ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΤΟΥ ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΣΑΜΟΥ ΚΑΙ ΙΚΑΡΙΑΣ κ. κ. ΕΥΣΕΒΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ
Ἀγαπητοί μου Πατέρες καί Ἀδελφοί,
«Σήμερον ἡ χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ἡμᾶς συνήγαγεν». Ὅπως ψάλλουμε ἀπό χθές, μάς σύναξε ἡ χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καί ἐφέτος γιά νά ὑποδεχθοῦμε τό Νικητή τοῦ θανάτου, Χριστό, κρατώντας τά βαΐα τῶν φοινίκων μέ τά δαφνόφυλλα, ὡς τῆς νίκης σύμβολα, εἰσερχόμενοι στήν Ἁγία καί Μεγάλη Ἑβδομάδα.
Ταυτόχρονα καί ὕπουλα οἱ αὐτοαποκαλούμενοι «Μάρτυρες τοῦ Ἱεχωβᾶ» προγραμματίζουν κι ἐφέτος νά «θυμηθοῦν» τόν θάνατο τοῦ Ἰησοῦ μέ τρόπο, πού ἀποδεικνύει ὄχι μόνο τήν αἵρεση στήν ὁποία εἶναι καταδικασμένοι, ἀλλά καί τό πόσο ἀπέχουν ἀπό τήν πραγματική ἱστόρηση τῶν γεγονότων τῶν ἀχράντων Παθῶν, ὅπως τά καταγράφουν οἱ Ἱεροί Εὐγγελιστές, τούς ὁποίους, παρότι ἐπικαλοῦνται, βάναυσα διαστρεβλώνουν!
Πρός τοῦτο διένειμαν μέ ἀφθονία μία πρόσκληση - τυπωμένη στή Γερμανία γιά λογαριασμό τοῦ Κέντρου τους στήν Πενσυλβάνια τῆς Ἀμερικῆς (Watch Tower Bible Society of Pennsylvania)- στήν ὁποία ἀναφέρουν πώς ἡ ἐπέτειος τοῦ θανάτου τοῦ Χριστοῦ εἶναι τή Μεγάλη Δευτέρα στίς 14 Ἀπριλίου μετά τή δύση τοῦ ἡλίου. Μάλιστα χρησιμοποιοῦν καί τό χωρίο: «τοῦτο ποιεῖτε εἰς τήν ἐμήν ἀνάμνησιν» ἀπό τό Εὐαγγέλιο τοῦ Λουκᾶ (κεφ. κβ, στίχος 19) γιά νά πείσουν πώς ἡ ἐκδήλωσή τους συντάσσεται μέ τήν ἐντολή τοῦ Χριστοῦ καί ἀποτελεῖ συνέπεια τῆς ἐπιθυμίας Του.
Κατ’ ἀρχήν πρέπει νά τονίσουμε, ὅτι τό χωρίο «τοῦτο ποιεῖτε εἰς τήν ἐμήν ἀνάμνησιν» δέν ἀναφέρεται στήν ἀνάμνηση τοῦ σταυρικοῦ θανάτου τοῦ Χριστοῦ, ἀλλά ἀποτελεῖ τούς λόγους που ἐπισφραγίζουν την τέλεση τοῦ πρώτου μυστηρίου τῆς θείας Εὐχαριστίας.
Ὅταν ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός στή διάρκεια τοῦ Μυστικοῦ Δείπνου παρέδωσε τά ἄχραντα Μυστήρια στούς Μαθητές, λέγοντας τούς ἱδρυτικούς λόγους τοῦ ἱεροῦ μυστηρίου, ὅπως τούς ἐκφωνοῦμε καί σήμερα σέ κάθε θεία Λειτουργία: «Λάβετε φάγετε, τοῦτο μού ἐστί τό σῶμα...» καί «Πίετε ἐξ αὐτοῦ πάντες τοῦτο ἐστί τό αἷμα μου...», μετέδωσε σ’ αὐτούς μέσα ἀπό τόν ἄρτο καί τόν οἶνο, τό Σῶμα καί τό Αἷμα Του.
