Ὁ ἑορτασμός τῶν 200 χρόνων ἀπό τήν Ἐπανάσταση τῆς Ἐθνικῆς μας Παλιγγενεσίας (1821-2021), στήν ἀκριτική Ἱερά Μητρόπολη Σάμου καί Ἰκαρίας

Συντάχθηκε στις 29 Μαρτίου 2021.

Μέ ἐκκλησιαστική μεγαλοπρέπεια καί ἐθνική ὑπερηφάνεια ἑορτάσθηκε στήν Ἱερά Μητρόπολη Σάμου καί Ἰκαρίας ἡ ἐπέτειος τῶν 200 ἐτῶν ἀπό τῆς Ἐνάρξεως τῆς Ἐπαναστάσεως τῆς ἐθνικῆς μας Παλιγγενεσίας τοῦ 1821, μέ κέντρο τόν Ἱερό Μητροπολιτικό Ναό τοῦ Ἁγίου Νικολάου Βαθέος Σάμου.

Τό πρωϊ τῆς κυριωνύμου ἡμέρα τῆς διπλῆς ἑορτῆς τοῦ Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου καί τῆς Ἐθνικῆς μας ἐπετείου, ὁ Σεβασμιώτατος Ποιμενάρχης κ.κ. Εὐσέβιος τέλεσε τήν θεία Λειτουργία, στό τέλος τῆς ὁποίας ἀνεγνώσθη τό Ἐγκύκλιο Μήνυμα τοῦ Σεβασμιωτάτου περί τῆς ἀναμφισβητήτου προσφορᾶς τῆς Ἐκκλησίας μας στόν ἀγῶνα τοῦ 1821 ἐπί τῇ βάσει τῶν ἀπομνημονευμάτων τῶν Ἀγωνιστῶν.

Ἀκολούθως προέστη τῆς ἐπισήμου Δοξολογίας γιά τήν Ἐθνική Ἑορτή, παρουσίᾳ τῶν πολιτικῶν καί στρατιωτικῶν Ἀρχῶν καί τῶν σημαιοφόρων μόνον τῶν Σχολείων μας, λόγῳ τῶν μέτρων ὑγιειονομικῆς προστασίας.

Μετά τό πέρας τῆς Δοξολογίας ἐπίσης ὁ Σεβασμιώτατος, εὐχόμενος πρός τούς παρόντας, ὁμίλησε ἐπ ὀλίγον ἐπικαίρως, καταλήγοντας ὡς ἐξῆς: «Στούς δύσκολους Ἐθνικούς καιρούς, πού διανύουμε σήμερα καί κινδυνεύουμε νά χάσουμε τήν ἐθνικοθρησκευτική μας ἐλευθερία καί ὑπόσταση, χρειάζεται νά ἀναβαπτισθοῦμε στήν πνευματική κολυμβήθρα τῶν Μαρτύρων, τῶν Ἡρῴων καί Ἀγωνιστῶν τοῦ 1821. Τό Ἔθνος μας μεγαλούργησε καί οἱ Ἕλληνες πρόγονοί μας νίκησαν, γιατί πίστευαν στόν Θεό, στηρίζονταν στήν Ἐκκλησία καί ἦταν ἑνωμένοι καί ὁμονοοῦντες. Μόνο μέ τόν Χριστό καί τήν Ὀρθόδοξη πίστη. Μόνο μέ τήν ἐθνική καί ψυχική ἑνότητα καί ὁμόνοια. Μόνο ὅταν ἡ Ἐκκλησία καί ἡ Ὀρθοδοξία γίνει πάλι τό κέντρο τῆς Ἐθνικῆς μας συσπείρωσης, κιβωτός καί σκέπη τοῦ Ἔθνους, θά μπορέσουμε νά ξεπεράσουμε τίς σημερινές δυσκολίες καί νά σώσουμε τήν ἰδιοπροσωπεία μας.

Ὁ Σεβασμιώτατος ἀκολούθως χοροστάτησε στήν Ἐπιμνημόσυνη Δέηση καί παρέστη στήν κατάθεση στεφάνων στό Ἡρῷον τῆς Πλατείας Πυθαγόρα, ἐνῶ ἀνήγγειλε τούς ἑορτασμούς τῆς Ἐθνικῆς μας Ἐπετείου τῶν 200 ἐτῶν ἀπό τῆς Ἑλληνικῆς Ἐπαναστάσεως, πού διοργανώνει γιά τό προσεχές θέρος ἡ Τοπική μας Ἐκκλησία ὑπό τήν αἰγίδα τῆς Ἱερᾶς Συνόδου καί προσελεύσει τῶν Μελῶν Αὐτῆς.

Εκτύπωση Email

ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΟΝ ΚΗΡΥΓΜΑ Β΄ Κυριακή Νηστειῶν 28 Μαρτίου 2021 † Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ

Συντάχθηκε στις 28 Μαρτίου 2021.

Ἀγαπητοί μου Ἀδελφοί,

Τήν μεταμόρφωση τοῦ θριάμβου τῆς Ὀρθόδοξης πίστης σὲ βίωμα ἑορτάζει σήμερα ἡ Ἐκκλησία μας, ὡς προέκταση τῆς προηγούμενης Κυριακῆς. Μνημονεύει τήν πολύτιμη προσφορά τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ, ὁ ὁποῖος ὡς μεγάλος δογματικός διδάσκαλος τῆς Ἐκκλησίας μας, ὑπερασπίστηκε σθεναρά τό ὀρθόδοξο βίωμα. Τιμᾶ τούς  ἀγῶνες του, ἀρχικῶς ὡς ἀσκητή καί μοναχοῦ στό Ἅγιον Ὄρος καί μετέπειτα ὡς Ἀρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης, γιά τήν κατάπαυση τῶν λεγόμενων ἡσυχαστικῶν ἐρίδων τοῦ 14^ου αἰῶνα. Τήν ἐποχή ἐκείνη κάποιοι Ρωμαιοκαθολικοί θεολόγοι ἀπό τη Δύση ἀμφισβήτησαν τήν δυνατότητα πού ἔχουμε ὡς Χριστιανοί, νά ἐρχόμαστε σέ κοινωνία μέ τόν Θεό. Σέ συνέχεια τῶν αἱρετικῶν τῶν προηγούμενων αἰώνων, ἐπιχείρησαν νά ἐμφανίσουν τή λατρευτική ζωή τῆς Ἐκκλησίας καί τήν πνευματική προσπάθεια τῶν πιστῶν, κυρίως ὡς μιά συναισθηματική καί λογική διεργασία, παρά ὡς μιά ἐμπειρία σχέσης Θεοῦ καί ἀνθρώπου.

