Μέ προσευχή καί νηστεία!
Ἀγαπητοί μου Ἀδελφοί,
Μᾶς συγκινεῖ ἰδιαιτέρως ὁ τρόπος τοῦ πατέρα τοῦ εὐαγγελικοῦ ἀναγνώσματος τῆς Δ΄ Κυριακῆς τῶν Νηστειῶν. Διότι μετά ἀπό ἀπεγνωσμένες προσπάθειες γιά τήν θεραπεία τοῦ σεληνιαζομένου υἱοῦ του, προστρέχει πλέον στόν Χριστό καί λαμβάνει τήν ἐλπιζομένη θεραπεία. Μᾶς συγκινεῖ ὁ τρόπος μέ τόν ὁποῖο ἀναγνωρίζει τήν ἐλλιπῆ πίστη του καί ζητεῖ τήν βοήθεια τοῦ Κυρίου πρός τοῦτο. Ὁ Κύριος βέβαια φροντίζει νά μᾶς διαβεβαιώσει πώς ἡ δύναμη τοῦ διαβόλου καταστέλλεται, ὅταν τήν γενναία πίστη μας, τήν συνοδεύουν ἀπαραιτήτως ἡ προσευχή καί ἡ νηστεία.
Ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μας σήμερα μέ αὐτήν τήν εὐαγγελική περικοπή ἀπό τό κατά Μᾶρκον Εὐαγγέλιο (θ, 17-31) ἐπιχειρεῖ, καθώς περάσαμε ἤδη τό μέσον τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, νά μᾶς ὠθήσει σέ ἕνα πιό φιλότιμο πνευματικό ἀγῶνα, πού θά διακρίνεται ἀπό τήν πίστη μας στόν Χριστό καί θά χαρακτηρίζεται ἀπό τήν ἄσκηση τῆς προσευχῆς καί τῆς νηστείας.
Αὐτή ἡ ἀπό μέρους τῆς Ἐκκλησίας μας σύσταση ἔχει ἰδιαίτερη σημασία τήν συγκεκριμένη χρονική περίοδο. Διότι ἀντιμετωπίζουμε μιά δύσκολη κατάσταση ἐν εἴδει πειρασμοῦ καί γιά νά ἐξέλθουμε νικητές, πρέπει ὁπωσδήποτε καί τήν πίστη μας νά δυναμώσουμε, ἀλλά καί στά ἀγωνίσματα τῆς προσευχῆς καί κυρίως τῆς νηστείας νά διακριθοῦμε. Ἐπισημαίνουμε τήν νηστεία, διότι τά τελευταία χρόνια, ὅλο καί λιγότεροι Χριστιανοί ἐπέλεγαν νά τηρήσουν τόν κανόνα τῆς νηστείας. Καί τοῦτο διότι πολλοί εἶναι ἐκεῖνοι, οἱ ὁποῖοι ἐσφαλμένως θεωροῦν, πώς δέν χρειάζεται ἡ νηστεία στήν τροφή, ἀλλά νά εἶσαι καλός ἄνθρωπος, μέ ἀποτέλεσμα βέβαια οὔτε νά νηστεύουν, ἀλλά οὔτε καί νά γίνονται καλυτεροι. Διότι ἀδιαφορώντας γιά τό ὑλικό μέρος τῆς νηστείας, πού εἶναι καί τό εὐκολότερο, ὁ ἄνθρωπος ἀδυνατεῖ νά κινηθεῖ σέ πνευματικούς ἀγῶνες. Δηλαδή μέ ἁπλά λόγια, ὅποιος δέν πειθαρχεῖ στόν κανόνα τῆς ὑλικῆς νηστείας, δέν θά καταφέρει ποτέ, οὔτε τό θυμό του νά συγκρατήσει, οὔτε τό στόμα του νά περιορίσει, οὔτε τό νοῦ καί τά μάτια του νά διαφυλάξει, οὔτε τόν λογισμό του νά συμμαζέψει, πολύ δέ περισσότερο, δέν θά μπορέσει ποτέ νά χαλιναγωγήσει τά πάθη του.