Τήν σύσταση τοῦ ὑπερφυοῦς Μυστηρίου τῆς θείας Εὐχαριστίας ἀναφέρουν οἱ τέσσερις Εὐαγγελιστές ( Ματθ. κεφ. κστ’ στίχ.20-29, Μάρκ. κεφ. ιδ’ στίχ. 17-25, Λουκ. κεφ. κβ’ στίχ. 14-38, Ἰωάν. κεφ. στ’ στίχ. 27-69), καί ὁ Ἀπόστολος Παῦλος στήν Α΄πρός Κορινθίους Ἐπιστολή του (κεφ. ια’ στιχ. 23-26). Ἡ περικοπή αὐτή μάλιστα ἀποτελεῖ τό ἀποστολικό ἀνάγνωσμα τῆς θείας Λειτουργίας τῆς Μεγάλης Πέμπτης, ὡς τῆς κατ’ ἐξοχήν ἡμέρας ἐνθύμισης τοῦ Μυστικοῦ Δείπνου καί τῆς παραδόσεως τῶν ἀχράντων Μυστηρίων.
Στή τέλος ὁ Κύριός μας Ἰησοῦς Χριστός ἔδωσε τήν ἐντολή στούς Μαθητές: «Τοῦτο», δηλαδή τήν κοινωνία τοῦ Ἀχράντου Σώματος καί τοῦ Τιμίου Αἵματος, «ποιεῖτε εἰς τήν ἐμήν ἀνάμνησιν».
Ἡ τέλεση δηλαδή τῆς θείας Λειτουργίας ἀποτελεῖ ὄχι μόνο τήν συνέχεια τοῦ Μυστικοῦ Δείπνου, ἀλλά καί τήν ἱερουργία γιά τήν ζωντανή ἀνάμνηση τοῦ Χριστοῦ στούς αἰῶνες. Μιά ἱερουργία πού δίδεται ὡς ἐντολή στό Σῶμα τῆς Ἐκκλησίας και ὡς διακονία, διαμέσου τῶν Ἀποστόλων, στούς διαδόχους τους Ἀρχιερεῖς καί Ἱερεῖς. Ποιά Ἱερωσύνη ἔχουν αὐτοί γιά νά ἐπιτελοῦν τήν ἀνάμνηση τοῦ Κυρίου, ὅταν πλανεμένοι ἔχουν ἀρνηθεῖ ὅλη τήν Παράδοση καί τούς Κανόνες τῆς Ἐκκλησίας;
Ὅσες φορές, λοιπόν, μεταλαμβάνουμε τῶν ἀχράντων Μυστηρίων, ἡ ἱερή αὐτή ἐνθύμισή μας γίνεται ἀφ’ ἑνός μέν καταγγελία τοῦ ἀδίκου θανάτου, πού μέ τήν θέλησή του ὑπέστη πάνω στόν Σταυρό ὁ Χριστός γιά τή σωτηρία μας, ἀφ’ ἑτέρου δέ ὁμολογία τῆς ἐκ νεκρῶν Ἀναστάσεώς Του «ἄχρις οὗ ἄν ἔλθῃ», μέχρι τή Δεύτερη ἐπί γῆς Παρουσία Του, σύμφωνα με τόν ἀπόστολο Παῦλο (Α’Κορ. ια΄26)
Αὐτό λοιπόν εἶναι τό νόημα τῆς φράσης «Τοῦτο ποιεῖτε εἰς τήν ἐμήν ἀνάμνησιν». Νά τελοῦμε δηλαδή τό Μυστήριο τῆς Θείας Εὐχαριστίας καί μόνο αὐτό ὡς διαρκῆ καί αἰώνιο ΤΡΟΠΟ ἁγιασμοῦ καί σωτηρίας, καταγγέλοντας ταυτόχρονα τόν ἑκούσιο σταυρικό θάνατο Του Χριστοῦ καί ὁμολογώντας τήν ἐκ νεκρῶν Ἀνάστασή Του.