Σύμφωνα μέ τήν Ὀρθόδοξη δογματική διδασκαλία, ἡ ἄκτιστη οὐσία τοῦ Θεοῦ εἶναι ἀπρόσιτη γιά τόν ἄνθρωπο, ἀλλά ὁ ἄνθρωπος μετέχει στίς ἄκτιστες ἐνέργειες τοῦ Θεοῦ. Μᾶς τό λέει πολύ καθαρά ὁ Μέγας Βασίλειος: «ἡ οὐσία τοῦ Θεοῦ, διά τόν ἄνθρωπον εἶναι παντελῶς ἀπερινόητος καί ἄρρητος, ὅμως αἱ ἐνέργειαι αὐτοῦ πρός ἡμᾶς καταβαίνουσι». Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς, στηριζόμενος στήν διδασκαλία τῆς Ἁγίας Γραφῆς καί τῶν πρό αὐτοῦ Ἁγίων Πατέρων, κάνει διάκριση μεταξύ τῆς οὐσίας τοῦ Θεοῦ καί τῶν ἐνεργειῶν Του καί μᾶς τονίζει, ὅτι ὅπως ὁ ἥλιος στέλνει τίς ἀκτῖνες του, πού μᾶς φωτίζουν καί μᾶς θερμαίνουν ἔτσι πρέπει νά κατανοήσουμε τίς ἐνέργειες τοῦ Θεοῦ πρός τόν ἄνθρωπο. Συνεπῶς ὅλοι οἱ πιστοί μποροῦν νά μετέχουν τῶν ἐνεργειῶν τοῦ Θεοῦ,  τῆς Χάριτος δηλαδή τοῦ Θεοῦ, μέσα ἀπό τά Ἅγια Μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας μας καί κυρίως ὅταν μεταλαμβάνουν τοῦ Σώματος καί τοῦ Αἵματος τοῦ Χριστοῦ.

Αὐτό φαίνεται ξεκάθαρα καί μέσα ἀπό τό θαῦμα τῆς θεραπείας τοῦ παραλύτου τῆς Καπερναούμ, γιά τό ὁποῖο ἀκούσαμε σήμερα ἀπό τόν Εὐαγγελιστή Μᾶρκο. Ἡ θεραπεία τοῦ παραλυτικοῦ εἶναι ἀποτέλεσμα τῆς ἐνέργειας τοῦ Θεοῦ πρός ἐκεῖνον. Ὁ Θεάνθρωπος Κύριος θεραπεύει τόν παράλυτο καί ἡ θεραπεία του εἶναι ἄμεση λόγῳ τοῦ ὅτι ἐνεργεῖ ὁ Θεός. Δέν χρειάστηκε δηλαδή χρόνος ἀνάρρωσης ἤ ἐν καιρῷ ἀποκατάσταση. Διότι γνωρίζουμε, πώς ἄν κάποιος θεραπευθεῖ ἀπό κάποιον ἰατρό, χρειάζεται πολύ χρόνο γιά νά ἐπανέλθει καί συνήθως ὄχι ὅπως ἦταν πρίν τήν ἀσθένεια. Ἐνῶ ἐδώ ἔχουμε αὐθορεί καί παραχρῆμα ἀπόλυτη θεραπεία.

Ὁ ἅγιος Γρηγόριος λαμβάνει τήν ἀφορμή νά μιλήσει γιά τήν μετοχή τοῦ Παραλύτου στήν θεῖα ἐνέργεια, πού τόν θεραπεύει, ἀλλά καί τήν εὐκαιρία νά μᾶς πεῖ, τί ἦταν ἐκεῖνο, πού προξένησε τήν ἐπενέργεια τῆς θείας Χάρης καί ἔδωσε τήν θεραπεία στόν παράλυτο.

Ὁ παραλυτικός λέει «αἰρόμενος ὑπό τεσσάρων» ἔφθασε στήν οἰκία, ὅπου δίδασκε ὁ Χριστός. Ἐπειδή ὁ κόσμος ἦταν πολύς τόν ἀνέβασαν στήν ὀροφή, «ἀπεστέγασαν τήν στέγην» καί κατέβασαν τόν παραλυτικό μαζί μέ τό κρεββάτι μπροστά στόν Χριστό, πού τοῦ χάρισε τήν ἴαση καί θεραπεία τῆς ψυχῆς καί τοῦ σώματος.

Ὁ ἅγιος Γρηγόριος προσαρμόζει αὐτήν τήν πράξη στήν θεραπεία τῆς παράλυτης ἀπό τήν ἁμαρτία ψυχῆς καί κάνει τόν ἐξῆς παραλληλισμό. Κάθε ἕνας πού πρόσκειται στίς ἡδονές εἶναι παράλυτος στήν ψυχή κείμενος ἐπάνω στό κρεββάτι τῆς ἡδυπαθείας καί τῆς σαρκικῆς ἀνέσεως. Ἡ ψυχή εἶναι παράλυτη, καθηλωμένη σέ ἕνα σῶμα πού ὑπηρετεῖ τίς ἡδονές. Χρειάζεται ἡ παράλυτη ψυχή νά ἐπιστρέψει στόν Χριστό γιά νά θεραπευθεῖ.

