μυστηρίου πρόκειται, ἔχει τήν ἀνάγκη νά διασφαλίζεται ἀπό τήν ἑνότητα καί τήν ἀγάπη. Ὁ Ἴδιος ὁ Χριστός εἶπε, πώς «οἱ ἄνθρωποι θά καταλαβαίνουν, ὅτι εἶστε μαθητές μου, ἐάν ἔχετε ἀγάπη μεταξύ σας.» (βλ. Ἰω. ιγ 35). Ὑπεύθυνοι δέ γιά αὐτήν τήν ἀγάπη καί τήν ἑνότητα εἴμαστε ὁ καθένας προσωπικῶς. Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος σχεδόν σέ ὅλες τίς ἐπιστολές του, ἰδιαιτέρως πρός τούς Κορινθίους, μιλάει γιά τήν ἀποφυγή ἐρίδων καί μαχῶν. Ἐκεῖ τονίζει, πώς «ἀκόμη κι ἄν ἔχω ὅλη τήν γνώση καί ὅλη τήν πίστη ὥστε νά μετακινῶ ὅρη, ἀκόμη κι ἀν μιλῶ τίς γλῶσσες τῶν Ἀγγέλων, ἄν δέν ἔχω ἀγάπη, τότε δέν εἶμαι τίποτε!» (βλ. Α΄Κορ. ιγ) Στίς ποιμαντικές του πρός Τιμόθεον καί Τίτον ἐφιστᾶ τήν προσοχή τους στήν εἰρήνη καί τήν ὁμόνοια μεταξύ τῶν πιστῶν καί τήν ἀποστασιοποίησή τους ἀπό κάθε εἴδους φιλονικία, πρός ἀποφυγήν σχίσματος. Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος, διαμέσου τῶν αἰώνων μᾶς ἱκετεύει, λέγοντας: «οὐ γάρ νικῆσαι ζητοῦμεν, ἀλλ’ ἀπολαβεῖν ἀδελφούς ᾧν τῷ χωρισμῷ σπαρατόμεθα.» Δέν ζητάμε νά νικήσουμε, ἀλλά νά κερδίσουμε καί πάλι στήν ἀληθινή ζωή τούς ἀδελφούς μας, γιατί σπαραζόμαστε ἀπό τόν χωρισμό τους. Τοῦτο σημαίνει πώς τίποτε δέν πρέπει νά θέτει σέ κίνδυνο τήν ἑνότητα, τήν εἰρήνη καί τήν ἀγάπη, μεταξύ τῶν μελῶν τῆς Ἐκκλησίας καί πώς ὅλα πρέπει νά διευθετῶνται μέ γνώμονα τήν ἑνότητα, στόχο τήν εἰρήνη καί κριτήριο τήν ἀγάπη, ὥστε νά μήν πληγωθεῖ ἡ Ἐκκλησία.