Ὁ σταυρικός θάνατος τοῦ Χριστοῦ λαμβάνει ἀξία καί γίνεται οὐσιαστικός γιά τή σωτηρία μας, ἐπειδή φωτίζεται ἀπό τήν Ἀνάστασή Του. «Ἐάν ὁ Χριστός δέν εἶχε ἀναστῇ ἀπό τούς νεκρούς, τότε θά ἦταν ἀδειανό και χωρίς περιεχόμενο το κήρυγμα μας, κούφια και ἀνωφελής η πίστη μας.» (βλ. Α΄ Κορινθ. ιε, 14) διδάσκει ὁ ἀπόστολος Παῦλος.
Γιά τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία ἡ Ἀνάσταση ἀποτελεῖ τό θεμέλιο τῆς πίστης μας. Ὅλα τά ὑπόλοιπα, ἀκόμη καί αὐτός ὁ σταυρικός θάνατος τοῦ Χριστοῦ, θά ἦταν ἁπλῶς ἱστορικά γεγονότα, ἀν δέν ὑπῆρχε ἡ Ἀνάσταση. Οἱ αὐτοαποκαλούμενοι Μάρτυρες τοῦ Ἰεχωβᾶ ὅμως –καί προσέξατε τοῦτο καλά- δέν λένε τίποτε γιά τήν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ, διότι ἁπλῶς δέν πιστεύουν, ὅτι ὁ Χριστός ἀνέστη ἐκ νεκρῶν.
Ἄς γνωρίζουμε λοιπόν, ὅτι ὁ Θεάνθρωπος Κύριος Ἰησοῦς Χριστός, ὡς ἄνθρωπος πέθανε θεληματικά πάνω στό Σταυρό,«κλίνας τήν κεφαλήν παρέδωκε τό πνεῦμα»(βλ. Ἰωάν. ιθ, 30), ὡς Θεός ὅμως ἔμεινε ἀπαθής.
Ἡ δύναμη τῆς θεότητός Του ἀνέστησε τήν ἀνθρώπινη φύση Του ἀπό τούς νεκρούς, ὅπως προανήγειλλε ὁ Ἴδιος, ὅταν εἶπε στούς Ἰουδαίους: «λύσατε τὸν ναὸν τοῦτον, καὶ ἐν τρισὶν ἡμέραις ἐγερῶ αὐτόν.» (Ἰωάν. β, 19). Γκρεμίστε δηλαδή τό Ναό καί σέ τρεῖς ἡμέρες θά τόν ἀνοικοδομήσω. Οἱ μέν Ἰουδαίοι νόμισαν πώς ὁμιλεῖ γιά τόν Ναό τοῦ Σολομῶντος, ὁ εὐαγγελιστής Ἰωάννης ὅμως διακηρύττει ὅτι ὁ Χριστός ὁμιλοῦσε γιά τό ναό τοῦ σώματός Του! Μόνο μετά τήν ἀνάσταση θυμήθηκαν οἱ Μαθητές τούς λόγους καί ἐννόησαν πώς ὁμιλοῦσε προφητικά γιά τήν Ἀνάστασή Του. (Βλ. Ἰωάν. β, 19-22).
Οἱ αὐτοαποκαλούμενοι «Μάρτυρες τοῦ Ἰεχωβᾶ» ΨΕΥΔΟΝΤΑΙ ΑΣΥΣΤΟΛΑ, ὅταν ἱσχυρίζονται ὅτι μέ ὁμιλίες καί ἐκδηλώσεις θέλουν νά τιμήσουν μιά φορά τόν χρόνο τήν ἐπέτειο τοῦ θανάτου τοῦ Χριστοῦ, ἐνῶ δέν Τόν πιστεύουν ὡς Θεό καί ἀρνοῦνται τήν Ἀνάστασή Του!