Τήν βοηθοῦν τέσσερις παράγοντες, τέσσερις φίλοι της ψυχῆς δηλαδή:

Πρῶτος φίλος εἶναι «ἡ οἰκεία κατάγνωσις». Δηλαδή ἡ συναίσθηση τῆς ἁμαρτωλότητας καί ἡ διάθεση, ὄχι νά δικαιολογήσουμε τόν ἑαυτός μας, ὅπως συμβαίνει συνήθως, ἀλλά νά τόν διορθώσουμε.

Δεύτερος φίλος εἶναι «ἡ τῶν προημαρτημένων ἐξαγόρευσις». Δηλαδή, ἡ ἐνώπιον Πνευματικοῦ Ἱερέως ἐξομολόγηση τῶν ἁμαρτημάτων μας.

Τρίτος φίλος εἶναι «ἡ εἰς τό ἑξῆς πρός ἀποχήν τῶν κακῶν ὑπόσχεσις», ἡ ὑπόσχεση δηλαδή  νά μήν ὑποπέσει ὁ ἄνθρωπος στά ἴδια ἁμαρτήματα.

Τέταρτος φίλος εἶναι «ἡ πρός τόν Θεόν δέησις», δηλαδή, ἡ προσευχή.

Ἀπαιτεῖται ὅμως νά ἀποστεγάσουν τήν στέγη, τήν ὀροφή. Ὀροφή εἶναι τό λογιστικό μέρος τῆς ψυχῆς, πού εἶναι φορτωμένο ἀπό ὑλικά, πού προέρχονται ἀπό τήν σχέση πρός τά γήϊνα καί τά πάθη, πού χωρίζουν τήν ψυχή ἀπό τόν Χριστό.

Ὅταν καθαρισθεῖ ὁ λογισμός μας, ἀπό τά πάθη τῆς ψυχῆς καί τοῦ σώματος, ὅπως εἶναι οἱ μικρότητες, τά μίση, οἱ ζήλιες, ὁ φθόνος, ἡ κακότητα, οἱ σαρκικές ἁμαρτίες, τότε μποροῦμε νά ταπεινωθοῦμε, νά προσπέσουμε καί νά προσεγγίσουμε τόν Χριστό. Ἀμέσως τότε ὁ παράλυτος νοῦς ἀκούει τήν γλυκυτάτη λέξη «τέκνον» καί λαμβάνει ἄφεση τῶν ἁμαρτιῶν, ἀλλά καί δύναμη γιά νά σηκώσει τό κρεββάτι του. Δηλαδή ὁ φωτισμένος νοῦς ὁδηγεῖ καί διευθύνει τό σῶμα στά ἔργα τῆς μετανοίας καί δέν διευθύνεται ἀπό αὐτό, ὅπως γινόταν προηγουμένως. Ζεῖ τήν ἐν Χριστῷ ζωή.

Ὅταν ὁ ἄνθρωπος ἀποκτᾶ τήν καλή συνήθεια νά μή θεωρεῖ τόν ἑαυτό του τέλειο καί ἀναμάρτητο, ὅταν μαθαίνει νά ἀναγνωρίζει τά σφάλματά του, ὅταν δηλαδή ἀποκτᾶ τή συνεχῆ μετάνοια, τότε δέν ἀπολαμβάνει μόνο τή χάρη τοῦ Θεοῦ, ἀλλά γίνεται καί φορέας αὐτῆς τῆς χάριτος στό ἐκκλησιαστικό σῶμα. Γίνεται χρήσιμος στό ἔργο τοῦ Θεοῦ γιά τή σωτηρία τοῦ κόσμου, γιατί ἀνακαινίζει τή χάρη τοῦ Θεοῦ μέσα του μέ τά μυστήρια τῆς μετάνοιας καί τῆς ἐξομολόγησης. Μιμεῖται οὐσιαστικά τόν Κύριο, ὁ ὁποῖος ὑποτάχθηκε στό θέλημα τοῦ Πατέρα γιά τήν σωτηρία τοῦ κόσμου, γιά τήν ἄφεση τῶν ἁμαρτιῶν, ὅπως πολύ εὔστοχα σημειώνει ὁ ἀπόστολος Παῦλος στό σημερινό ἀνάγνωσμα: «εἶναι φανερό ὅτι δέν ἔρχεται (ὁ Χριστός) νά βοηθήσει ἀγγέλους, ἀλλά τούς ἀπογόνους του Ἀβραάμ. Ἔπρεπε λοιπόν νά γίνει σ’ ὅλα ὅμοιος μέ τά ἀδέλφια του, ὥστε νά γίνει σπλαχνικός καί πιστός ἀρχιερέας στήν ὑπηρεσία τοῦ Θεοῦ, γιά τή συγχώρηση τῶν ἁμαρτιῶν τοῦ λαοῦ» (βλ.Ἑβρ. β, 16-17)

Ἀγαπητοί μου Ἀδελφοί,

Ἄς μήν μᾶς ἀπογοητεύουν οἱ δυσκολίες καί οἱ ἐνίοτε ἀντίξοες συνθῆκες στήν κίνηση τοῦ ἁμαρτωλοῦ ἑαυτοῦ μας, πρός μετάνοια καί πνευματική ἀνακαίνιση. Ἀς κάνουμε φίλους μας τήν αὐτομεμψία, τήν ἐξομολόγηση, τήν προσευχή καί κυρίως τήν προσπάθεια νά μήν ἐπιστρέφουμε στά ἴδια ἁμαρτήματα. Καί οἱ νέοι αὐτοί πνευματικοί φίλοι μας, θά μᾶς ὁδηγήσουν στήν ταπείνωση καί τήν θεοφιλῆ ζωή καί τότε στήν θεραπευμένη ψυχή μας θά ἔλθει νά ἀναπαυθεῖ ἡ ζωοποιός χάρις τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ. Αὐτός εἶναι ὁ στόχος τῆς ἄσκησης στήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μας, ἰδίως κατά τήν περίοδο τῆς ἁγίας καί μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, πού διανύουμε. Αὐτή εἶναι καί ἡ καλύτερη προετοιμασία μας γιά νά συμμετάσχουμε συχνά καί στήν θεία μετάληψη, «εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν καί ζωήν τήν αἰώνιον», ἐσχάτως δέ καί εἰς ὁμολογίαν πίστεως. Ἀμήν.

