«ΧΡΙΣΤΟΣ: ὁ Ἰατρός τῶν ψυχῶν και τῶν σωμάτων μας» Κυριακή 26 Μαΐου 2024, Δ΄ ἀπό τοῦ Πάσχα (Πραξ. θ΄ 32-42 κ΄ Ἰω. ε, 1-15)
Ἀγαπητοί μου Ἀδελφοί, Χριστός ἀνέστη!
Καί τά δύο σημερινά ἀναγνώσματα ἀφοροῦν σέ θεραπείες παραλύτων ἀνθρώπων.
Στό ἀποστολικό ἀνάγνωσμα, ἀπό τίς Πράξεις τῶν Ἀποστόλων, ἀκούσαμε γιά τήν θεραπεία τοῦ ἐπί ὀκταετίᾳ παραλύτου Αἰνέα ἀπό τόν ἀπόστολο Πέτρο. Στό εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα ὁ Ἰωάννης ἀναφέρει τήν θεραπεία τοῦ ἐπί τριάνταοκτώ ἔτη παραλύτου ἄνδρα στήν Βηθεσδᾶ. Καί τά δύο θαύματα ἐπιτελοῦνται ἀπό τόν Χριστό. Τό πρῶτο διά τῆς ἐπικλήσεως τοῦ ὀνόματός Του ἀπό τόν Ἀπόστολο Πέτρο καί τό δεύτερο διά τῆς αὐτοπροσώπου παρουσίας Του.
Καί τά δύο θαύματα ἀποδεικνύουν πώς ὁ Χριστός εἶναι ὁ μόνος ἀληθινός Θεός, Σωτῆρας καί Λυτρωτής καί ἐνισχύουν κατά τρόπο μοναδικό τήν πίστη στό θεανδρικό Πρόσωπό Του, διότι ἀδιαμφισβήτητα μαρτυροῦν τήν Θεότητά Του.
Ὁ Εὐαγγελιστής Λουκᾶς, ὡς συγγραφέας τῶν Πράξεων τῶν Ἀποστόλων, δίνει ἰδιαίτερη σημασία στά θαύματα, πού ἐπιτελοῦνται ἀπό τούς ἁγίους Ἀποστόλους στό ὄνομα τοῦ Χριστοῦ καί γι’ αὐτό ἀναφέρει πολλά ἀπό αὐτά. Ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος λέει σχετικῶς, ὅτι τά θαύματα αὐτά γίνονταν γιά νά πιστεύσουν οἱ ἄνθρωποι καί νά προσέλθουν στήν Ἐκκλησία, ἀλλά καί γιά νά στερεωθεῖ ἡ πίστη ὅσων ἤδη πίστευαν στόν Χριστό καί νά ἐνισχυθεῖ τό χριστιανικό τους φρόνημα. Μέσα ἀπό τίς Πράξεις τῶν Ἀποστόλων ἀντιλαμβανόμαστε, πώς τό κήρυγμα τῆς πρώτης Ἐκκλησίας δέν ἦταν μιά θεωρητική ἀνάπτυξη ἰδεῶν, ἀλλά ἕνα συνεχές θαῦμα, τό ὁποῖο βίωναν ὡς θεοειδῆ ἐμπειρία τά μέλη Της.