Τούς ἐνημερώνουμε, ὅτι μόνο ἡ Μία, Ἁγία, Καθολική καί Ἀποστολική Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μας, πιστή στήν ἐντολή, πού ἔδωσε ὁ Χριστός τό βράδυ τοῦ Μυστικοῦ Δείπνου στούς Μαθητές, τελεῖ συνεχῶς τήν θεία Λειτουργία καταγγέλοντας τόν ἑκούσιο σταυρικό Του Θάνατο καί ὁμολογώντας τήν τριήμερη ἐκ νεκρῶν ζωοποιό Του Ἀνάσταση, ἔχοντας μέ αὐτόν τόν τρόπο τη μόνη αὐθεντική θεϊκή Του ἀνάμνηση.
Ὡς πρός τήν χρονική σύμπτωση τώρα τῆς ἐπετείου τοῦ σταυρικοῦ θανάτου τοῦ Χριστοῦ, οὔτε στίς 14 Ἀπριλίου συνέβη, οὔτε μετά τήν δύση τοῦ ἡλίου ὅπως διατείνονται στά φυλλάδιά τους οἱ αὐτοαποκαλούμενοι «Μάρτυρες τοῦ Ἰεχωβᾶ».
Σύμφωνα μέ τόν ἅγιο Νικόδημο τόν Ἁγιορείτη, μέ τόν ὁποῖον συμφωνοῦν και σύγχρονοι ὑπολογισμοί, ἡ Σταύρωση καί ἡ Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ ὑπολογίζεται ὅτι ἔγινε τήν Παρασκευή 23 Μαρτίου καί Κυριακή 25 Μαρτίου ἀντιστοίχως τοῦ ἔτους 33 μ.Χ. Ἐπειδή ὅμως οἱ ἑβραϊκοί μῆνες ὁρίζονται σύμφωνα μέ τήν κίνηση τῆς σελήνης καί ἄρα δέν ὑπάρχει σταθερή ἡμερομηνία ἑορτασμοῦ τοῦ Πάσχα, γι’ αὐτό ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μας ἤδη ἀπό τό 325 μ.Χ. μέ τήν Α΄ Οἰκουμενική Σύνοδο θέσπισε, νά γίνεται ὁ ἑορτασμός τοῦ χριστιανικοῦ Πάσχα τήν πρώτη Κυριακή μετά τήν πανσέληνο τῆς ἐαρινῆς ἰσημερίας καί γιά νά εἴμαστε ἱστορικῶς σωστοί καί μετά τό νομικό πάσχα τῶν Ἑβραίων.
Πλήν τούτων ὁ θάνατος τοῦ Χριστοῦ δέν συνέβη μετά τήν δύση τοῦ ἡλίου. Ὁ ἰσχυρισμός αὐτός διαψεύδεται τόσο ἀπό τά εὐαγγελικά κείμενα, ὅσο καί ἀπό ἱστορικές μαρτυρίες τῆς ἐποχῆς.
Ὁ Εὐαγγελιστής Ματθαῖος στό 27ο κεφάλαιο καί στούς στίχους 45-50 ἀναφέρει: «Ἀπὸ δὲ ἕκτης ὥρας σκότος ἐγένετο ἐπὶ πᾶσαν τὴν γὴν ἕως ὥρας ἐνάτης», πού σημαίνει ἀπό τίς 12 τό μεσημέρι σκοτείνιασε ὁ ἥλιος καί σκοτάδι ἁπλώθηκε πάνω στή γῆ ἕως τίς 3 τό μεσημέρι, ὥρα κατά τήν ὁποίαν καί ὁ Κύριός μας Ἰησοῦς Χριστός ἀπέθανε ἐπί τοῦ Σταυροῦ.