Εκτύπωση Email

Η ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΣΑΜΟΥ ΚΑΙ ΙΚΑΡΙΑΣ ΕΟΡΤΑΖΕΙ ΤΑ 200 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΑΡΞΗ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ ΤΟΥ 1821

Συντάχθηκε στις 25 Μαρτίου 2021.

(ΠΑΤΩΝΤΑΣ ΠΑΝΩ ΣΤΟ ΠΑΡΑΚΑΤΩ ΚΕΙΜΕΝΟ ΘΑ ΜΕΤΑΦΕΡΘΕΙΤΕ ΣΤΟ VIDEO ΤΗΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ).

Η ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΣΑΜΟΥ ΚΑΙ ΙΚΑΡΙΑΣ ΕΟΡΤΑΖΕΙ ΤΑ 200 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΑΡΞΗ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ ΤΟΥ 1821

Εκτύπωση Email

ΙΕΡΑ ΣΥΝΟΔΟΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ - ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ 25ης ΜΑΡΤΙΟΥ 2021

Συντάχθηκε στις 23 Μαρτίου 2021.

Τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά,

«Εὐαγγελίζου γῆ, χαράν μεγάλην» ψάλλουμε σήμερα οἱ Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί στούς Ναούς μας, γιά νά τιμήσουμε τόν Εὐαγγελισμό τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου. Καί ταυτοχρόνως, σέ κοινή ἑορτή, ὁ Ἑλληνισμός πανηγυρίζει τήν Ἐπέτειο τοῦ 1821. Τήν ἔναρξη τῆς Μεγάλης Ἑλληνικῆς Ἐπαναστάσεως. Τοῦ ἱεροῦ Ἀγώνα τῆς ἀπροσμέτρητης ἀποφασιστικότητας, τόλμης, θάρρους καί θυσίας γιά τήν ἐλευθερία.

Οἱ πρόγονοί μας, οἱ γενναῖοι Φιλικοί, οἱ πρωταγωνιστές τοῦ Ἀγώνα, οἱ μαχητές τῆς ἀπελευθερώσεως, εἶχαν ἀπό τήν προηγούμενη χρονιά, ἤδη ἀπό τό 1820, ὁρίσει τήν ἡμέρα τοῦ Εὐαγγελισμοῦ, ὡς ἡμέρα τοῦ ἀπελευθερωτικοῦ ξεσηκωμοῦ. Ἤθελαν ἔτσι νά ἐκφράσουν μέ τόν πιό δυνατό καί συμβολικό τρόπο τούς ἄρρηκτους δεσμούς μεταξύ τῆς Ὀρθοδοξίας καί τοῦ Γένους. Οἱ Ἕλληνες πολέμησαν γιά τήν Πίστη καί τήν Πατρίδα.

Ἡ Ἑλληνική Ἐπανάσταση δέν μοιάζει μέ καμμία ἄλλη ἐπανάσταση τῆς ἐποχῆς. Ἀξιοποιεῖ μέν ἰδέες ἀπό ἄλλα ἐπαναστατικά κινήματα τῶν χρόνων ἐκείνων, ἀλλά δέν εἶναι ἀντίγραφο καμμιᾶς. Εἶναι ἐπανάσταση μέ ἐθνικό καί θρησκευτικό χαρακτήρα. Ἔχει ὡς κίνητρο τήν ἀπελευθέρωση τῶν Ἑλλήνων ἀπό τούς Ὀθωμανούς. Ἔχει ὡς πνευματικό στήριγμα τήν πίστη στήν θεία Πρόνοια καί τόν σεβασμό πρός τούς πολυάριθμους Νεομάρτυρες, πού βρῆκαν θάνατο ὁμολογώντας τήν πίστη τους στόν Χριστό.

«Μάχου ὑπέρ Πίστεως καί Πατρίδος», ἔγραφε στήν Προκήρυξη τῆς 24ης Φεβρουαρίου τοῦ 1821 ὁ Ἀλέξανδρος Ὑψηλάντης. Τό φρόνημα καί ἡ πίστη τῶν Ἀγωνιστῶν τοῦ ‘21 ὑπάρχει μέσα στόν λόγο καί στίς πράξεις τους. Ὁ Θεόδωρος Κολοκοτρώνης ἔβαλε τόν Σταυρό στήν πρώτη σημαία πού πρόχειρα κατασκεύασε. Χαρακτηριστικά ὁ ἴδιος εἶπε, μετά τήν ἀπελευθέρωση, στούς μαθητές τοῦ πρώτου Γυμνασίου τῆς Ἀθήνας: «Ὅταν πήραμε τά ὅπλα, πρῶτα εἴπαμε ὑπέρ Πίστεως καί ὕστερα ὑπέρ Πατρίδος». Καί ὁ Σαμιώτης λόγιος Γεώργιος Κλεάνθης, κατέγραψε μέ στίχους τά ἰδανικά τῶν Ἀγωνιστῶν: «Γιά τοῦ Χριστοῦ τήν Πίστη τήν Ἁγία καί τῆς Πατρίδος τήν Ἐλευθερία». Στά Συντάγματα τῶν Ἐθνικῶν Συνελεύσεων τοῦ Ἀγώνα, ὑπάρχει στό Προοίμιο ἡ φράση ἡ ὁποία καί σήμερα διατηρεῖται στό Σύνταγμά μας: «Εἰς τό ὄνομα τῆς Ἁγίας καί Ὁμοουσίου καί Ἀδιαιρέτου Τριάδος!».