Ἀγαπητοί μου Ἀδελφοί,

Ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία θριάμβευσε καί θριαμβεύει ἐξαιτίας ἐκείνων, πού προσέφεραν τόν ἑαυτό τους θυσία πνευματική στόν Χριστό καί ἔθεσαν σκοπό τῆς ζωῆς τους νά διδάσκουν τό Εὐαγγέλιο καί νά τό τηροῦν ἐπακριβῶς, διαφυλάσσοντας τήν ἑνότητα τοῦ σώματος τοῦ Χριστοῦ, ὁ Ὁποῖος ἦλθε «ζητῆσαι καί σῶσαι τό ἀπολωλός» (Λουκ. ιθ΄10). Ὁ σύγχρονος Ὀρθόδοξος Χριστιανός ἀπέναντι στίς προκλήσεις τοῦ κόσμου ὀφείλει νά ἀγωνίζεται πνευματικά, τηρώντας τόν κανόνα τῆς προσευχῆς καί τῆς πίστεως, διαφυλάσσοντας παράλληλα τήν εἰρήνη καί τήν ἑνότητα μέσα στό σῶμα του Χριστοῦ. Οἱ ἐγωϊσμοί καί οἱ ἐμμονές, ὄχι μόνο δέν ὠφελοῦν πουθενά, ἀλλά ἀκυρώνουν καί τήν ὅποια πνευματική προσπάθεια καί ἐργασία. Ὁ Ὀρθόδοξος Χριστιανός ὀφείλει νά ζεῖ τήν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ καί αὐτό νά φαίνεται στή ζωή Του. Κι ἀν ἡ ζωή μας στριμώχνεται ἀπό τήν καθημερινότητα καί γίνεται πολλές φορές μαρτυρική, τότε νά ἔχουμε κατά νοῦν τήν συμβουλή τοῦ Ἀποστόλου Παύλου, ὅπως τήν ἀκούσαμε σήμερα, ὅτι «τρέχομεν τόν προκείμενον ἡμῖν ἀγῶνα, ἀφορῶντες εἰς τόν τῆς πίστεως ἀρχηγόν καί τελειωτήν Ἰησοῦν» (Ἑβρ. ιβ΄ 1) καί ποτέ νά μήν πάρουμε τά μάτια μας ἀπό τόν Χριστό. Καί ὅταν μετά ἀπό χρόνια θά ἔχουμε φύγει ἀπό αὐτήν τήν ζωή καί θά ἀκούγεται στό τέλος τῆς λιτάνευσης τῶν ἱερῶν Εἰκόνων τό «ἁπάντων τῶν ὑπέρ τῆς εὐσεβείας ἀγωνισαμένων, αἰωνία ἡ μνήμη», τότε ἡ ψυχή μας θά ἀγάλλεται συμμετέχοντας σέ αὐτόν τόν μακαρισμό. Ἀμήν.

Εκτύπωση Email

«Συμπαράσταση στήν Ἱερά Μητρόπολη Ἐλασσῶνος»

Συντάχθηκε στις 18 Μαρτίου 2021.

Συμπάσχοντες μέ τήν ἐμπερίστατη Ἐπαρχία τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Ἐλασσῶνος, ὅπου ἐπλήγη πρόσφατα ἀπό μεγάλης ἰσχῦος σεισμούς, κατόπιν ἐντολῆς τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ.κ. Εὐσεβίου, ἀπεστάλησαν εἰς τήν Ἱεράν Μητρόπολιν Ἐλασσῶνος 200 κλινοσκεπάσματα (κουβέρτες) πρός ἄμεση κάλυψη τῶν ἀναγκῶν τῶν ἐκεῖ ἐνδεῶν Ἀδελφῶν, τῶν ὁποίων κατεστράφησαν οἱ οἰκίες καί φιλοξενοῦνται ἐντός σκηνῶν σέ καταυλισμούς.

Ἐπειδή πρόσφατα κι ἐμεῖς βιώσαμε τήν φοβερά δοκιμασία τοῦ σεισμοῦ στά Νησιά μας καί ἀκόμη μετροῦμε τίς πληγές καί τίς σοβαρές συνέπειές του, ἀντιλαμβανόμαστε ἰδιαιτέρως τίς πολλές καί μεγάλες δυσκολίες τους καί εὐχόμαστε Κύριος ὁ Θεός νά ἐπιβλέψῃ καί σ’ ἐκείνην τήν Ἄμπελόν Του καί νά ἐνισχύῃ τόν Σεβασμιώτατον Ποιμενάρχην της κ.κ. Χαρίτωνα καί τούς ευσεβεῖς συνεργάτες του, Κληρικούς καί Λαϊκούς, πρός αἰσίαν ἔκβασιν τῶν προσπαθειῶν τους, ἐπ’ ὠφελείᾳ τῶν ἐκεῖ σεισμοπαθῶν Ἀδελφῶν καί πρός δόξαν Θεοῦ.

