ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΤΟΥ ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΣΑΜΟΥ, ΙΚΑΡΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΡΣΕΩΝ κ.κ. ΕΥΣΕΒΙΟΥ. ΕΠΙ ΤΗ ΕΟΡΤΗ ΤΩΝ ΘΕΟΦΑΝΕΙΩΝ 2015
Ἀγαπητοί μου Ἀδελφοί,
Σήμερα ἑορτή τῶν Θεοφανείων ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία πανηγυρίζει τήν φανέρωση καί τῶν τριῶν Προσώπων τῆς Παναγίας Τριάδος: τοῦ Υἱοῦ βαπτιζομένου, τοῦ Παναγίου Πνεύματος καταβαίνοντος ὡσεί περιστερά ἐπί τοῦ Χριστοῦ καί τοῦ Πατρός βοῶντος ἐκ τῶν οὐρανῶν «οὗτος ἐστίν ὁ Υἱός μου ὁ ἀγαπητός, ἐν ᾧ εὐδόκησα» (Ματθ. γ 17).
Σκοπός τῆς ἑορτῆς ἀφ' ἑνός μέν εἶναι ἡ ἀνάμνησις τοῦ βαπτίσματος τοῦ Χριστοῦ εἰς τόν Ἰορδάνην καί ἀφ' ἑτέρου ὁ ἁγιασμός τῶν ὑδάτων πρός μετάληψιν τοῦ ἁγιασθέντος ὕδατος καί ραντισμόν μέ αὐτό «διά τήν κάθαρσιν ψυχῶν καί σωμάτων» κατά τήν εὐχήν τοῦ Μ. Ἁγιασμοῦ.
Ὁ ἁγιασμὸς τῶν ὑδάτων τῶν Θεοφανείων δέν εἶναι ἁπλή ἐθιμοτυπική τελετή. Εἶναι πραγματικὸ γεγονὸς γιὰ τὴν ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας. Εἶναι ἡ ἀνάμνηση καὶ ἡ πραγματικὴ λειτουργικὴ παρουσία τοῦ σωτηριώδους γεγονότος τοῦ βαπτίσματος τοῦ Κυρίου.
Κατά τόν ἅγιο Ἀθανάσιο τόν Πάριο ὁ Μ.Ἁγιασμός ἔχει δύναμη λουτροῦ παλλιγγενεσίας καί ἀποτελεῖ συμβολική ἀνάμνηση τῆς ἀπό τόν Χριστό θείας ἀναγεννήσεως. Ὁ Μέγας Ἁγιασμός ἀποτελεῖ ἁγιαστικό μέσο ἔκφρασης τῆς θείας Χάριτος, πού πραγματώνεται καί τελειοποιεῖται γιά τόν ἄνθρωπο καί τίς πνευματικές του ἀνάγκες.
Γι' αὐτό καί ἐπιβάλλεται νά λαμβάνουμε καί νά διατηροῦμε στό σπίτι μας τόν μέγα Ἁγιασμό, ὡς ἁπτή καί ἐμφανῆ παρουσία καί ἐνοίκηση τῆς χάρης τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, πού διατηρεῖ τό ἁγιασμένο νερό ἄφθορο καί ἀναλλοίωτο στήν πάροδο τῶν χρόνων, ἀλλά καί πρός ὠφέλειαν γιά τή ζωή μας, ὡς τό πρῶτο φάρμακο γιά κάθε ψυχική καί σωματική μας ἀνάγκη.