Οἱ πρωτεργάτες τοῦ 1821, ἦσαν Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί. Εἶχαν συνείδηση τῆς διαχρονικῆς συνέχειας τοῦ Ἑλληνισμοῦ. Τό ὁμολογοῦν ἀπερίφραστα οἱ ἴδιοι. Τό λόγο τους ἀκοῦμε καί σήμερα νά ἀντηχεῖ. «Γι’ αὐτά πολεμήσαμε», ἔλεγε ὁ Μακρυγιάννης, δείχνοντας σπασμένες ἀρχαῖες κολῶνες. Καί ὁ πρῶτος Κυβερνήτης τῆς ἐλεύθερης Ἑλλάδος, ὁ Ἰωάννης Καποδίστριας, ἤθελε τά ἑλληνόπουλα νά λαμβάνουν παιδεία ἑλληνορθόδοξη μέ κείμενα Χριστιανικά καί Ἀρχαῖα Ἑλληνικά.

Τιμοῦμε σήμερα ὅλους αὐτούς, γνωστούς καί ἀγνώστους ἥρωες πού μέ αὐτοθυσία ἀγωνίσθηκαν καί ἔπεσαν γιά τήν Ἐλευθερία μας. Κληρικούς καί λαϊκούς, ἄνδρες καί γυναῖκες, ὁπλαρχηγούς στήν στεριά, ναυτικούς στήν θάλασσα. Τιμοῦμε σήμερα, Ἕλληνες καί Φιλέλληνες.

Στούς πρωτεργάτες καί τούς ὁραματιστές, σέ ἐκείνους οἱ ὁποῖοι σχεδίασαν καί σέ ἐκείνους οἱ ὁποῖοι πραγματοποίησαν τό ἔπος τοῦ 1821, δέν ὀφείλουμε μόνο πολλά, ὀφείλουμε τά πάντα· τήν μετέπειτα ἱστορική καί ἐθνική ὕπαρξή μας.

Σέ ἕνα χρόνο συμπληρώνονται 200 ἔτη ἀπό τήν Ἐπανάσταση. Ἐν ὄψει τοῦ 2021, ἡ Ἐκκλησία μας προετοιμάζεται γιά νά τιμήσει μέ τόν τρόπο πού ἁρμόζει τήν μεγάλη αὐτή Ἐπέτειο. Γιά νά ξαναφέρουμε στήν μνήμη τά γεγονότα. Γιά νά συναντηθοῦμε μέ τίς ἀξίες πού τροφοδότησαν τό ἐπαναστατικό φρόνημα, τήν μαχητικότητα, τόν πατριωτισμό καί τά δημοκρατικά ἰδανικά τῶν Ἀγωνιστῶν.

Ἡ Ἱερά Σύνοδος τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, ἀπό τό 2012, ἔχει ξεκινήσει τήν διοργάνωση δέκα ἐπιστημονικῶν συνεδρίων γιά τήν περίοδο τῆς Τουρκοκρατίας καί τό 1821. Στό τέλος τοῦ 2021 θά κυκλοφορηθοῦν οἱ δέκα τόμοι τῶν Πρακτικῶν μέ ὅλες τίς εἰσηγήσεις καί θά εἶναι στήν διάθεση κάθε ἀναγνώστη.

Σέ συνεργασία μέ τό Ὑπουργεῖο Παιδείας, ἔχει προγραμματισθεῖ, καί ἤδη ὑλοποιεῖται, ἡ διοργάνωση μαθητικῶν διαγωνισμῶν γιά τήν προετοιμασία βίντεο μικρῆς διαρκείας ἀπό μαθητές καί μαθήτριες Γυμνασίων. Τά θέματα ἀφοροῦν στήν ζωή καί στήν δράση μεγάλων μορφῶν τῆς προεπαναστατικῆς, τῆς ἐπαναστατικῆς καί τῆς μετεπαναστατικῆς περιόδου. Προσφέρονται δέ νέα κατηχητικά βοηθήματα σέ γονεῖς καί κατηχητές, ὥστε νά μαθαίνουν τά παιδιά μας μέ κατανοητό καί εὐχάριστο μαζί τρόπο, τήν Ἑλληνική Ἱστορία ἀπό τήν ἀρχαιότητα μέχρι σήμερα.

Ἡ Εἰδική Συνοδική Ἐπιτροπή Πολιτιστικῆς Ταυτότητος σέ συνεργασία μέ τίς κατά τόπους Ἱερές Μητροπόλεις ἔχει προγραμματίσει σειρά λατρευτικῶν, ἐπιστημονικῶν, πολιτιστικῶν καί καλλιτεχνικῶν ἐκδηλώσεων γιά τό ἔτος 2021, ὥστε νά διαδοθεῖ στίς τοπικές κοινωνίες τό Χριστιανικό καί πατριωτικό μήνυμα τοῦ 1821, μέσα στήν πληρότητά του.

Ὁ κόσμος ἐξελίσσεται. Ἀλλάζει. Οἱ κοινωνίες μεταβάλλονται. Ἡ Ἑλλάδα προχωράει. Ἐμεῖς, ὡς ἀπόγονοι τῶν Ἑλλήνων πού ἀπελευθέρωσαν «μιά χώρα μικρή· ἕνα πέτρινο ἀκρωτήρι στήν Μεσόγειο» (Γ. Σεφέρης), ἔχουμε πάντα τήν ἀνάγκη νά κοινωνοῦμε τό «ἀθάνατο κρασί τοῦ ‘21».

Προχωροῦμε μέ ἐπίγνωση τῶν ἐξελίξεων, τῶν ἀπαιτήσεων καί τῶν ἀναγκῶν τῆς ἐποχῆς μας. Στήν πορεία αὐτή, κρατοῦμε στήν ψυχή μας ζωντανό τόν σεβασμό τῶν προγόνων μας πρός τόν Χριστό καί τήν Ἑλλάδα.