Τοῦτο μαρτυρεῖται καί στόν βίο τοῦ ἁγίου Διονυσίου τοῦ Ἀρεοπαγίτου, ὁ ὁποῖος εὑρισκόμενος ἐκείνη τήν πρώτη Μεγάλη Παρασκευή στήν Ἀλεξάνδρεια καί βλέποντας τό σκοτάδι νά ἁπλώνεται στή γῆ μέσα στό μεσημέρι συγκλονίσθηκε ἀπό τό παράδοξο αὐτό φαινόμενο καί ἀναφώνησε: «Ἤ Θεός πάσχει ἤ τό πᾶν ἀπόλλυται». Δηλαδή ἤ ὁ Θεός ὑποφέρει ἤ χάνεται τό πᾶν. Σημείωσε δέ μέ ἐπιμέλεια τήν ἡμέρα καί ὥρα τοῦ ὑπερφυσικοῦ αὐτοῦ γεγονότος τοῦ σκοτισμοῦ τοῦ Ἡλίου.
Ἀκολούθως τό σκοτάδι ἀποσύρθηκε καί ὁ ἥλιος ἔλαμψε καί πάλι ἕως ὅτου ἔδυσε στήν ὥρα του. Μάλιστα δέ τοῦτο τό σκότος καί ὁ ἐκ νέου φωτισμός τῆς ἡμέρας ἀριθμοῦνται ὡς τό πρῶτο νυχθήμερο στόν ὑπολογισμό τοῦ τριημέρου θανάτου καί τῆς ταφῆς τοῦ Κυρίου μας, πρίν τήν ἔνδοξη Ἀνάστασή Του.
Ἀγαπητοί μου Ἀδελφοί,
Καθώς εἰσερχόμαστε στήν Ἁγία καί Μεγάλη Ἑβδομάδα ἄς κλείσουμε τά αὐτιά μας στίς σειρήνες τῶν αἱρετικῶν αὐτόκλητων Μαρτύρων τοῦ Ἰεχωβᾶ.
Μέσα στήν ἑλληνορθόδοξη παράδοσή μας ἡ Μεγάλη Ἑβδομάδα κατέχει κεντρική καί περίοπτη θέση. Στή ζωή μας μάθαμε ἀπό μικρά παιδιά νά σεβώμαστε ἰδιαιτέρως αὐτές τίς ἡμέρες, οἱ ὁποῖες ἀποτελοῦν γιά τή ζωή μας, ὅ,τι τό ἅγιο βῆμα γιά τόν Ναό. Γι αὐτό καί μέ εὐλάβεια, ἀκόμη κι ὅσοι δέν τηροῦν μέ συνέπεια τά ἐκκλησιαστικά τους καθήκοντα τόν ὑπόλοιπο χρόνο, αὐτές τίς ἡμέρες θά νηστέψουν, θά ἐξομολογηθοῦν καί θά κοινωνήσουν ἀπό τά Ἄχραντα Μυστήρια, γιά νά ἐξαγιάσουν τή ζωή τους, μέσα ἀπό τόν Χριστό, ὁ Ὁποῖος εἶναι ἡ ὄντως ζωή.
Ἄς ἐτοιμάσουμε λοιπόν τούς ἑαυτούς μας, ὅπως μᾶς συστήνει ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησίας μας. Μέ τήν καρδιακή μας προσευχή καί τήν συμμμετοχή μας στίς λατρευτικές Συνάξεις τῶν Ἁγίων αὐτῶν ἡμερῶν. Μέ τήν ἐξομολόγηση καί τή μετάνοιά μας. Μέ τή νηστεία σώματος καί ψυχῆς. Καί κυρίως μέ πόθο γιά τήν κοινωνία μέ τόν Χριστό, ὥστε νά ἀξιωθοῦμε νά προσκυνήσουμε τά ἄχραντα Πάθη, τήν τριήμερη Ταφή καί τήν ζωοποιό Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ, προσφέροντάς Του τά μῦρα τῆς μετανοίας μας καί τήν ἀγάπη τοῦ πνευματικοῦ μας ἀγῶνα γιά νά ἔχουμε ζωή καί σωτηρία.