Τοῦτο ἀναφέρεται ῥητῶς στό κείμενο τῆς ἀκολουθίας, ὅπου διαβάζουμε: «ἵνα πάντες οἱ ἀρυόμενοι καί μεταλαμβάνοντες, ἔχοιεν αὐτό πρός ἰατρείαν παθῶν, πρός ἁγιασμόν οἴκων, πρός πᾶσαν ὠφέλειαν ἐπιτήδειον». Τήν εὐλαβῆ αὐτή συνήθεια τῶν Χριστιανῶν νά διατηροῦν τόν Ἁγιασμό τῶν Θεοφανείων στό σπίτι τους μαρτυρεῖ καί ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος λέγοντας σχετικῶς σέ ἕνα λόγο του γιά τό βάπτισμα τοῦ Χριστοῦ τά ἐξῆς: «Διά τοι τοῦτο καὶ ἐν μεσονυκτίῳ κατὰ τὴν ἑορτὴν ταύτην ἅπαντες ὑδρευσάμενοι οἴκαδε τὰ νάματα ἀποτίθενται, καὶ εἰς ἐνιαυτὸν ὁλόκληρον φυλάττουσιν, ἅτε δὴ σήμερον ἁγιασθέντων τῶν ὑδάτων·» (De baptismo Christi PG 49.366.1-5)
Ἡ παρουσία τοῦ Μεγάλου Ἁγιασμοῦ στά σπιτικά μας ἀπό τή μιά μεριά διώκει τούς δαίμονες καί τίς ἐνέργειές τους καθώς ἀποτελεῖ «ἀφθαρσίας πηγή, ἁμαρτημάτων λυτήριον, νοσημάτων ἀλεξιτήριον, δαίμοσιν ὀλέθριον, ταῖς ἐναντίαις δυνάμεσιν ἀπρόσιτον ἀγγελικῆς ἰσχῦος πεπληρωμένον».
Ἀπό τήν ἄλλη δύναται νά μᾶς διεγείρει σέ φιλότιμη πνευματική ἐγρήγορση, ὥστε μαζί μέ τό δῶρο τοῦ Ἁγιασμοῦ τῆς ζωῆς μας νά προσφέρουμε τήν εὐσέβεια καί τήν εὐλάβειά μας ζῶντας σύμφωνα μέ τό θέλημα τοῦ Κυρίου μας μέ συντριβή καρδίας καί ταπείνωση, μέ μετάνοια καί συγχώρηση.
Θά ἔχουμε τήν εὐκαιρία νά ἀποφύγουμε τούς θυμούς, τίς ὕβρεις, τίς βλασφημίες καί τίς ἐμπαθεῖς καταστάσεις. Παράλληλα θά μᾶς δίδεται ἡ ἀφορμή νά ἀνάβουμε κάθε μέρα τό κανδήλι στό προσκυνητάρι μας, νά προσφέρουμε εὐλαβικό θυμίαμα, γιά νά συνοδεύει τήν καθημερινή μας προσευχή καί κυρίως θά διαβάζουμε λίγες γραμμές ἀπό τήν Ἁγία Γραφή, ὥστε νά ἀντιλαμβανόμαστε εὐκολώτερα τό θέλημα τοῦ Κυρίου στή ζωή μας
Ἀλλιῶς τό ὕδωρ τοῦ Ἁγιασμοῦ δέν ἔχει καμμία δύναμη ἤ ἐπενέργεια στήν ἀμετανόητη ψυχή
῞Ολες οἱ ἑορτές ἄλλωστε, τά ἱερά Μυστήρια καί οἱ ἁγιαστικές Ἀκολουθίες τῆς ᾽Εκκλησίας μας ἔχουν μονο σκοπό νά μᾶς βοηθήσουν νά ζοῦμε τήν ζωή τοῦ Χριστοῦ, ὡς δική μας ζωή, ὥστε νά συμβεῖ αὐτό πού γράφει πρός τούς Κολοσαεῖς (γ΄4) ὁ Ἀπόστολος Παῦλος «Ὅταν δε ὁ Χριστός, πού εἶναι ἡ ζωή και ἡ πηγή τῆς ζωῆς μας, φανερωθῇ ἔνδοξος κατά τήν δευτέραν παρουσίαν, τότε καί ἐσεις μαζί μέ Αὐτόν θα φανερωθῆτε καί θα λάμψετε ἐν δόξῃ».
Ἄς εἶναι ἡ ζωή μας συνδεδεμένη μέ τόν Ἐπιφανέντα Κύριό μας καί μαζί μέ τόν Ἁγιασμό τῶν ὑδάτων νά ἀγωνισθοῦμε νά ἐπιτύχουμε καί τόν Ἁγιασμό τῶν ψυχῶν μας. Ἔτη πολλά!
Μέ ὅλη μου τήν ἀγάπη
Ὁ Ἐπίσκοπός σας
† Ὁ Σάμου καί Ἰκαρίας ΕΥΣΕΒΙΟΣ