Σήμερα ἡ πατρίδα μας καί ἡ ἀνθρωπότητα ὁλόκληρη ἀντιμετωπίζει τήν πανδημία τοῦ κορωνοϊοῦ. Στούς Ἱερούς Ναούς μας πρός ἀποφυγή τῶν συναθροίσεων καί τῆς μεταδόσεως τῆς νόσου δέν τελοῦνται τά Ἱερά καί Ζωηφόρα Μυστήρια. Ἡ ἑνότητά μας ἀποκτᾶ τήν χάρη τῶν Ἁγίων Νεομαρτύρων μέσα ἀπό τήν θερμουργό πίστη μας, τήν προσευχή μας, τήν μελέτη τοῦ Εὐαγγελίου, τήν ὑπομονή καί τήν ἀγάπη μας. Οἱ Ὀρθόδοξοι Ἕλληνες στεκόμαστε ὄρθιοι μέ ὑπευθυνότητα, ἔχοντας τήν ἐλπίδα μας στόν Θεό. Ὅπως τό Γένος μας ἄντεξε τήν καταπίεση τῆς μακρᾶς δουλείας μέ πίστη καί μέ προσευχή καί ἀνέστη, ἔτσι καί σήμερα θά ἀντιμετωπίσουμε τόν κίνδυνο γιά τήν ὑγεία μας μέ σταθερή τήν πίστη μας, εὐαγγελιζόμενοι τό φῶς τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου μας.

Τό 1821 μᾶς ἐμπνέει. Ὡς ἀνεξάντλητη πηγή καί πρόσκληση ἐγρηγόρσεως. Ἔχουμε χρέος ποτέ νά μή λησμονοῦμε…

Αἰωνία ἡ μνήμη τῶν ὑπέρ Πίστεως καί Πατρίδος εὐκλεῶς ἀγωνισαμένων καί ἡρωικῶς πεσόντων!

† Ὁ Ἀθηνῶν Ι Ε Ρ Ω Ν Υ Μ Ο Σ, Πρόεδρος
† Ὁ Θεσσαλονίκης Ἄνθιμος
† Ὁ Παραμυθίας, Φιλιατῶν καί Γηρομερίου Τίτος
† Ὁ Μηθύμνης Χρυσόστομος
† Ὁ Τριφυλίας καί Ὀλυμπίας Χρυσόστομος
† Ὁ Μεσσηνίας Χρυσόστομος
† Ὁ Λευκάδος καί Ἰθάκης Θεόφιλος
† Ὁ Θηβῶν καί Λεβαδείας Γεώργιος
† Ὁ Παροναξίας Καλλίνικος
† Ὁ Φωκίδος Θεόκτιστος
† Ὁ Νέας Κρήνης καί Καλαμαριᾶς Ἰουστῖνος
† Ὁ Φιλίππων, Νεαπόλεως καί Θάσου Στέφανος
† Ὁ Σισανίου καί Σιατίστης Ἀθανάσιος
Ὁ Ἀρχιγραμματεύς
† Ὁ Ὠρεῶν Φιλόθεος

Εκτύπωση Email

Α΄ Κυριακή τῶν Νηστειῶν, Τῆς Ὀρθοδοξίας

Συντάχθηκε στις 20 Μαρτίου 2021.

Ἀγαπητοί μου Ἀδελφοί,

Πρῶτος μεγάλος σταθμός τοῦ πνευματικοῦ μας ταξιδιοῦ στό πέλαγος τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς εἶναι ἡ σημερινή Κυριακή τῆς Ὀρθοδοξίας, κατά τήν ὁποία ἑορτάζουμε τήν ἀναστύλωση τῶν Ἱερῶν Εἰκόνων. Μέ τήν τελική ἐπικράτηση τῆς ὀρθῆς πίστης, πού ἐκφράστηκε στήν Ἑβδόμη Οἰκουμενική Σύνοδο τό 787, σέ συνδυασμό μέ τήν ὀρθή πράξη τό 843 μ.Χ., σχεδόν ἑξῆντα χρόνια δηλαδή μετά, κατέπαυσε ἡ διαμάχη, πού ταλαιπώρησε τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία γιά περισσότερο ἀπό ἕνα αἰῶνα.

Δυστυχῶς οἱ ἔριδες καί οἱ διαμάχες, πού πολλές φορές εἶχαν αἱματηρή κατάληξη, δέν ἔλειψαν ἀπό τούς κόλπους τῆς Ἐκκλησίας. Ἡ ἐκκλησιαστική Ἱστορία διδάσκει ὅτι ἀκρότητες καί ἐγωϊσμοί, θρησκόληπτες ἐμμονές καί προσωπικές ἐμπάθειες, ὅσο κι ἄν διεκδικοῦν τό δίκαιο καί τό θεολογικῶς ὀρθόν, ἐντούτοις ἐξελίσσονται ἀρνητικά καί πληγώνουν τό σῶμα τῆς Ἐκκλησίας. Διότι οἱ ἄνθρωποι συχνά ξεχνᾶμε ὅτι ὁ Χριστός μᾶς ἀνέχεται καί μᾶς συγχωρεῖ, κι ἐμεῖς ἀντί νά πράττουμε ἀναλόγως τῆς εὐγνωμοσύνης μας πρός Ἐκεῖνον, συχνά ἀναλωνόμαστε σέ πράγματα καί ὑποθέσεις, πού μπορεῖ φαινομενικά νά κραδαίνουν τό λαβαρο τῆς Ὀρθοδοξίας, ὅμως ἐπί τῆς οὐσίας βάλουν κατ’ αὐτῆς, διότι ἀπειλοῦν «τήν ἑνότητα τῆς πίστεως καί τήν κοινωνία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος», γιά τά ὁποῖα προσευχόμαστε ἐναγωνίως μέσα στή θεία Λειτουργία, λίγο πρίν κοινωνήσουμε μάλιστα τῶν ἀχράντων Μυστηρίων.