Εκτύπωση Email

Εκδημία Κληρικού.

Συντάχθηκε στις 18 Μαρτίου 2021.

Τη  Παρασκευή 12^η Μαρτίου εξεδήμησε προς Κύριον, σε ηλικία 81 ετών, ο Πανοσιώτατος Αρχιμανδρίτης π. Χριστοφόρος Πέτρου Προηγούμενος της Ιεράς Μονής Αγίας Ζώνης Βλαμαρής.

          Η Εξόδιος Ακολουθία τελέσθηκε το Σάββατο 13 Μαρτίου , στο Μετόχιο του Γενεσίου του Τιμίου Προδρόμου της Ιεράς Μονής Αγίας Ζώνης  αφού δυστυχώς το καθολικό της Ιεράς Μονής  Αγίας Ζώνης χτυπήθηκε από τον σεισμό της 30^ης Οκτωβρίου 2020  προεξάρχοντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ.κ Ευσεβίου . O Σεβασμιώτατος απέδωσε τον οφειλόμενο σεβασμό της τοπικής κατα Σάμον και Ικαρίαν Εκκλησίας   προς τον μακαριστό π. Χριστοφόρο , ο οποίος με την καλοσύνη, την πραότητα, την εργατικότητα, την θυσιαστική προσφορά   και το ιερατικό του ήθος του διακόνησε την Ιερά Μονή Αγίας Ζώνης για πάνω από 50 χρόνια . Δυστυχώς λόγω  της πανδημίας η εξόδιος ακολουθία του μακαριστού γέροντος ετελέσθει σε στενό οικογενειακό κύκλο και η ταφή του πραγματοποιήθηκε στο κοιμητήριο της Ιεράς Μονής.

          Ο μακαριστός π Χριστοφόρος κατά κόσμον Κωνσταντίνος Πέτρου γεννήθηκε στο Παλαιόκαστρο της Σάμου την 3^η Αυγούστου  1940 . Προσήλθε  ως δόκιμος μοναχός στην Ιερά Μονή Αγίας Ζώνης Βλαμαρής Σάμου το 1958  .

 Την  8^ην Ιανουαρίου 1961  εκάρει μοναχός υπο του μακαριστού  καθηγουμένου της Ιεράς Μονής Αγίας Ζώνης Αρχιμ. Νικηφόρου Καραγιάννη  μετονομασθείς εις Χριστοφόρον. Χειροτονήθηκε Διάκονος την  16 ην Απριλίου 1966 στο Καθολικό της Ιεράς Μονής Αγίας Ζώνης Βλαμαρής και πρεσβύτερος την 24^ην Μαρτίου 1968 παρά του Μακαριστού Μητροπολίτου από Σάμου και Ικαρίας,  Θεσσαλονίκης κυρού Παντελεήμονος Χρυσοφάκη  .

Τη 1^η Απριλίου 1968 διορίστηκε έκτακτος εφημέριος του Ιερού Ναού « Συλλήψεως Τιμίου Προδρόμου » Αμπέλου Σάμου  και στη συνέχεια διακόνησε πλείστες ενορίες που είχαν έλειψη κληρικών όπως  Ιερό Ναό Αγ. Νικολάου Κοκκαρίου, Ιερό Ναό Αγίας Παρασκευής  Χώρας Σάμου , Ιερό Ναό Αγίου Γεωργίου Παλαιοκάστρου  κ.α.

