Ἐγκύκλιον Μήνυμα Τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Σάμου, Ἰκαρίας καί Κορσεῶν κ.κ. Εὐσεβίου ἐπί τῇ ἀνατολῇ τοῦ νέου ἔτους 2022
« Τόν ὑπόλοιπον χρόνον τῆς ζωῆς ἡμῶν…»
Ἀγαπητοί μου Ἀδελφοί καί τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπημένα,
Ὁ μεγαλύτερος ἱεροκήρυκας τῆς Ἐκκλησίας μας, τά λόγια τοῦ ὁποίου συγκλονίζουν ἐπί αἰῶνες τίς ψυχές τῶν ἀνθρώπων καί δέν χάνουν ποτέ τήν ἐπικαιρότητα καί τήν ἀξία τους, ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος, ἔλεγε: Ὅταν δεῖς ὅτι συμπληρώθηκε ἕνας ἀκόμη χρόνος στή ζωή σου, εὐχαρίστησε τόν Δεσπότη Χριστό φέρε σέ κατάνυξη τήν καρδιά σου… πές στόν ἑαυτό σου: Οἱ μέρες τρέχουν καί φεύγουν, τά χρόνια συμπληρώνονται, προχωρήσαμε πολύ στόν δρόμο τῆς ζωῆς. Ἄραγε τί καλό ἔχουμε κάνει; Μήπως τυχόν φύγουμε ἀπό αὐτή τή ζωή ἄδειοι καί ἔρημοι ἀπό κάθε ἀρετή;
Ἀγαπητά μου παιδιά, ἀντικρύσαμε τό νέο ἔτος τῆς χρηστότητος τοῦ Κυρίου. Ἀνταλλάξαμε πολλές καί θερμές εὐχές μέ συγγενικά καί φιλικά μας πρόσωπα, ὅπως γίνεται συνήθως, γιά νά εἶναι τό νέο ἔτος χαρούμενο καί εὐτυχισμένο.
Τό ποθοῦμε αὐτό ὅλοι μας.
Δέν ἀρκεῖ ὅμως νά μένουμε μόνο στίς ὡραῖες εὐχές καί στόν πόθο γιά τήν εὐτυχία. Χρειάζεται καί κάτι πιό συγκεκριμένο νά γίνει ἀπό μέρους μας.
Ἡ Ἐκκλησία μας, πού εἶναι ἡ πνευματική Μητέρα ὅλων μας καί θέλει τήν εὐτυχία καί αἰώνια σωτηρία μας, διαρκῶς μᾶς ὑπενθυμίζει τό πῶς πρέπει νά ζοῦμε, ἄν θέλουμε τήν εὐτυχία μας. Σέ ὅλες τίς ἱερές Ἀκολουθίες της ἀκοῦμε πάντοτε ἀπό τούς ἱερεῖς μᾶς τό ἐξαίρετο αἴτημα: «Τόν ὑπολοιπον χρόνον τῆς ζωῆς ἡμῶν ἐν εἰρήνη καί μετανοίᾳ ἐκτελέσαι, παρά τοῦ Κυρίου αἰτησώμεθα». Καί ἀπαντοῦν οἱ ἱεροψάλτες: «Παράσχου Κύριε», χάρισέ μας Κύριε, αὐτό πού Σοῦ ζητᾶμε.
Τί ζητᾶμε; Νά ζήσουμε τόν ὑπόλοιπο χρόνο τῆς ζωῆς πού μᾶς ἀπομένει μέ εἰρήνη καί μετάνοια. Πρόκειται γιά τήν εἰρήνη τῆς ψυχῆς, ἡ ὁποία εἶναι ἀσυγκρίτως ἀνώτερη ἀπό ὅλους τούς θησαυρούς τῆς γῆς. Πρόκειται γιά τήν «εἰρήνη τοῦ Θεοῦ τήν ὑπερέχουσαν πάντα νοῦν». Γιά τήν εἰρήνη πού ἔχει καί μεταδίδει ὁ Θεός στούς δικούς Του καί τῆς ὁποίας εἰρήνης τά ἀγαθά καμμιά διάνοια οὔτε ἀνθρώπινη, οὔτε ἀκόμη καί ἀγγελική δέν μπορεῖ νά ἐννοήσει στήν πληρότητά τους.