Ἴσως γιά τόν λόγο αὐτό ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία σήμερα, μέσα ἀπό τό πρῶτο κεφάλαιο τοῦ Εὐαγγελίου τοῦ Ἰωάννου, ὁμιλεῖ γιά τήν συνάντηση τῶν πρώτων Μαθητῶν μέ τόν Χριστό. Ὁ Ἰωάννης ἀφήνει νά φανεῖ ὁ διαφορετικός τρόπος προσέγγισης τοῦ καθενός, ἀνάλογα μέ αὐτό πού πίστευε καί περίμενε γιά τόν Μεσσία, ἀνάλογα μέ αὐτό πού ἀναζητοῦσε καί εὐχόταν νά βρεῖ. Ὁ Θεάνθρωπος Κύριος εἶναι ὁ Ἴδιος γιά ὅλους καί γιά τόν καθένα ἀποτελεῖ τό πλήρωμα τῆς δικῆς του ἀναζήτησης, πού ὅμως ὀφείλει νά κινεῖται μεταξύ τῆς ἐνθουσιώδους φράσεως «Εὑρήκαμεν τόν Μεσσίαν» καί τῆς πρόσκλησης «ἔρχου καί ἴδε». Δηλαδή μεταξύ τῆς διακήρυξης, ὅτι ὁ Θεός βρίσκεται μεταξύ τῶν ἀνθρώπων μέ τήν θεανδρική Του ὑπόσταση καί πώς αὐτό διακριβώνεται μέ τήν προσωπική βιωματική ἐμπειρία τοῦ καθενός, πού τόν προσεγγίζει.

Αὐτό τό «ἔρχου καί ἴδε», πού ἀκούσαμε σήμερα εἶναι ἡ διαχρονική πρόταση τῆς Ἐκκλησίας πρός ὅλους τούς ἀνθρώπους. Εἶναι τό ἱεραποστολικό κάλεσμα στούς ἐκτός Ἐκκλησίας, ἀλλά και ἡ διαρκής ὑπόμνηση στούς βαπτισμένους Ὀρθοδόξους Χριστιανούς, νά ἐπαληθεύουν τόν δρόμο τῆς ζωῆς τους. Ἔλα νά δεῖς, μέσα ἀπό τήν Ἁγία Γραφή, μέσα ἀπό τήν Πατερική διδασκαλία, μέσα ἀπό τήν μυστηριακή ζωή τῆς Ἐκκλησίας, ἄν ζῶντας μέσα στήν Ἐκκλησία, γνωρίζεις πραγματικά τόν Χριστό καί ζεῖς τήν ζωή τοῦ Χριστοῦ! Γιά νά μή φανεῖ σκληρός ὁ λόγος αὐτός, ἄς σκεφθοῦμε μόνο, πόσοι καί πόσοι γνώρισαν τόν Χριστό, ἀλλά ἐπειδή δέν ἀνταποκρινόταν στήν ἀναζήτηση τοῦ Μεσσία, ὅπως ἐκεῖνοι εἶχαν στό μυαλό τους, Τόν ἀπέρριψαν. Καί ὄχι μόνο Τόν ἀπέρριψαν, ἀλλά καί ὅταν ἀκόμη Τόν ὑποδέχθηκαν μετά βαΐων καί κλάδων, ἄλλα περίμεναν ἀπό αὐτόν, γι’ αὐτό καί μετ’ ὀλίγον Τόν σταύρωσαν.

Εἶναι πολύ σημαντικό νά γνωρίζουμε, πώς ἐμεῖς οἱ Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί δέν εὑρήκαμε ἁπλῶς ἕνα ἱστορικό πρόσωπο, πού ποθοῦσε ἡ καρδιά μας, ἀλλά τό θεανδρικό ἐκεῖνο Πρόσωπο, τό Ὁποῖον ὄχι μόνο γεμίζει τήν καρδιά μας, ἀλλά καί σώζει τή ὕπαρξή μας.

Οἱ Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί ζοῦμε ἐν Χριστῷ, μέ τόν Χριστό καί γιά τόν Χριστό. Ὁ Χριστός εἶναι ἡ ζωή μας, ὅπως τονίζει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος στήν πρός Κολοσσαεῖς ἐπιστολή του (γ΄4). Ὁ Χριστός εἶναι γιά ἐμᾶς τά πάντα.

Ὁ Χριστός εἶναι ἡ ἐνυπόστατη πίστη μας, ὅπως μᾶς λέει ὁ ἅγιος Μάξιμος ὁ ὁμολογητής. Δηλαδή γνωρίζουμε βιωματικά Αὐτόν, τόν Ὁποῖον πιστεύουμε. Ὅπως Τόν γνωρίζουμε, Τόν ζοῦμε μέσα στή ζωή τῆς Ἐκκλησίας, ἡ ὁποία ὑπάρχει «στῦλος καί ἑδραίωμα τῆς ἀληθείας» (Α΄ Τιμ. γ΄ 15), αὐθεντικός ἑρμηνευτής καί πάροχος τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς. Μέσα ἀπό τή ζωή τῆς Ἐκκλησίας γνωρίζουμε τόν Χριστό. Ἐκεῖ Τόν ἀναγνωρίζουμε. Στήν Ἐκκλησία Τόν μεταλαμβάνουμε. Μέσα σέ Αὐτήν ἀπολαμβάνουμε τήν χάρη Του καί ἐτοιμάζουμε τή σωτηρία μας. Ὅλα στήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μας καί τήν ἱερά Της παράδοση μιλοῦν γιά τόν Χριστό, γι’ αὐτό καί ὁ ἀληθινός Χριστιανός παντοῦ ὀφείλει νά βλέπει τόν Χριστό καί νά ἐπαληθεύει τήν αὐθεντική ἐμπειρία τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς. «Οἱ προφῆται ὡς εἶδον, οἱ Ἀπόστολοι ὡς ἐκήρυξαν, ἡ Ἐκκλησία ὡς παρέλαβεν, ἡ Οἰκουμένη ὡς συμπεφρόνηκεν..., οὕτω κηρύσσομεν Χριστόν τόν ἀληθινόν Θεόν ἡμῶν.» (Συνοδικόν Ὀρθοδοξίας)