         Διεκρίνετο για την ιεροπρέπεια, το ήθος, την εντιμότητα, την πνευματική προσφορά, το αγωνιστικό φρόνημα και την εργατικότητά του, απολαμβάνοντας δικαίως της εκτιμήσεως του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ.κ. Ευσεβίου ο οποίος κατά την ημέρα του επανεγκαινισμού του Καθολικού της Ιεράς Μονής της Αγίας Ζώνης την 16^η Ιουνίου 2013 απένειμε εις αυτόν τιμητικώς τον τίτλο του Προηγουμένου της Ιεράς Μονής

          Ο π. Χριστοφόρος  συμβολίζει τη γενιά του πνευματικού αγώνα, αλλά και τη γενιά της δημιουργίας. Έζησε και πάλεψε μέσα σε δύσκολες συνθήκες, δίνοντας τον δικό του αγώνα για την Ιερά μονή της Αγίας Ζώνης . Ο λόγος του ήταν μεστός, η στάση του σεμνή, με τον τρόπο του φρόντιζε να βρίσκεται δίπλα στους προσκυνητές της Ιεράς Μονής ,δίνοντάς τους δύναμη για να μπορέσουν να σταθούν «όρθιοι». Φιλόξενος πάντοτε, άνοιγε την πατρική του αγκαλιά, όπως ο Αβραάμ, σε κάθε αδελφό που τον επισκεπτόταν αποζητώντας λίγη ανθρώπινη αγάπη στην αφιλόξενη ζωή μας. Πλήθος Σαμιωτών προσέρχονταν για να βρουν ανάπαυση  στο Ιερό μυστήριο της εξομολογήσεως που με ζήλο διακονούσε.

Τόσο η Ιερά Μονή της Αγίας Ζώνης όσο και η ακριτική Ιερά  Μητρόπολις Σάμου και Ικαρίας δέονται προς Κύριον υπέρ Αναπαύσεως της ψυχής αυτού.

                                                            Αιωνία η μνήμη αυτού!

Εκτύπωση Email

Λόγος Κατηχητήριος επί τη ενάρξει της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής

Συντάχθηκε στις 15 Μαρτίου 2021.

Τιμιώτατοι αδελφοί και τέκνα εν Κυρίω ευλογημένα,

Εισερχόμεθα, ευδοκία και χάριτι του αγαθοδότου Θεού, εις την Αγίαν και Μεγάλην Τεσσαρακοστήν, εις τον δόλιχον των ασκητικών αγώνων. Η Εκκλησία, η οποία γνωρίζει τους λαβυρίνθους της ανθρωπίνης ψυχής και τον μίτον της Αριάδνης, την οδόν της εξόδου από αυτούς — την ταπείνωσιν, την μετάνοιαν, την δύναμιν της προσευχής και των κατανυκτικών ιερών ακολουθιών, την παθοκτόνον νηστείαν, την υπομονήν, την υπακοήν εις τον κανόνα της ευσεβείας —, μας καλεί και εφέτος εις μίαν ένθεον πορείαν, μέτρον της οποίας είναι ο Σταυρός και ορίζων η Ανάστασις του Χριστού.

Η προσκύνησις του Σταυρού, μεσούσης της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής, αποκαλύπτει το νόημα της όλης περιόδου. Ο λόγος του Κυρίου ηχεί και συγκλονίζει: «ει τις θέλει οπίσω μου έρχεσθαι … αράτω τον σταυρόν αυτού καθ ημέραν και ακολουθήτω μοι». (Λουκ. θ’, 23). Καλούμεθα να αίρωμεν τον ιδικόν μας σταυρόν, ακολουθούντες τον Κύριον και ατενίζοντες τον ζωηφόρον Σταυρόν Αυτού, εν επιγνώσει ότι Κύριός εστιν ο σώζων και όχι η άρσις του ημετέρου σταυρού. Ο Σταυρός του Κυρίου είναι «η κρίσις της κρίσεώς μας», η «κρίσις του κόσμου», και συγχρόνως η υπόσχεσις ότι το κακόν, εις όλας τας μορφάς του, δεν έχει τον τελευταίον λόγον εις την ιστορίαν. Προσβλέποντες προς τον Χριστόν και, υπό την σκέπην Αυτού ως του αγωνοθέτου, του ευλογούντος και κρατύνοντος την ημετέραν προσπάθειαν, αγωνιζόμεθα τον καλόν αγώνα, «εν παντί θλιβόμενοι αλλ ου στενοχωρούμενοι, απορούμενοι αλλ ουκ εξαπορούμενοι, διωκόμενοι αλλ ουκ εγκαταλειπόμενοι, καταβαλλόμενοι αλλ ουκ απολλύμενοι» (Β´ Κορ. δ´, 8-9). Αυτή είναι η βιωματική πεμπτουσία και κατά την σταυροαναστάσιμον αυτήν περίοδον. Πορευόμεθα προς την Ανάστασιν δια του Σταυρού, δια του οποίου «ήλθε χαρά εν όλω τω κόσμω».