Οἱ Ἅγιοι Ἀπόστολοι διδάσκουν καί ταυτόχρονα θαυματουργοῦν, διατηρώντας ὡς κέντρο τους βέβαια τήν θεία Εὐχαριστία. Τελοῦσαν καθημερινῶς τήν θεία Λειτουργία γιά νά κοινωνοῦν ὅλοι τοῦ Σώματος καί τοῦ Αἵματος τοῦ Χριστοῦ, ὥστε νά εἶναι ἐμφανής ἡ ἐξάρτηση ἀπό τόν Χριστό. Ἐξάλλου αὐτός ὁ σύνδεσμος λόγου καί ἔργου συνιστᾶ τήν πραγματοποίηση τῆς ἀδιάψευστης ὑποσχέσεως τοῦ Κυρίου, ὅπως τήν καταγράφει ὁ εὐαγγελιστής Μᾶρκος στίς τελευταῖες γραμμές του Εὐαγγελίου Του: «Ὑπερφυσικά δέ σημεῖα στούς πιστεύοντες θά ἀκολουθήσουν τά ἐξῆς· Μέ τήν πίστη καί τήν ἐπίκληση τοῦ ὀνόματός μου, λέει ὁ Χριστός, θά διώξουν δαιμόνια· θά ὁμιλήσουν ξένες γλῶσσες. Θά σηκώσουν μέ τά χέρια τούς φίδια φαρμακερά, χωρίς νά πάθουν τίποτε ἀπό τό δάγκωμά τους· καί ἐάν ἀκόμη πιοῦν κάποιο θανατηφόρο δηλητήριο, δέν θά τούς βλάψη· θά βάζουν τά χέρια των ἐπάνω στούς ἀρρώστους καί ἐκεῖνοι, θά γίνωνται καλά» Μέ τήν πεποίθηση λοιπόν αὐτή ἄρχισαν οἱ Ἅγιοι Ἀπόστολοι τό κήρυγμα του Εὐαγγελίου: «τοῦ Κυρίου συνεργοῦντος καὶ τὸν λόγον βεβαιοῦντος διὰ τῶν ἐπακολουθούντων σημείων.»
Καί ὁ εὐαγγελιστής Ἰωάννης ὁ Θεολόγος ὅμως, ἐπιχειρεῖ μέσα ἀπό τήν συγγραφή τοῦ Εὐαγγελίου Του νά καταδείξει πώς ὁ Χριστός εἶναι ὁ μόνος ἀληθινός Θεός. Γι’ αὐτό καί ἐπιλέγει νά ἀναφερθεῖ στή θεραπεία τοῦ παραλύτου τῆς Βηθεσδᾶ γιά νά διακηρύξει τήν Θεότητα τοῦ Χριστοῦ μέσα ἀπό αὐτήν. Διότι μόνο ὁ Θεός μπορεῖ νά θεραπεύει τήν ἀσθένεια αὐθορεί καί παραχρῆμα. Ὁ Ἰατρός πράττει βάσει τῆς ἐπιστημοσύνης του καί τοῦ θείου φωτισμοῦ, ὥστε νά συμβάλει στήν σταδιακή βελτίωση τῆς ὑγιείας καί τήν ἐν χρόνῳ ἀποθεραπεία τοῦ ἀσθενοῦς. Ὁ ἀσθενής ἐπίσης ἐκτός τοῦ ὅτι χρειάζεται χρόνο γιά νά ἐπανέλθει, κάποιες φορές ἴσως παρά τήν καλή πρόθεση καί τήν σωστή ἰατρική φροντίδα καί ἐπιμέλεια, ἐντούτοις ἀπέρχεται τοῦ βίου, καθώς αὐτό εἶναι τό θέλημα τοῦ Θεοῦ. Δηλαδή ἀντιθέτως μέ τήν νοσηλεία τοῦ ἰατροῦ, ὁ Χριστός ὡς Θεός θεραπεύει καί χαρίζει τήν ὑγιεία τοῦ ἀσθενοῦς, ὅταν αὐτό εἶναι τό θέλημά Του.