Τοῦτο ὅμως τό μυστήριο τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς, διότι περί μυστηρίου πρόκειται, ἔχει τήν ἀνάγκη νά διασφαλίζεται ἀπό τήν ἑνότητα καί τήν ἀγάπη. Ὁ Ἴδιος ὁ Χριστός εἶπε, πώς «οἱ ἄνθρωποι θά καταλαβαίνουν, ὅτι εἶστε μαθητές μου, ἐάν ἔχετε ἀγάπη μεταξύ σας.» (βλ. Ἰω. ιγ 35). Ὑπεύθυνοι δέ γιά αὐτήν τήν ἀγάπη καί τήν ἑνότητα εἴμαστε ὁ καθένας προσωπικῶς. Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος σχεδόν σέ ὅλες τίς ἐπιστολές του, ἰδιαιτέρως πρός τούς Κορινθίους, μιλάει γιά τήν ἀποφυγή ἐρίδων καί μαχῶν. Ἐκεῖ τονίζει, πώς «ἀκόμη κι ἄν ἔχω ὅλη τήν γνώση καί ὅλη τήν πίστη ὥστε νά μετακινῶ ὅρη, ἀκόμη κι ἀν μιλῶ τίς γλῶσσες τῶν Ἀγγέλων, ἄν δέν ἔχω ἀγάπη, τότε δέν εἶμαι τίποτε!» (βλ. Α΄Κορ. ιγ) Στίς ποιμαντικές του πρός Τιμόθεον καί Τίτον ἐφιστᾶ τήν προσοχή τους στήν εἰρήνη καί τήν ὁμόνοια μεταξύ τῶν πιστῶν καί τήν ἀποστασιοποίησή τους ἀπό κάθε εἴδους φιλονικία, πρός ἀποφυγήν σχίσματος. Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος, διαμέσου τῶν αἰώνων μᾶς ἱκετεύει, λέγοντας: «οὐ γάρ νικῆσαι ζητοῦμεν, ἀλλ’ ἀπολαβεῖν ἀδελφούς ᾧν τῷ χωρισμῷ σπαρατόμεθα.» Δέν ζητάμε νά νικήσουμε, ἀλλά νά κερδίσουμε καί πάλι στήν ἀληθινή ζωή τούς ἀδελφούς μας, γιατί σπαραζόμαστε ἀπό τόν χωρισμό τους. Τοῦτο σημαίνει πώς τίποτε δέν πρέπει νά θέτει σέ κίνδυνο τήν ἑνότητα, τήν εἰρήνη καί τήν ἀγάπη, μεταξύ τῶν μελῶν τῆς Ἐκκλησίας καί πώς ὅλα πρέπει νά διευθετῶνται μέ γνώμονα τήν ἑνότητα, στόχο τήν εἰρήνη καί κριτήριο τήν ἀγάπη, ὥστε νά μήν πληγωθεῖ ἡ Ἐκκλησία.

Ἀγαπητοί μου Ἀδελφοί,

Ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία θριάμβευσε καί θριαμβεύει ἐξαιτίας ἐκείνων, πού προσέφεραν τόν ἑαυτό τους θυσία πνευματική στόν Χριστό καί ἔθεσαν σκοπό τῆς ζωῆς τους νά διδάσκουν τό Εὐαγγέλιο καί νά τό τηροῦν ἐπακριβῶς, διαφυλάσσοντας τήν ἑνότητα τοῦ σώματος τοῦ Χριστοῦ, ὁ Ὁποῖος ἦλθε «ζητῆσαι καί σῶσαι τό ἀπολωλός» (Λουκ. ιθ΄10). Ὁ σύγχρονος Ὀρθόδοξος Χριστιανός ἀπέναντι στίς προκλήσεις τοῦ κόσμου ὀφείλει νά ἀγωνίζεται πνευματικά, τηρώντας τόν κανόνα τῆς προσευχῆς καί τῆς πίστεως, διαφυλάσσοντας παράλληλα τήν εἰρήνη καί τήν ἑνότητα μέσα στό σῶμα του Χριστοῦ. Οἱ ἐγωϊσμοί καί οἱ ἐμμονές, ὄχι μόνο δέν ὠφελοῦν πουθενά, ἀλλά ἀκυρώνουν καί τήν ὅποια πνευματική προσπάθεια καί ἐργασία. Ὁ Ὀρθόδοξος Χριστιανός ὀφείλει νά ζεῖ τήν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ καί αὐτό νά φαίνεται στή ζωή Του. Κι ἀν ἡ ζωή μας στριμώχνεται ἀπό τήν καθημερινότητα καί γίνεται πολλές φορές μαρτυρική, τότε νά ἔχουμε κατά νοῦν τήν συμβουλή τοῦ Ἀποστόλου Παύλου, ὅπως τήν ἀκούσαμε σήμερα, ὅτι «τρέχομεν τόν προκείμενον ἡμῖν ἀγῶνα, ἀφορῶντες εἰς τόν τῆς πίστεως ἀρχηγόν καί τελειωτήν Ἰησοῦν» (Ἑβρ. ιβ΄ 1) καί ποτέ νά μήν πάρουμε τά μάτια μας ἀπό τόν Χριστό. Καί ὅταν μετά ἀπό χρόνια θά ἔχουμε φύγει ἀπό αὐτήν τήν ζωή καί θά ἀκούγεται στό τέλος τῆς λιτάνευσης τῶν ἱερῶν Εἰκόνων τό «ἁπάντων τῶν ὑπέρ τῆς εὐσεβείας ἀγωνισαμένων, αἰωνία ἡ μνήμη», τότε ἡ ψυχή μας θά ἀγάλλεται συμμετέχοντας σέ αὐτόν τόν μακαρισμό. Ἀμήν.

Εκτύπωση Email