Ἡ εἰρήνη αὐτή εἶναι καρπός τῆς μετάνοιας. Ἡ μετάνοια γεννιέται μέσα στόν ἄνθρωπο μέ πρωτοβουλία τοῦ Θεοῦ. Ὁ Θεός «πάντας ἀνθρώπους θέλει σωθῆναι καί εἰς ἐπίγνωσιν ἀληθείας ἐλθεῖν» (Α΄Τιμ.β,4). Στέκεται στήν πόρτα τῆς καρδιᾶς μας καί κτυπάει. Κτυπάει μέ τόν λόγο τῶν Ἀποστόλων καί τῶν Ἁγίων, μέ διάφορα γεγονότα τῆς ζωῆς μας, ἀκόμη μέ συναντήσεις προσώπων πού μεταδίδουν μέσα μας ἔμπνευση γιά μιά ἄλλη ζωή. Στή δική μας θέληση ἀπόκειται νά δεχθοῦμε ἤ νά ἀπορρίψουμε αὐτή τήν κλήση, νά «ἐκμεταλλευτοῦμε» ἤ νά ἀρνηθοῦμε τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ.
Ὅλοι οἱ ἄνθρωποι δέχονται τήν κλήση τοῦ Θεοῦ. Δέν ἀνταποκρίνονται ὅμως ὅλοι θετικά σ’ αὐτήν. Ἡ θετική ἤ ἀρνητική στάση πού θά πάρουμε ἀπέναντί της εἶναι ἡ πιό κρίσιμη στιγμή τῆς ζωῆς μας.
Ἡ ποιότητα τῆς μετάνοιας βέβαια ἐξαρτᾶται σέ μεγάλο βαθμό ἀπό τίς ἀντιλήψεις πού ἔχουμε γιά τήν ἁμαρτία. Ἡ μετάνοια εἶναι συνέπεια τῆς ἁμαρτίας. Ἄν κρατούσαμε καθαρό τό χιτώνα τοῦ Βαπτίσματος, δέν θά εἴχαμε ἀνάγκη ἀπό τό δεύτερο Βάπτισμα, πού εἶναι ἡ μετάνοια.
Ὁ ἅγιος Μάξιμος ὁ ὁμολογητής, περιγράφοντας τήν πορεία τῆς ψυχῆς πού μετανοεῖ, γράφει: «Αὐτός πού πιστεύει στόν Κύριο, φοβᾶται τήν κόλαση. Αὐτός πού φοβᾶται τήν κόλαση, ἐγκρατεύεται ἀπό τά πάθη. Αὐτός πού ἐγκρατεύεται ἀπό τά πάθη, ὑπομένει τίς θλίψεις. Αὐτός πού ὑπομένει τίς θλίψεις ἀποκτάει τήν ἐλπίδα στό Θεό. Ἡ ἐλπίδα στό θεό χωρίζει τό νοῦ του ἀπό κάθε γήινη προσκόλληση. Χωρισμένος ὁ νοῦς ἀπό κάθε γήινη προσκόλληση ἀποκτάει τήν ἀγάπη». Ἡ μετάνοια δηλαδή θεμελιώνεται στήν πίστη, θερμαίνεται ἀπό τόν φόβο τῆς κολάσεως, κατακαίει τά πάθη καί μέ τήν ὑπομονή καί τήν ἐλπίδα στό Θεό φθάνει στήν ἐλευθερία ἀπό κάθε γήινο δεσμό. Ἐκεῖ ἀποκτᾶ τή γνήσια ἀγάπη γιά τό Θεό καί τούς ἀνθρώπους. Ἡ μετάνοια, πού εἶναι καρπός τῆς ἐλευθερίας μας, εἶναι νίκη ἐναντίον τοῦ διαβόλου καί προϋπόθεση γιά νά ἔρθει ὁ Χριστός μέσα μας.
Γιά νά πλησιάσει κανείς τόν Χριστό, χρειάζεται νά κάνει μέσα του μιά ριζική ἀλλαγή, χρειάζεται ν’ ἀλλάξει τόν προσανατολισμό τῆς ψυχῆς του. Πρέπει ν’ ἀπομακρύνει ἀπό τό κέντρο τοῦ ἐνδιαφέροντός του τόν ἁμαρτωλό ἑαυτό του, μέ ὅλες τίς ἐπιθυμίες καί τίς ἐπιδιώξεις του καί ἀντ’ αὐτοῦ νά τοποθετήσει τό Θεό καί τό νόμο του. Ρυθμιστῆς τῆς ζωῆς τοῦ πρέπει νά γίνει τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, οἱ ἐντολές τοῦ Χριστοῦ.