Μέσα ἀπό τήν ἄμεση θεραπεία τοῦ παραλύτου ὁ εὐαγγελιστής Ἰωάννης ἐπιχειρεῖ κυρίως νά καταδείξει τήν παρουσία τοῦ Χριστοῦ, ὡς Μεσσία. Μεσσίας εἶναι ὁ Σωτῆρας καί Λυτρωτής Θεός, τόν ὁποῖον βάσει τῶν προφητικῶν ἐξαγγελιῶν ἀνέμεναν οἱ Ἰουδαῖοι. Δυστυχῶς ὅμως παρά τό ὅτι ὁ Χριστός ταυτίστηκε μέχρι λεπτομερείας μέ τόν ἀναμενόμενο Θεό Σωτῆρα καί Λυτρωτή τῶν ἀνθρώπων, ὅπως τόν περιγράφουν οἱ Προφῆτες καί ἰδιαιτέρως ὁ προφήτης Ἠσαϊας, ἐντούτοις οἱ σύγχρονοί Του, ὄχι μόνο δέν τον ἀναγνώρισαν, ἀλλά τόν ὁδήγησαν στόν σταυρικό θάνατο. Ὁ Χριστός πάντως τουλάχιστον δύο φορές, ὅπως καταγράφονται στό ἱερό Εὐαγγέλιο, βοήθησε τούς ἀνθρώπους νά καταλάβουν, ὅτι αὐτός εἶναι ὁ Μεσσίας, τόν ὁποῖον προσδοκοῦσαν.
Τήν πρώτη φορά τήν περιγράφει ὁ εὐαγγελιστής Λουκᾶς στό 4ο κεφάλαιο τοῦ Εὐαγγελίου του καί ἀφορᾶ στήν πρώτη δημόσια παρουσία τοῦ Χριστοῦ στήν Συναγωγή τῆς Ναζαρέτ, ὅπου εἶχε ἀνατραφεῖ. Ἐκεῖ διάβασε ἐνώπιον ὅλων, ἀπό τό βιβλίο τοῦ Ἠσαΐα τήν ἐξῆς προφητεία: «Πνεῦμα Κυρίου εἶναι ἐπάνω μου, διότι μὲ ἔχρισε. Μὲ ἔστειλε νὰ φέρω εἰς τοὺς πτωχοὺς χαρμόσυνον ἄγγελμα, νὰ θεραπεύσω ἐκείνους ποὺ ἔχουν συντετριμμένην καρδιά, νὰ κηρύξω εἰς αἰχμαλώτους ἀπελευθέρωσιν καὶ εἰς τοὺς τυφλοὺς ἀνάβλεψιν, νὰ ἐλευθερώσω ἐκείνους ποὺ πιέζονται, νὰ κηρύξω τὸ ἔτος τῆς εὐνοίας τοῦ Κυρίου» (βλ. δ΄ 18-19).
Ὅταν ὁ Κύριος ὁλοκλήρωσε τήν ἀνάγνωση, πού ἀφορᾶ, ὅπως καταλαβαίνουμε ἀκριβῶς στά χαρακτηριστικά γνωρίσματα τοῦ Μεσσία, τούς εἶπε: «Σήμερα ἔχει ἐπληρωθεῖ στά αὐτιά σας αὐτή ἡ γραφή» (δ, 21), δηλαδή σάν νά τούς ἔλεγε: «Ἔχετε μπροστά σας τόν Μεσσία». Ἀλλά δυστυχῶς ὄχι μόνο δέν τόν ἀντιλήφθηκαν ὡς Μεσσία, ἀλλά ἄρχισαν νά διερωτῶνται ἄν εἶναι ὁ γιός τοῦ Ἰωσήφ τοῦ ξυλουργοῦ καί πόσο ὄμορφα ὁμιλεῖ ἄν καί δέν πῆγε στό σχολεῖο καί ἄλλα τέτοια.