Ίσως τινές εξ υμών διερωτώνται, διατί η Εκκλησία, σοβούσης της πανδημίας, προσθέτει εις τους ήδη υπάρχοντας υγειονομικούς περιορισμούς και μίαν ακόμη «καραντίναν», αυτήν της Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Πράγματι, και η Μεγάλη Τεσσαρακοστή είναι μία «καραντίνα», δηλαδή χρονική περίοδος διαρκείας τεσσαράκοντα ημερών. Ωστόσον, η Εκκλησία δεν έρχεται να μας εξουθενώση έτι περαιτέρω με νέας υποχρεώσεις και απαγορεύσεις. Αντιθέτως, μας προσκαλεί να νοηματοδοτήσωμεν την καραντίναν που βιώνομεν λόγω του κορωνοϊού, μέσω της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, ως απελευθερώσεως από τον εγκλωβισμόν εις τα του «κόσμου τούτου».

Το σημερινόν Ευαγγελικόν ανάγνωσμα θέτει τους όρους δι᾽ αυτήν την απελευθέρωσιν. Πρώτος όρος είναι η νηστεία, όχι με την έννοιαν της αποχής μόνον από συγκεριμένας τροφάς, αλλά και από τας συνηθείας εκείνας, αι οποίαι μας κρατούν προσκολλημένους εις τον κόσμον. Η αποχή αυτή δεν συνιστά έκφρασιν απαξιώσεως του κόσμου, αλλά αναγκαίαν προϋπόθεσιν επαναπροσδιορισμού της σχέσεώς μας με αυτόν και βιώσεως της μοναδικής ευφροσύνης της ανακαλύψεώς του ως πεδίου χριστιανικής μαρτυρίας. Δια τον λόγον αυτόν, και εις το στάδιον της νηστείας, η θέασις και βίωσις της ζωής των πιστών έχει πασχαλινόν χαρακτήρα, γεύσιν Αναστάσεως. Το «σαρακοστιανό κλίμα» δεν είναι καταθλιπτικόν, αλλά ατμόσφαιρα χαράς. Αυτήν την «χαράν την μεγάλην» ευηγγελίσατο ο άγγελος «παντί τω λαώ» κατά την Γέννησιν του Σωτήρος (Λουκ. β , 10), αυτή είναι η αναφαίρετος και

«πεπληρωμένη χαρά» (Α´ Ιωαν. α , 4) της εν Χριστώ ζωής. Ο Χριστός είναι πάντοτε παρών εις την ζωήν μας, ευρίσκεται πλησιέστερον εις ημάς από όσον ημείς εις τον εαυτόν μας, πάσας τας ημέρας, «έως της συντελείας του αιώνος» (Ματθ. κη´, 20). Η ζωή της Εκκλησίας είναι ακατάλυτος μαρτυρία περί της ελθούσης Χάριτος και περί της ελπίδος της Βασιλείας, της πληρότητος της αποκαλύψεως του μυστηρίου της Θείας Οικονομίας.