Μέσα σέ κάθε ἐντολή βρίσκεται ὁ Χριστός καί ὅλη ἡ Ἁγία Τριάδα, γί αὐτό ὅποιος ἀγαπᾶ τό Χριστό, τηρεῖ τίς ἐντολές του. Γνωρίζει ἔτσι καλύτερα τόν Χριστό καί ἑνώνεται μαζί Του.
Ἡ μετάνοια εἶναι ἡ ἀρχή τῆς σωτηρίας. Ὁ Χριστός αἴρει τίς ἁμαρτίες μας. Μᾶς καθαρίζει μέ τό αἷμα Του. Μᾶς σώζει μέ τή θυσία Του. Μᾶς ἀναγεννᾶ μέ τή ζωοποιό χάρη Του.
Μέ τό πρῶτο κήρυγμά του ὁ Χριστός μᾶς ἀποκάλυψε τό θεμέλιό της πνευματικῆς ζωῆς, δηλαδή τῆς ζωῆς πού γεννιέται μέσα στόν ἄνθρωπο μέ τήν ἐνέργεια τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καί τή συνεργία τοῦ ἀνθρώπου. «Μετανοεῖτε· ἤγγικε γάρ ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν» (Μαρκ. α,15).
Ὁ χρόνος μᾶς δόθηκε γιά νά πετύχουμε μέσα σ’αὐτόν τή σωτηρία, γιά νά γευθοῦμε μέ τήν ἀξιοποίησή του, ἀπό τώρα, τήν αἰωνιότητα. Ὁ Χριστός κτυπᾶ τήν πόρτα τῆς καρδιᾶς μᾶς μέχρι τήν τελευταία μας πνοή. Γί αὐτό δέν πρέπει ποτέ νά πέφτουμε στήν ἀδράνεια, ἀπελπισμένοι γιά τόν πολύτιμο χρόνο πού χάσαμε. Δέν σκεφτόμαστε τόν χρόνο πού χάθηκε. Προσπαθοῦμε νά ἐκμεταλλευτοῦμε τόν χρόνο πού ἔχουμε.
Τό νέο ἔτος πού εἰσήλθαμε εἶναι ἐπετειακό. Συμπληρώνονται:
- 100 χρόνια ἀπό τόν ξεριζωμό τοῦ Μικρασιατικοῦ ἑλληνισμοῦ ἀπό τίς προαιώνιες πατρογονικές ἑστίες του.
- 50 χρόνια ἀπό τήν λειτουργία τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ Γηροκομείου μᾶς «Εὐγηρίας Πρόνοια» Καρλοβάσου, πού βρίσκουν ἡλικιωμένοι συνάνθρωποί μας, θαλπωρή καί προστασία, ἄγρυπνη μέριμνα καί φροντίδα τῆς τοπικῆς μας ἐκκλησίας.
- 50 χρόνια ἀπό τήν σέ διάκονο χειροτονία τῆς ἐλαχιστότητός μου καί ἑπομένως τήν ἐπί πέντε δεκαετίες ταπεινή προσφορά μου ὡς Διακόνου, Ἀρχιμανδρίτου καί Ἐπισκόπου στόν Ἀμπελώνα τοῦ Κυρίου μας.
Εἴη τό ὄνομα Κυρίου εὐλογημένο.
Ἀγαπητοί μου,
Ἄς πορευόμαστε στή ζωή μᾶς σύμφωνα μέ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ καί ἄς χρησιμοποιοῦμε τό χρόνο μας γιά νά ζήσουμε τήν παρουσία Του στή ζωή μας.
Καλή, εὐλογημένη καί καρποφόρα ἡ καινούργια χρονιά.
Αἴσιο, εἰρηνικό καί ὑγιεινό τό νέο ἔτος.
Μέ πολλές εὐχές καί ἀγάπη Χριστοῦ
Ὁ Ἐπίσκοπός Σας
† Ὁ Σάμου καί Ἰκαρίας Εὐσέβιος