Ἀγαπητά μου παιδιά,
Στήν σύγχρονη δύσκολη συγκυρία ἔχουμε ἀνάγκη ἀπό τήν νηστεία, ὑλική καί πνευματική, ὅσο ποτέ ἄλλοτε. Ἔχουμε ἀνάγκη ἀπό προσευχή καί ἀπό νηστεία, γιά νά ὁδηγηθοῦμε σέ ἐπίγνωση τοῦ ἑαυτοῦ μας καί ἀκολούθως στήν μετάνοια. Στήν πνευματική γλῶσσα τῆς Ἐκκλησίας μας ὅλο αὐτό πού ζοῦμε μπορεῖ νά θεωρηθεῖ ἕνας πειρασμός, που μᾶς τόν ἐπέτρεψε ὁ Θεός καί ἐμεῖς πρέπει μέ τόν τρόπο τῆς Ἐκκλησίας νά τόν ἀντιμετωπίσουμε.
Στήν «Φιλοκαλία τῶν ἱερῶν Νηπτικῶν», μιά συλλογή Πατερικῶν Κειμένων Ὀρθόδοξης Πνευματικότητας, πού ἐπιμελήθηκε ὁ γνωστός σέ ὅλους μας ἅγιος Μακάριος Ἀρχιεπίσκοπος Κορίνθου μαζί μέ τόν Ἅγιο Νικόδημο τόν Ἁγιορείτη ἀναφέρεται μία ρήση τοῦ Ὁσίου Μάρκου τοῦ Ἀσκητοῦ, (τ. Α΄, σ. 128) πού λέει: «Ὅταν ἔλθει ἐναντίον σου ὁ πειρασμός, μή ζητᾶς τό γιατί ἦλθε ἤ μέσα ἀπό ποιόν ἤλθε, ἀλλά προσπάθησε νά τόν ὑπομείνης, ὅσο καλλίτερα γίνεται καί κυρίως χωρίς νά σοῦ μείνει λύπη ἤ μνησικακία».
Κατ’ αὐτήν τήν περίοδο λοιπόν καί ἐν ἀναμονῆ μιᾶς ἐπιεικέστερης λύσης σχετικά μέ τήν τέλεση τῆς θείας λατρείας κατά τήν Ἁγία καί Μεγάλη Ἑβδομάδα καί τό Πάσχα, παρακαλῶ ὅλους νά ἐντείνουμε τήν προσευχή μας στόν Θεό νά μᾶς προσθέσει πίστη. Νά μᾶς χαρίσει ἐπίσης τό σθένος, γιά νά ἀγωνισθοῦμε μέ ὑπομονή, τηρώντας ἀπαρεγκλίτως τόν κανόνα τῆς Νηστείας τῶν ἡμερῶν. Ὅσοι ἀντιμετωπίζουν προβλήματα ὑγιείας, ἄς νηστέψουν κατά τήν δύναμή τους. Οἱ ὑγιεῖς ἄς κάνουν κάτι περισσότερο καί γιά τούς μή δυναμένους. Ἡ νηστεία τῆς τροφῆς εἶναι ἄσκηση πνευματική. Εἶναι θυσία καί πόθος τοῦ πιστοῦ γιά νά χορτάσει ἀπό τόν Θεό, κατά τούς Μακαρισμούς. Εἶναι ζωηρή ἔκφραση τῆς ἀγάπης μας πρός τόν Θεόν. Ἐξαιτίας δέ αὐτῆς τῆς ἀγάπης ἀποτελεῖ καί ἔνδειξη πένθους γιά τίς ἁμαρτίες μας. Ἄς θυμηθοῦμε, πώς οἱ Νινευίτες ἔτσι σώθηκαν. Ὅπως θά ἀκούσουμε στό ἀνάγνωσμα τοῦ Ἰωνᾶ τό πρωϊ τοῦ Μεγάλου Σαββάτου, νήστεψαν καί πένθησαν για τίς ἁμαρτίες τους κι ὁ Θεός ἄλλαξε γνώμη!
Μέ αἰσιόδοξη προοπτική λοιπόν ἄς μάθουμε τί μᾶς λέει καί ὁ σήμερα ἑορταζόμενος Ἅγιος Ἰωάννης στήν «Κλίμακα τῶν ἀρετῶν»: «Δέν θά κατηγορηθοῦμε ἀγαπητοί μου τήν ὥρα τοῦ θανάτου μας, διότι δέν θαυματουργήσαμε ἤ διότι δέν θεολογήσαμε. Ὁπωσδήποτε ὅμως θά δώσουμε λόγο στόν Θεό, διότι δέν πενθήσαμε γιά τά ἁμαρτήματά μας καί τήν κατάστασή μας».
Μέ πολλές εὐχές καί ἀγάπη Χριστοῦ
† Ὁ Σάμου καί Ἰκaρίας Εὐσέβιος