Η πίστις είναι η απάντησις εις την φιλάνθρωπον συγκατάβασιν του Θεού προς ημάς, το «Ναι» με όλην μας την ύπαρξιν εις τον «κλίναντα ουρανούς και καταβάντα», δια να λυτρώση το ανθρώπινον γένος «εκ της δουλείας του αλλοτρίου» και να μας ανοίξη την οδόν της κατά χάριν θεώσεως. Εκ της δωρεάς της Χάριτος πηγάζει και τρέφεται η θυσιαστική αγάπη προς τον πλησίον και η «φροντίς» δια την κτίσιν όλην. Εάν απουσιάζη αυτή η φιλάδελφος αγάπη και η θεοτερπής μέριμνα δια την δημιουργίαν, τότε ο συνάνθρωπος καθίσταται η «κόλασίς μου» και η κτίσις εγκαταλείπεται εις αλόγους δυνάμεις, αι οποίαι την μεταβάλλουν εις αντικείμενον εκμεταλλεύσεως και εις περιβάλλον εχθρικόν δια τον άνθρωπον.

Ο δεύτερος όρος δια την απελευθέρωσιν, την οποίαν υπόσχεται η Μεγάλη Τεσσαρακοστή, είναι η συγγνώμη. Λήθην του θείου ελέους και της αφάτου ευεργεσίας, αθέτησιν της Κυριακής εντολής, όπως καταστώμεν το «άλας της γης» και «το φως του κόσμου» (Ματθ. ε´, 13-14), και κακήν αλλοίωσιν του χριστιανικού βιώματος, αποτελεί η «κλειστή πνευματικότης», η οποία ζη από την άρνησιν και την απόρριψιν του «άλλου» και του κόσμου, νεκρώνει την αγάπην, την συγχώρησιν και την αποδοχήν του διαφορετικού. Αυτήν την άγονον και υπεροπτικήν στάσιν ζωής, αποδοκιμάζει με έμφασιν ο Ευαγγελικός λόγος κατά τας τρεις πρώτας Κυριακάς του Τριωδίου.

Είναι γνωστόν ότι τοιαύται ακρότητες παρουσιάζουν έξαρσιν ιδιαιτέρως κατά τας περιόδους, εις τας οποίας η Εκκλησία καλεί τους πιστούς εις πνευματικήν γυμνασίαν και εγρήγορσιν. Όμως, η γνησία πνευματική ζωή είναι οδός εσωτερικής αναγεννήσεως, έξοδος από τον εαυτόν μας, αγαπητική κίνησις προς τον πλησίον. Δεν στηρίζεται εις σύνδρομα καθαρότητος και αποκλεισμούς, άλλά είναι συγγνώμη και διάκρισις, δοξολογία και ευχαριστία, κατά την εμπειρικήν σοφίαν της ασκητικής παραδόσεως: «Ου τα βρώματα, αλλ η γαστριμαργία κακή…, ουδέ το λέγειν, αλλ η αργολογία…, ουδέ ο κόσμος κακός, αλλά τα πάθη».

Με αυτήν την διάθεσιν και τα αισθήματα, ενούντες τας προσευχάς μας μαζί με όλους εσάς, αγαπητοί, δια την οριστικήν υπέρβασιν της φονικής πανδημίας και ταχείαν αντιμετώπισιν των κοινωνικών και οικονομικών συνεπειών της, και εξαιτούμενοι τας ικετηρίους υμών δεήσεις, δια την, πεντηκονταετίαν όλην μετά την άνωθεν, όλως αδίκως, επιβληθείσαν σιωπήν, επαναλειτουργίαν της Ιεράς Θεολογικής Σχολής Χάλκης, υποδεχόμεθα εν Εκκλησία την Αγίαν και Μεγάλην Τεσσαρακοστήν, άδοντες και ψάλλοντες ομοθυμαδόν το «Μεθ ημών ο Θεός», Ω η δόξα και το κράτος εις τους ατελευτήτους αιώνας. Αμήν!

Αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή, βκα´

† Ο Κωνσταντινουπόλεως Β Α Ρ Θ Ο Λ Ο Μ Α Ι Ο Σ

διάπυρος προς Θεόν ευχέτης πάντων υμών

Εκτύπωση Email