Τήν δεύτερη φορά ὁ Χριστός ἀπάντησε στόν Ἰωάννη τόν Βαπτιστή, ὁ ὁποῖος ἀπό τό δεσμωτήριο τῆς φυλακῆς τοῦ Ἠρώδη, ἔστειλε δύο μαθητές του, (μᾶλλον τόν Ἀνδρέα τόν πρωτόκλητο καί τόν Ἰωάννη), πού ἀργότερα ἔγιναν καί οἱ πρῶτοι Μαθητές τοῦ Χριστοῦ, νά Τόν ἐρωτήσουν, ἐάν εἶναι αὐτός ὁ Μεσσίας πού ἔρχεται ἤ ἄλλον νά περιμένουν. Σαφῶς καί ὁ Ἰωάννης ὁ Βαπτιστής γνώριζε, ὅτι ὁ Χριστός εἶναι ὁ Σωτῆρας καί Λυτρωτής, ὅμως ἤθελε οἱ Ἀπόστολοι νά τό ἀκούσουν ἀπό τόν Ἴδιο τόν Χριστό καί μέ αὐτήν τήν ἐμπειρία νά μεταβοῦν πλέον σέ Ἐκεῖνον. Κι ὁ Χριστός ἀπάντησε στους Μαθητές ἀναφερόμενος στά ἴδια χαρακτηριστικά γνωρίσματα τοῦ Μεσσία: «Πηγαίνετε καὶ πεῖτε στὸν Ἰωάννη ἐκεῖνα ποὺ εἴδατε καὶ ἀκούσατε: τυφλοὶ ξαναβλέπουν, χωλοὶ περπατοῦν, λεπροὶ καθαρίζονται καὶ κωφοὶ ἀκούουν, νεκροὶ ἀνασταίνονται καὶ πτωχοί ἀκούουν τὸ χαρμόσυνον ἄγγελμα· καὶ μακάριος ἐκεῖνος, ποὺ δὲν θὰ κλονισθῇ ἡ ἐμπιστοσύνη του σ’ ἐμένα». (Βλ. Λουκ. ζ΄ 22-23).
Ἀγαπητοί μου Ἀδελφοί,
Ὁ Κύριος, ὅταν συνάντησε τόν θεραπευθέντα πλέον παράλυτο τῆς Βηθεσδᾶ, στόν Ναό τοῦ εἶπε: «Κοίταξε, ἔχεις γίνει ὑγιής. Μήν ἁμαρτάνεις πιά, γιά νά μή σοῦ συμβεῖ κάτι χειρότερο». Μέ τρόπο ἐμφατικό ὁ Χριστός συνδέει τήν ἀσθένεια μέ τήν ἁμαρτία. Τήν θεωρεῖ μάλιστα ὡς συνέπεια τῆς ἁμαρτίας, ὅπως καί τό γνωστό τροπάριο τοῦ παρακλητικοῦ κανόνος τῆς Παναγίας, μᾶς ἀφήνει νά ἐννοήσουμε, λέγοντας: «ἀσθενεῖ τό σῶμα, ἀσθενεῖ μου καί ἡ ψυχή». Ὁ Χριστός εἶναι ἡ ζωή μας καί ἀπό Αὐτόν ἐξαρτᾶται ἡ ὑγιεία μας, τῆς ψυχῆς καί τοῦ σώματος. Ἀρκεῖ νά πιστεύουμε, ὅτι ὁ Χριστός εἶναι ὁ μόνος ἀληθινός Θεός, Σωτῆρας καί Λυτρωτής καί μέ κάθε τρόπο ἐπιδιώκουμε, ἀξιοποιώντας τήν μυστηριακή ζωή τῆς Ἐκκλησίας μας, νά ἐκφράζουμε τήν μετάνοιά μας καί νά παραμένουμε ἑνωμένοι μαζί Του. Ὁ Θεός ἐνανθρώπησε γιά τήν σωτηρία μας, δηλαδή γιά νά διατηρηθεῖ ἀλώβητη καί ὁλόκληρη ἡ ἀνθρώπινη ὕπαρξη, ὅπως τήν δημιούργησε μέ σῶμα καί ψυχή. Ὁ κόσμος μονόπλευρα φροντίζει τό σῶμα καί ἀμελεῖ τήν ψυχή. Ὁ Χριστιανός ὀφείλει νά μεριμνᾶ περισσότερο γιά τήν ψυχή του, ἀφ’ ᾗς στιγμῆς μάλιστα γιά αὐτήν κυρίως ὁ Χριστός ἀπέθανε καί ἀνέστη. Ἀμήν.